Oekraïense president Zelenski krijgt staande ovatie na toespraak voor Europees Parlement: “Niemand zal ons breken”

De extra plenaire vergadering in Brussel is volledig gewijd aan de Russische invasie van Oekraïne. Ook de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Raad van regeringsleiders Charles Michel (MR) en de hoge vertegenwoordiger van het Europees Buitenlands Beleid Josep Borrell schuiven aan. Het parlement zal bovendien stemmen over een resolutie waarin de militaire agressie van Rusland en de inval in Oekraïne scherp worden veroordeeld, evenals de betrokkenheid van Wit-Rusland.

Zelenski hield maandag nog een pleidooi om zijn land versneld te laten toetreden tot de Europese Unie. “Ik ben ervan overtuigd dat we dat verdienen”, verklaarde de president toen. Oekraïne zou via een nieuwe speciale procedure moeten kunnen toetreden.

President Zelenski sprak in een emotionele tussenkomst over de horror van de Russische militaire invasie. Hij zei dat hij het parlement niet met een “goedemorgen, goedemiddag of goedenavond” kon begroeten. “Want de dagen zijn niet goed en voor sommigen is het zelfs de laatste dag.” 

Zelenski getuigde hoe enkele uren eerder tientallen mensen gedood werden toen de raketten insloegen op het Vrijheidsplein in Charkov. Toch klonk de president ook vastberaden. “Niemand zal ons breken. Wij zijn sterk. We willen onze kinderen zien opgroeien.” 

De president benadrukte dat Oekraïne de steun van Europa nodig heeft. “We vechten om te overleven, maar we vechten ook om een volwaardig lid van Europa te worden en ik denk dat we vandaag hebben laten zien wie we zijn. Ik geloof dat de Europese Unie met ons sterker zal zijn”, aldus Zelenski. “Bewijs dat jullie achter ons staan en dat jullie ons niet in de steek laten.”

Heel wat leden van het Europees Parlement droegen Oekraïense vlaggen of kleren met de Oekraïense kleuren. De president sloot zijn speech af met zijn vuist in de lucht en kreeg nadien een staande ovatie van de parlementsleden.

“Wij verwelkomen de kandidatuur van Oekraïne”, zei de voorzitter van het Europees Parlement Roberta Metsola. “Wij zijn verheugd met de aanvraag van Oekraïne voor de status van kandidaat-lidstaat en wij zullen ons daarvoor inzetten. Wij staan aan uw zijde (...). Het Europees Parlement is uw bondgenoot. We zullen niet zwijgen terwijl mensen vechten voor onze waarden tegen de oorlogsmachine van Poetin.”

De voorzitter van de Europese Raad Charles Michel zei dat het verzoek van Oekraïne legitiem is. Hij wees er echter ook op dat de aanvraag symbolisch is en dat er geen eenheid bij de lidstaten is over het uitbreiden van de Europese Unie.

Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen zei dat de EU en Oekraïne “vandaag al dichter dan ooit zijn”. “Er is nog een lange weg te gaan. We moeten deze oorlog beëindigen. En we zouden moeten praten over de volgende stappen. Maar ik ben zeker: niemand in dit halfrond mag eraan twijfelen dat een volk dat zo moedig opkomt voor onze Europese waarden in onze Europese familie hoort”. 

Volgens Michel wordt niet enkel Oekraïne aangevallen. “Het internationale recht, de internationale orde gebaseerd op regels, de democratie en de menselijke waardigheid worden ook aangevallen. Het is geopolitiek terrorisme”, zei hij. Ook von der Leyen hamerde op de immense inzet van de oorlog in Oekraïne en het westerse antwoord. “Ons eigen lot staat ook op spel. We moeten de kracht van onze democratieën tonen”. 

Von der Leyen kondigde een bedrag van 500 miljoen euro voor het humanitaire antwoord op de oorlog aan, zowel voor hulpverlening in het land als voor de opvang van vluchtelingen. Hetzelfde bedrag trekt de EU uit voor militaire steun aan Oekraïne, één van de tot voor kort ondenkbare  stappen die de voorbije dagen zijn gezet om de troepen van president Vladimir Poetin tot een terugkeer te dwingen. 

Samen met internationale partners nam de EU ook ongeziene financiële en economische sancties tegen Moskou, van het blokkeren van transacties van de Russische centrale bank tot het confisceren van bezittingen van oligarchen.

Von der Leyen toonde zich bewust dat de sancties ook de Europese economie zullen beschadigen. “Wij hebben twee jaar pandemie doorstaan. En we hoopten allemaal dat we ons nu konden toespitsen op ons herstel, maar ik denk dat de mensen in Europa heel goed begrijpen dat we moeten opstaan tegen deze gruwelijke agressie. We moeten onze vrijheid beschermen en dat gaat gepaard met kosten, maar die kosten willen we betalen, want vrijheid kent geen prijs.”