Eerste "vredesgesprek" tussen Oekraïne en Rusland blijft zonder resultaat: hoe gaat het nu verder?
Het eerste "vredesgesprek" tussen Oekraïne en Rusland heeft vandaag nog niets opgeleverd. Een staakt-het-vuren en een terugtrekking van de Russische troepen, waarop Kiev had aangedrongen komen er vooralsnog niet. Er is alleen afgesproken dat er een "tweede ronde" van onderhandelingen komt, mogelijk binnen enkele dagen al. Die nieuwe gespreksronde zou plaatsvinden aan de Pools-Oekraïense grens. Kenners zien nog niet meteen licht aan het einde van de tunnel.
Voor het eerst sinds het begin van de Russisch invasie in Oekraïne, vorige week donderdag, hebben delegaties van beide buurlanden vandaag vijf uur lang samengezeten om te onderhandelen.
De gesprekken vonden plaats in de regio Gomel, in Wit-Rusland, niet ver van de grens met Oekraïne. Vanmiddag waren ze met een uur vertraging geopend door de Wit-Russische minister van Buitenlandse Zaken Vladimir Makei.
Om iets na 17 uur, na vijf uur onderhandelen, werden de gesprekken beëindigd en volgens een Oekraïense onderhandelaar zijn de delegaties nu naar hun land teruggekeerd om met hun regering te overleggen.
Voor zover geweten is, is er weinig uit de bus gekomen. Enig lichtpunt is dat de gesprekken niet zijn afgesprongen en dat beide landen hebben afgesproken dat er een "tweede ronde" van onderhandelingen komt. Die zou mogelijk over enkele dagen al plaatsvinden, dit keer aan de Pools-Oekraïense grens.
Voor Rusland zat Kremlin-raadgever Vladimir Medinski, aan de onderhandelingstafel. Die zei vooraf dat Moskou een akkoord wil vinden met Kiev, een akkoord dat in het belang van beide partijen moet zijn.
Oekraïne was vertegenwoordigd door David Arachamija, de leider van de parlementaire fractie van de partij van president Volodimir Zelenski. Die legde een "onmiddellijk" staakt-het-vuren en de terugtrekking van de Russische troepen" op de onderhandelingstafel. Maar die komen er vooralsnog niet.
Bekijk hier de beelden van de delegaties aan tafel, net voor de gesprekken van start gingen:
Velen, onder wie de Oekraïense president Volodimir Zelenski zelf, verwachtten vooraf weinig van de gesprekken. En die verwachtingen zijn gegrond gebleken, want tijdens en na de gesprekken zijn de gevechten in Oekraïne blijven doorgaan.
Kenners tonen vooralsnog weinig optimisme. “De mogelijkheid tot diplomatie bestond al niet meer sinds de invasie is begonnen", zegt VRT NWS-Ruslandkenner Jan Balliauw.
"Intussen zijn er nog wel contacten - vandaag heeft de Franse president Emmanuel Macron nog gebeld met de Russische president Vladimir Poetin - maar echte diplomatie kan pas beginnen als de wapens beginnen te zwijgen en als op het terrein duidelijk wordt wie wint en wie verliest. Maar daarvoor is het op dit moment véél te vroeg.”
Ook Robert Serry, oud-ambassadeur voor Nederland in Oekraïne en gewezen VN-gezant, had vooraf weinig verwachtingen over dit eerste gesprek. “Het enige positieve is dat ze tenminste hebben afgesproken dat ze over een paar dagen misschien weer verder gaan praten en er een locatie over hebben afgesproken.”
Net als Jan Balliauw ziet hij niet meteen een staakt-het-vuren tot stand komen, omdat er op zoveel verschillende plekken wordt gevochten én omdat er op dit moment geen derde partij is die kan toezien op de naleving ervan. “We kunnen hier onmogelijk optimistisch over zijn.”
In "Terzake" blikten Jan Balliauw en de Nederlandse oud-ambassadeur Robert Serry terug én vooruit op de vredesgesprekken:
Ook diplomatiek expert Robert van de Roer is weinig optimistisch na dit eerste gesprek, vooral omdat er vandaag geen staakt-het-vuren is bereikt, stemt hem weinig positief.
"Vooraf had de Oekraïense president Zelenski aangestuurd op een staakt-het-vuren, maar het is niet duidelijk hoe de Russische delegatie daarop gereageerd heeft tijdens de gesprekken", zegt Van de Roer in het Radio 1-programma "De wereld vandaag".
De oerwet van dit soort overleg is dat het begint met een staakt-het-vuren en het feit dat dit tijdens de eerste ronde niet bereikt is, is veelzeggend.
“De oerwet van dit soort overleg is dat het begint met een staakt-het-vuren en het feit dat dit tijdens de eerste ronde niet bereikt is, is veelzeggend”, duidt Van de Roer. Anderzijds sluit hij niet uit dat de gesprekken nog altijd tot iets kunnen leiden, “want zolang er gepraat wordt, is er hoop”.
De diplomatiek expert vindt dat we maar heel gematigde verwachtingen moeten hebben van het overleg, temeer omdat tijdens het overleg het geweld verderging. Het is ook afwachten wat de andere diplomatieke activiteiten - in de VN - intussen al dan niet opleveren.
