De kans is groot dat de Europese ministers van Binnenlandse Zaken donderdag het licht op groen zetten voor de activering van een richtlijn uit 2001, waardoor Oekraïense vluchtelingen niet de klassieke asielprocedure in de lidstaten moeten volgen, maar een tijdelijk verblijfsrecht krijgen. Ze gaven daarvoor zondag al een voorzet. Het statuut zou een jaar gelden, maar kan worden verlengd.

Die beslissing zal volgens minister Diependaele een grote druk leggen bij de regio’s. “Vlaanderen zal zijn morele plicht niet uit de weg gaan. Maar we moeten hierbij mogelijke chaos voorkomen. Het voornemen van de federale overheid om slechts een paar dagen in noodopvang te voorzien, betekent immers dat nadien meteen de verdere verantwoordelijkheid bij Vlaanderen en de lokale besturen gelegd zou worden”, luidt het. “Iedereen moet zijn steentje bijdragen. Ook intra-Belgisch moet iedereen verantwoordelijkheid dragen.”

Diependaele gaat meteen praten met de lokale besturen om te zien hoe de gemeentediensten en de  OCMW’s de vluchtelingen kunnen begeleiden naar een woning. Opvangcircuits die momenteel enkel openstaan tijdens de winterperiode, kunnen verlengd worden. Sociale huisvestingmaatschappijen kunnen leegstaande woningen ter beschikking stellen, geeft hij aan.

De minister heeft ook staatssecretaris Mahdi aangeschreven om hem op te roepen om ook op federaal niveau het nodige te doen en de asielcentra en andere federale opvangmogelijkheden te benutten om vluchtelingen op te vangen. “Uitzonderlijke omstandigheden vragen om uitzonderlijke maatregelen. Als we dit goed willen aanpakken zal dat alleen lukken door overleg”, aldus Diependaele.

Dinsdagmorgen vond op initiatief van Mahdi een Interministeriële Conferentie (IMC) plaats met de bevoegde ministers van de gewesten en de gemeenschappen om hen te informeren over de uitdagingen in verband met de ontvangst van Oekraïners en om gezamenlijke inspanningen te doen om hen te integreren in het dagdagelijkse leven. Dat gaat onder meer over onderwijs en huisvesting, maar ook de integratie op de arbeidsmarkt. Indien de Europese minister donderdag het licht op groen zetten voor dat statuut, dan krijgen de vluchtelingen immers onmiddellijk een arbeidskaart.