Whisky, het vloeibare goud: investeren in zeldzame flessen bleek de voorbije jaren zeer lucratief

1,74 miljoen euro. Zoveel legde een anonieme koper eind 2019 op tafel voor een Macallan Fine and Rare 60 Years Old. De liefhebbers weten meteen dat het hier over een fles whisky gaat, die in 1926 gedistilleerd werd. Het was zo plotsklaps de duurste fles ooit. Maar het is zeker geen uitzondering, de afgelopen jaren wordt er steeds meer geboden voor single malt whisky.

Uit het pas verschenen Wealth Report van Knight Frank, een van de grootste vastgoedconsultants van de wereld, blijkt dat zeldzame whisky de voorbije tien jaar qua rendement met kop en schouders boven andere luxegoederen uitsteekt. Van 2011 tot 2021 is de gemiddelde prijs van een fles met 428 procent gestegen, een jaarlijks rendement van 42,8 procent dus. Exclusieve auto’s volgen met 16,4 procent op ruime afstand.

Nu het spaarboekje niks meer opbrengt, lijkt het dus zeker de moeite om hier in te investeren, toch? “Op dit moment niet meer”, zegt Luc Timmermans (54), een Antwerpse zakenman die zijn bedrijf ProTime tien jaar geleden verkocht en nu geniet van het leven. Hij is al sinds 1998 gepassioneerd door whisky. “De voorbije jaren zie ik een zekere stagnatie van de prijzen op veilingen. Doordat er nu veel meer flessen verzameld worden, is er een groter aanbod. De Chinese overheid heeft bovendien beperkingen opgelegd aan geld dat in het buitenland geïnvesteerd kan worden. Gevolg is dat de grootste kopers weggevallen zijn.”

Investeringsfondsen

Bob Minnekeer (70), een van de grootste whiskykenners van België, duidt ook op de gevaren. “Ik ben niet per se tegen het investeren in whisky, maar doe het wel op een verstandige manier. Alles begint met de liefde voor de whisky: je moet er iets van kennen. Als je het louter en alleen voor het geld doet, dan kan je er beter niet aan beginnen. Ik heb ook wel wat verdiend aan mijn flessen. Maar van elke soort die ik gekocht heb, heb ik zelf ook geproefd. Recent hebben we nog de restanten van vier flessen leeggedronken, die nu voor 30.000 euro per stuk verkocht worden. Niet erg, ik heb er een foto van gemaakt en het met mijn vrienden gedeeld op Facebook.”

Er zijn ook bepaalde investeringsfondsen die whiskyverzamelingen opkopen, waar gewone spaarders dan kunnen instappen. Minnekeer raadt dit af. “Ze hebben me al gevraagd om hiervoor reclame te maken, maar dat weiger ik. Je weet niet wat je koopt en een groot deel van het rendement wordt afgeroomd. Dat is iets wat ik nooit zou doen. Steek dan beter je licht op bij een kenner en koop zelf een aantal flessen. Of nog beter, richt met andere liefhebbers een club op en ga naar Schotland om te proeven. Voor een fles die hier 80 à 90 euro kost, betaal je daar soms maar 15 euro.”

Timmermans kijkt er anders tegenaan. Op zijn hoogtepunt had hij een verzameling van 4.500 flessen, nu heeft hij er nog 3.000 over. “Ik heb een paar jaar geleden een duizendtal flessen van mijn collectie verkocht aan een Nederlands investeringsfonds. Hoeveel me dat heeft opgeleverd? Laat me zeggen dat ik er een mooi appartement van heb kunnen kopen. (lacht) Ik heb gezien dat ze bij dat soort fondsen echt wel weten waarmee ze bezig zijn. Het is indrukwekkend: ze hebben er een verzameling van 60.000 à 70.000 flessen, die in perfecte omstandigheden bewaard worden. Maar net als Bob raad ik ook aan om niet alleen voor het geld whisky te kopen. In dat geval kan je je geld beter gewoon op de beurs zetten. Het risico is veel te groot: het is niet al goud wat blinkt.”

Timmermans ziet voor de enorme prijsstijgingen van single malt whisky de afgelopen jaren drie belangrijke factoren. “In de eerste plaats werd hij veel te goedkoop verkocht. Maar veel belangrijker zijn de Chinese miljonairs die sinds 2000 enorm veel interesse kregen in whisky. Sommigen kochten echt alles wat er in Europa te verkrijgen was, zonder op de prijs te letten. Tot honderdduizenden flessen in één keer. Dat zorgt voor schaarste en stijgende prijzen. En tot slot wordt er op kunstmatige wijze waarde gecreëerd door speciale luxeverpakkingen te maken.”

Flesje van 50.000 euro

Zowel Minnekeer – “ik leerde whisky kennen tijdens mijn legertijd” – als Timmermans – “Ik dronk mijn eerste glas single malt in 1998 en was meteen verkocht” – raakten eerder toevallig aangestoken door het whiskyvirus. Zij merken dat steeds meer mensen die passie delen. “Sinds de jaren zeventig is whisky aan een opmars bezig”, zegt Minnekeer. “De afgelopen jaren merk ik dat er ook steeds meer clubs opgericht worden, een goede evolutie. Ik heb zelf veel energie gestoken om die passie over te brengen. Elk jaar begeleid ik heel wat Schotland-reizen en ik probeer overal te gaan spreken.”

“De tijd dat whisky enkel iets was voor dronkaards is gelukkig helemaal voorbij”, merkt Timmermans op. “Ik kan echt genieten van een flesje met vrienden. Aan de huidige prijzen denk ik toch dat ik voor een grote villa in Schoten heb opgedronken. Ik herinner me nog dat ik een paar jaar geleden een fles genuttigd heb van een Italiaanse bottelaar, die ik eind jaren negentig voor 700 euro had gekocht, al fors meer dan de 20 euro waarvoor ze aanvankelijk was verkocht in 1984. Welnu, diezelfde fles wordt nu verkocht voor 50.000 euro. Of ik er spijt van heb dat ik die niet bewaard heb? Maar nee, nu kleven er mooie herinneringen aan vast.”

Minnekeer kan dat enkel maar beamen. “Wij hanteren het adagium: Whisky is made for drinking, my friend.”