Graanschuur van Europa op slot: wordt brood duurder door de inval van Rusland in Oekraïne?
Na de energieprijzen zijn nu ook de prijzen op de graanmarkt enorm gestegen. Rusland en Oekraïne, samen ook wel de graanschuur van Europa genoemd, zijn goed voor meer dan een kwart van de wereldwijde tarwe-export. Door het conflict kwam de export zo goed als volledig stil te liggen. Producten met tarwe, zoals brood en koekjes, kunnen dus duurder worden. "Voorlopig moeten we ons geen zorgen maken", zegt Eddy Van Damme van Bakkers Vlaanderen. Veehouders zullen de gevolgen van de graantekorten wel voelen.
In Rusland en Oekraïne, beide belangrijke exporteurs van granen, ligt de export door het conflict zo goed als stil. Dat doet de graanprijzen pieken. De prijs van tarwe is sinds de Russische inval in Oekraïne enorm gestegen. De afgelopen maand steeg de prijs met zo'n 30 procent tot op het hoogste niveau sinds 2008. Veel producten waarin tarwe verwerkt zit, zoals brood en koekjes, kunnen dus binnenkort stijgen in prijs.
Toch lijkt dat nog niet direct te gebeuren. "Voorlopig zal de prijs van brood nog niet meteen stijgen", vertelt Eddy Van Damme, voorzitter van Bakkers Vlaanderen. "Momenteel zitten alle silo's vol met graan. We kunnen dus nog een tijdje overbruggen. De bloemmolens draaien op volle toeren. We hebben nog geen signaal ontvangen dat we snel tekorten zullen hebben."
Momenteel zitten de silo's vol met graan. Maar het is niet duidelijk hoe lang we daarmee kunnen overbruggen
Toch waarschuwt Van Damme wel dat die situatie kan veranderen als de crisis langer duurt. "Als de export van graan uit Oekraïne en Rusland niet opnieuw op gang komt, kan het wel zijn dat we binnenkort met tekorten kampen. In dat geval zal de bloemprijs wel stijgen. Momenteel is het niet duidelijk hoe lang we nog kunnen overbruggen. Gelukkig kunnen we meer en meer rekenen op Belgisch graan." Veel graan komt ook van Frankrijk en Duitsland.
Veehouders hebben minder geluk
De stijgende graanprijzen zijn wel slecht nieuws voor de veehouders. Zij gebruiken granen om hun dieren te voederen. "Wij verwachten deze week al een sterkte stijging in de graanprijs", vertelt Vanessa Saenen, woordvoerder van de Boerenbond. "Dat is slecht nieuws voor onze veehouders, want hun beesten eten letterlijk de winstmarge op."
Beesten van veehouders eten letterlijk de winstmarge op
Tekorten in Midden-Oosten en China
Rusland en Oekraïne zijn samen goed voor zo'n 25 procent van de wereldwijde export van graan. Bijna de helft van die export is bestemd voor het Midden-Oosten. Veel landen in die regio zijn er dus erg afhankelijk van. Voor de crisis was er daar al vaak een tekort aan granen. Door de stijgende prijzen komen ze nu pas echt in de moeilijkheden.
Ook voor China is Oekraïne een belangrijke partner voor de invoer van graan. China heeft zelf niet genoeg landbouwgronden en verplaatst daarom haar voedselproductie vaak naar andere landen. Het grootste aandeel buitenlandse landbouwgronden heeft China in Oekraïne. Door de oorlog in Oekraïne valt die aanvoer van graan nu volledig weg.
China heeft in heel wat andere landen gelijkaardige, vaak kleinere landbouwgebieden. Veel problemen zullen de Chinezen dus niet ondervinden. Bovendien besloot de Chinese overheid om de graanhandel met Rusland nieuw leven in te blazen. Op de dag van de inval in Oekraïne werden de handelsrestricties tussen Rusland en China opgegeven. Zo stelt het regime zijn voedselaanvoer veilig, zo ondergraaft het wel de sancties die door het Westen genomen werden.