Roman Abramovich verkoopt Chelsea en doneert alle opbrengsten aan de oorlogsslachtoffers in Oekraïne

De afgelopen vijf dagen heeft een zwijgzame Rus meer gesproken dan de afgelopen vijftien jaar samen.

Het officiële statement dat Roman Abramovich gisteravond op de website van Chelsea liet plaatsen, kwam niet helemaal als een verrassing. De Zwitserse miljardair Hansjorg Wyss had in ‘Blick’ een bommetje gedropt: “Net als andere oligarchen is Abramovich in paniek. Hij probeert zijn villa’s in Engeland te verkopen. En hij wil zo snel mogelijk van Chelsea af.”

Intentie die Abramovich even voor acht bevestigde. “Ik heb altijd gehandeld in het belang van de club. Gezien de huidige situatie heb ik beslist om de club te verkopen. De openstaande leningen hoeven niet te worden terugbetaald. Het heeft voor mij nooit om business of geld gedraaid, maar wel om pure passie voor het spelletje en de club.”

“Daarenboven heb ik mijn team gevraagd om een liefdadigheidsorganisatie op te richten. De netto-opbrengsten van de verkoop zullen worden gedoneerd aan een fonds dat alle slachtoffers van de oorlog in Oekraïne zal ondersteunen.”

Een mededeling die qua ‘public relations’ alle vakjes aanvinkte. Sinds de invasie van Rusland in Oekraïne stond Abramovich immers in het oog van de storm, als de vermeende vazal van president Vladimir Poetin. Door het woord ‘oorlog’ zwart op wit te vermelden en de geste naar de slachtoffers won hij ongetwijfeld sympathie. Eerder deze week had zijn woordvoerder ook al ingefluisterd dat hij door Oekraïne was aangezocht om te bemiddelen met Rusland. Aan de onderhandelingstafel werd hij niet gespot.

Waarom Abramovich zijn speeltje nu verkoopt, verantwoordde hij niet. De afgelopen dagen was in Londen te horen dat hij wel degelijk de hitte onder de voeten voelde. Uit goeie bron had hij vernomen dat de Britse regering overwoog om Russische oligarchen zwaar te sanctioneren en hun bezittingen aan te slaan.

Zaterdag liet Abramovich weten een stap terug te zetten en de dagelijkse leiding van Chelsea (symbolisch) over te dragen aan de liefdadigheidsorganisatie van de club. Een plan dat nooit van de grond kwam wegens juridische bezwaren. De enige uitweg die hij nog zag, was een drastische: de verkoop van de club die altijd een levensverzekering is geweest. Een voetbalclub die een schimmige miljardair voorgoed uit de achterkamers heeft gehaald. Nu heeft hij er genoeg van. 

Abramovich is sinds 2003 eigenaar van Chelsea. Hij kocht de Premier Leagueclub voor 160 miljoen euro en veranderde het gezicht van het voetbal voorgoed. De oligarch, die zijn miljarden op slinkse wijze vergaarde in de olie- en aluminiumindustrie, was de eerste nieuwe rijke die een voetbalclub kunstmatig oppompte. Toen al werd hij een vertrouweling van Poetin genoemd. Iets wat hijzelf altijd heeft ontkend. Interviews hield hij af, op twee uitzonderingen na. Liever hield hij het mysterie rond zijn verleden in stand. 

Bodyguards waren altijd in zijn buurt te vinden. In Londen kocht Abramovich zijn plaats tussen het establishment. Hij kocht paleizen, luxejachten met torpedo-afweer, kunst en vliegtuigen. Maar de filantroop doneerde ook miljoenen aan liefdadigheidsorganisaties en ontpopte zich tot een voorvechter in de strijd tegen jodenhaat. Met die andere miljarden zette hij een noodlijdende voetbalclub brutaal tussen de groten in de wereld. Een promotool voor de Russische oligarchie. Supporters van Chelsea beleefden onder hem negentien fantastische jaren met vijf titels in de Engelse topklasse, vijf FA Cups, twee Champions Leagues, twee Europa Leagues, drie League Cups en de laatste ontbrekende trofee, het WK voor clubs vorige maand in Abu Dhabi. Daar maakte Abramovich de cirkel rond. Trots pronkte hij met de cup. In het voetbal heeft hij alles gewonnen wat er te winnen viel. Succes is dus toch te koop.

Trainers kwamen en gingen onder hun ongeduldige baas, voetballers maakten naam en miljoenen in Romans rijk. José Mourinho, één van ‘s wereld meest gedecoreerde trainers. Frank Lampard, John Terry, Petr Cech en Didier Drogba groeiden uit tot clublegendes. Een status die ook één landgenoot draagt: Eden Hazard. Op een jacht van Abramovich, dat tien jaar geleden voor de Franse Azurenkust dobberde, raakte hij helemaal overtuigd van het project. Tussen 2012 en 2019 maakte hij het mooie weer bij Chelsea. Zijn baas was naar verluidt zot van Hazard. 

Ook deze Belgen stonden er ooit op de loonlijst: Thibaut Courtois, Kevin De Bruyne, Michy Batshuayi, Thorgan Hazard, Charly Jr. Musonda en broers, Yves Makabu-Ma-Kalambay en Romelu Lukaku. Met zijn 113 miljoen euro is Lukaku de duurste aanwinst aller tijden in Abramovich’ tijdperk in Londen.

In 19 jaar investeerde Abramovich via belastingparadijzen bijna 2 miljard in zijn club. Dat is ook de prijs die hij straks minstens hoopt te ontvangen van een overnemer. De Zwitserse zakenman Wyss en de Amerikaan Todd Boehly, mede-eigenaar van de Amerikaanse baseballclub LA Dodgers, bereiden een bod voor. De Engelse overheid kan met sancties nog wel een stokje steken voor de verkoop.  

De Russische alleenheerschappij in Londen, die lijkt over.