Ook honden rouwen na de dood van een naaste soortgenoot
Verlies van eetlust, minder zin om te spelen, meer vragen om aandacht... ook honden worden getroffen door het verlies van een soortgenoot met wie ze in hetzelfde gezin leefden. Dat blijkt uit een bevraging van 426 Italiaanse eigenaars van minstens twee honden, waarvan er één gestorven is en de andere is blijven leven. De studie werd uitgevoerd, onder Italiaanse leiding, door een internationaal team waar ook onze landgenote professor Annouck Haverbeke deel van uitmaakte.
Aanwijzingen voor rouw zijn in het verleden al geobserveerd bij een aantal diersoorten, onder meer bij mensapen, walvissen, dolfijnen, olifanten en ook bij vogels.
Bij de hondachtigen waren er wel enige aanwijzingen maar die waren minder doorslaggevend. Zo werden er al wolven in het wild geobserveerd die de lijkjes van twee weken oude pups begroeven en er was ook een dingo-moeder - een wilde hond uit Australië - die haar gestorven pup in de dagen na zijn dood van de ene plaats naar de andere meedroeg.
Bij huishonden waren er uitsluitend anekdotische waarnemingen van hondeneigenaars, waarbij altijd het risico bestaat op overdrijving en antropomorfisme, het toekennen van menselijke emoties aan andere wezens.
Om meer te weten te komen over rouw bij gedomesticeerde honden, ondervroegen de Italiaanse veearts en doctor in de toegepaste biotechnologie Federica Pirrone en een internationaal team 426 volwassenen van wie een hond gestorven was terwijl ze nog minstens één andere hond in huis hadden.
Aan de eigenaars, van wie 66 procent zijn hond verloren had meer dan een jaar voor de studie, werd gevraagd of ze veranderingen hadden gemerkt in het gedrag van de overlevende hond na de dood van zijn speelkameraadje. Ook werd hen gevraagd de relatie tussen de honden te beschrijven en hoe verdrietig ze zelf waren na het verlies van hun huisdier.
86 procent zag negatieve veranderingen
Van de ondervraagde eigenaars had 86 procent negatieve veranderingen geobserveerd in het gedrag van de overlevende hond na de dood van hun andere hond. 32 procent meldde dat die tussen twee en zes maanden geduurd hadden, 25 procent meldde zelfs dat de veranderingen meer dan zes maanden geduurd hadden.
Gevraagd om de veranderingen te beschrijven, meldde 67 procent van de eigenaars dat de overlevende hond meer om aandacht vroeg, 57 procent dat hij minder speelde en 46 procent dat de hond minder actief was.
35 procent antwoordde dat de overlevende hond meer sliep en angstiger werd, 32 procent zei dat hij minder at en 30 procent meldde dat hij meer jankte en blafte.
93 procent van de eigenaars vermeldde dat hun honden langer dan een jaar samen in het gezin hadden geleefd voor de dood van een van hen en 69 procent beschreef de relatie tussen hun honden als vriendschappelijk.
De onderzoekers ontdekten dat hoe lang de honden samengeleefd hadden, geen belangrijke factor was in het vaststellen van verdriet maar dat het eerder de kwaliteit van de relatie tussen de honden was die een rol speelde.
Wat ook een belangrijke rol speelde, was hoe verdrietig de eigenaar was. Dat suggereert dat de overlevende hond mogelijk ook reageerde op de emotionele signalen van zijn baasje.
De auteurs van de studie besluiten dat dit fenomeen mogelijk een belangrijke kwestie voor het welzijn van de dieren is, die over het hoofd gezien is. Een beter begrip van de gedragspatronen van huisdieren is de sleutel tot het tegemoetkomen aan de emotionele noden van de dieren, zo zeggen ze.
Aan de studie hebben naast Italiaanse onderzoekers ook wetenschappers uit Canada, Portugal, het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland meegewerkt, en ook onze landgenote Anouck Haverbeke, professor in het gedrag van kleine huisdieren en doctor in de ethologie. De studie is gepubliceerd in Scientific Reports van Nature. Dit artikel is gebaseerd op een persmededeling van de Nature Publishing Group en een telex van Agence France Presse.