Direct naar artikelinhoud
Bellen metJoanie de Rijke

‘Het is nu de stilte voor de storm in Kiev. Ze wachten af om beschoten te worden’: onze journaliste in Oekraïne

Burgers steken een opgeblazen brug over in Kiev.Beeld AFP

In de Oekraïense hoofdstad Kiev, het hoofddoel van de Russen, bleef het afgelopen nacht relatief rustig. Het is de stilte voor de storm, zegt onze journaliste Joanie de Rijke vanuit Oekraïne. ‘Je voelt de nervositeit. Veel journalisten verlaten nu de stad.’

Je was gisteravond nog in Kiev, hoe heb je de nacht doorgebracht?

“Ik heb eigenlijk perfect geslapen. Niemand van de journalisten is in de schuilkelder van het hotel gaan zitten. We hadden wel afgesproken om een noodtas klaar te hebben om naar beneden te gaan als de gevechten dichtbij zouden komen. Ik ben met mijn schoenen en met mijn jas aan gaan slapen. Maar het bleef rustig. We hoorden niets. Je merkt toch wel dat er een hoop twijfel en paniek is bij de journalisten. Een aantal wilde weg. Een collega had een slecht gevoel om in het hotel bij het Maidan-plein te blijven en de fotograaf waarmee ik op stap ben, voelde zich ook niet goed.”

Je besliste dus om de hoofdstad te verlaten?

“Ja, ik vond het een goed idee om te vertrekken van Maidan. Er was gisteren ook die explosie op de televisietoren, die niemand in het hotel heeft gehoord, vreemd genoeg. En we zaten er ook vlak bij het presidentieel paleis. De berichten over de beschietingen op Kiev kloppen wel niet. Er waren beschietingen ver buiten de stad, op meer dan 100 kilometer afstand. Maar de Russen zijn onderweg en er gaat wel wat gebeuren. Maar wat precies, niemand die het weet. Het is heel onvoorspelbaar.

“Er kwamen gisteren collega’s terug van het station. Die verhalen waren hartverscheurend. Daar waren vluchtelingen vanuit de oostelijke stad Charkov, waar superhard gevochten is. Veel gezinnen waren in paniek op de vlucht geslagen. En een fotograaf waar ik veel mee werk vertelde dat hij echt moest huilen toen hij het station bezocht. Hij zag gezinnen die compleet radeloos waren en kinderen die zo huilden dat het door merg en been ging. Hij zag ook dat er gezinnen van treinen werden afgeschopt. Daarom hebben we beslist om gisteravond geen trein uit de stad te nemen.”

De situatie in Oekraïne op 2 maart 2022.Beeld De Morgen

Waar ben je nu?

“Wij zitten nu in een minivan met een bende Spanjaarden en we gaan richting de stad Lviv, in het westen. Maar we geraken er vandaag waarschijnlijk niet. Vanavond gaan we ergens halverwege overnachten, hopen we. Ik ga misschien wel terug en wacht af wat er gebeurt. Als het redelijk te doen blijft, neem ik een trein terug naar Kiev. Maar op dit moment heeft het geen zin om in een hotel te blijven wachten, je kan er niet veel doen. Dan kan je beter weggaan en ruimte hebben om te kunnen schrijven.”

Wat zie je onderweg?

“Ik hoorde verhalen van kapotte wegen en opgeblazen bruggen maar wij rijden tot nu toe nog goed weg. We zien ook een aantal auto’s met een hoop bagage op het dak en er zijn veel checkpoints onderweg. Tot nu toe ging het en is de weg gewoon goed. We staan nu wel in een file van 4 kilometer voor de volgende checkpoint. We weten niet hoe ver we gaan geraken en wat we onderweg nog gaan tegenkomen.

“De sfeer blijft wel heel hard gespannen, zeker in Kiev. De meeste mensen zijn vooral bang van de luchtaanvallen, en verhalen van thermobarische bommen (ook wel vacuümbommen genoemd, TB) en clusterbommen. Tegen luchtaanvallen kan je niets, en dat beseffen de mensen in Kiev ook. Op dit moment is het daar echt de stilte voor de storm. De mensen wachten af om beschoten te worden.”