‘Met een miljoen euro kun je je leven radicaal omgooien. Daarvoor wil iemand die iets weet, misschien wel schoon schip maken’

Kelly de Vries: “Begin 2021 liet mijn vader via ­Twitter doorschemeren dat hij ­wilde ­focussen op de zaak van ­Tanja Groen, die in 1993 spoorloos is verdwenen, en dat we allemaal goed onze ogen en oren moesten openhouden. Op 23 juni, de verjaardag van Tanja, richtte hij de stichting De Gouden Tip op. Hij wilde 1 miljoen euro inzamelen en uitloven aan wie de gouden tip kon geven.”

Na zijn dood nam jij het voorzitterschap van de stichting over.

De Vries: “Twee weken na de oprichting was er de aanslag op mijn vader. Die heeft niet alleen mijn leven en dat van mijn hele familie op z’n kop gezet, maar ook dat van de ouders van ­Tanja. In het ziekenhuis heb ik tegen mijn broer gezegd: ‘Als pap niet meer bij ons terugkomt, dan ga ik ervoor zorgen dat de stichting doorgaat.’ Dat was zijn droom. We moeten het werk voortzetten.

“Nog vóór zijn ­overlijden was het miljoen euro al opgehaald via crowd­funding. Vandaag staat de teller zelfs op 1,4 miljoen euro. Voor de zaak van Tanja hebben we nu een jaar lang 1 miljoen apart gezet. Dat geld is voor wie de gouden tip levert die ons naar haar ­lichaam leidt. Het gaat ons dus niet zozeer om de dader, wel dat we haar lichaam vinden.”

Geloofde je vader echt dat de zaak na bijna drie decennia nog opgehelderd zou worden?

De Vries: “Hij zag het ­vooral als een ultieme poging. Hij besefte heel goed dat er geen enkele aanwijzing is. Het 18-jarige meisje was na een studentenfeestje in Maastricht op de fiets gestapt. ­Anders fietste ze met vrienden of mede­studenten naar huis, nu was ze alleen. ­Niemand heeft ooit nog iets van haar gezien: haar ­spullen en haar fiets zijn nooit gevon­den. Mobiele telefoons of ­camera’s waren er nog niet. Er was geen enkel spoor.

“In die 28 jaar deden de ouders van Tanja ­geregeld emotionele oproepen en kreeg de zaak vaak aandacht, maar tevergeefs. In mijn ogen zijn er nog twee dingen die kunnen leiden naar haar vondst: of ze wordt toevallig gevonden, of iemand gaat toch praten. Als je al die tijd de emotionele reflex hebt kunnen onderdrukken om haar radeloze ouders een antwoord te geven, dan haalt geld je misschien wel over de streep. In Nederland looft de ­politie doorgaans tussen de 15.000 en 30.000 euro uit voor de gouden tip in een zaak. Ga je daarvoor je buurman, je broer of je vader verlinken? Dat is het niet waard. Maar met een miljoen kun je je leven radicaal omgooien. Daarvoor wil je misschien wel schoon schip maken.

”We zijn intussen acht maanden verder en er zijn tal van tips binnengelopen, maar Tanja is nog steeds niet gevonden. Deze laatste vier maanden willen we gebruiken om ook over de grenzen te zoeken, want Maastricht ligt heel dicht bij België en Duitsland. Vandaar de uitzending met Faroek Özgünes.”

‘Het tart mijn werke­lijk­heidsbesef dat een meis­je van 18 zomaar spoorloos kan verdwijnen in een dicht­bevolkt land als Ne­derland’, zei je vader. ‘Dat vind ik, net als haar ouders, een onverdraaglijke gedachte.’ Had hij zich er om die reden in vastgebeten?

De Vries: “Zaken van vermiste en vermoorde kinderen heeft hij zich altijd erg aangetrokken. Hij zag ook hoe de ouders van Tanja ouder werden: ze zijn intussen eind de 70. Dat er een kans is dat zij overlijden vóór ze weten waar hun dochter is, dat kon er bij hem niet in. Dat ze hoogstwaarschijnlijk niet meer leeft, is verschrikkelijk. Maar niet weten waar je kind is, dat is een nachtmerrie voor elke ouder.”

Hij was al jaren hun vertrouwenspersoon, net zoals hij dat was voor de ouders van het vermoorde jongetje Nicky Verstappen.

De Vries: “Sinds zijn overlijden is het voor heel Nederland duidelijk geworden, maar mijn broer Royce en ik wisten het al veel langer: mijn vader was persoonlijk betrokken bij elke zaak die hij volgde. Elk jaar, op de dag dat hun kind was overleden of verdwenen, ­stuurde hij een bosje bloemen naar de familie. Met velen had hij ­wekelijks contact. Hij liet hen niet alleen weten hoe het onderzoek verliep, hij belde hen ook om te weten hoe het met de andere kinderen ging, hoe het was geweest op de tennisles, en of ze hun diploma hadden gehaald. Hij was met heel zijn hart betrokken bij al zijn zaken, niet alleen voor televisie of zijn werk. Dat maakte hem zo uniek.”

Veel ouders zagen hem als de verlosser, degene die hun kind thuis zou brengen.

De Vries: “In ieder geval wisten ze dat hij zich erin zou vastbijten en niet door de één of andere tegenslag zou stoppen. Natuurlijk kon mijn vader niet alles en had hij veel steun van politie en justitie nodig, maar hij bleef wel altijd aan de boom schudden. Als er iets niet klopte, bleef hij vragen stellen. En als er even geen aandacht was voor een zaak, maakte hij er weer een uitzending over. Het afgelopen jaar moet je in Nederland onder een steen geleefd hebben als je níét weet wie ­Tanja Groen is. Dat was zijn verdienste. Daarom blijven wij met de stichting aan de boom schudden. Wat als we al die tijd aan de verkeerde boom hebben geschud? Wat als die boom niet in Nederland, maar in België staat? Dat willen we uitzoeken.”

Nu ben jij de vertrou­wenspersoon van Corrie en Adrie, de ouders van Tanja.

De Vries: “Ik kan de ­schoenen van mijn vader niet vullen. De rol die hij in het leven van Tanja’s ouders heeft gespeeld, zal ik nooit kunnen evenaren. Dat wil ik ook niet: ik ben mijn vader niet. Ik kan alleen mezelf zijn. Het enige wat ik wel probeer, is hen steunen en er zoveel mogelijk voor hen zijn.

“Mensen vragen hen weleens: ‘We zijn 28 jaar later, heb je het nu nog geen plekje gegeven?’ Maar ik heb zelf een dochter. Als zij zou verdwijnen, dan zou ik dat nooit van mijn leven een plek kunnen geven. Dat ze al 28 jaar die onzekerheid moeten dragen, daar moet gewoon een eind aan komen.”

Vorig jaar werd gegra­ven op de Strabrechtse Heide en het jaar ervoor werd een oud graf geopend. Je vader was er telkens bij, maar het heeft niks opgeleverd.

De Vries: “Er was een tip binnengelopen die heel plausibel leek, maar Tanja bleek toch niet in dat graf te liggen. Telkens als er wordt gegraven, is er hoop bij de ouders. Het is verschrikkelijk zwaar als het dan uitdraait op een ontgoocheling. We weten dat we heel voorzichtig moeten zijn met het nieuws dat we naar buiten brengen. We willen nu eerst zeker weten dat Tanja ergens is. De media kunnen we natuurlijk niet ontlopen, maar we moeten vooropstellen dat we het verdriet en de pijn van de ouders niet mogen vergroten door valse hoop.

“We hebben intussen al zo’n 750 tips gekregen. Daarvan zijn er minder dan honderd echt het onderzoeken waard. Het merendeel is niet concreet: het zijn ­paranormale tips of wat wij meedenktips noemen. Hoe mooi het ook is dat mensen willen meedenken, we hebben niks aan een tip als ‘Hebben jullie ­weleens naar Marc Dutroux  gekeken?’”

Marc Dutroux kwam lang geleden al in het vizier.

De Vries: “Tanja’s ouders zijn zelfs een keer in België geweest en mochten toen de spullen bekijken die bij Dutroux waren ­gevonden. Daar zat niets van Tanja tussen. Dat sluit hem natuurlijk niet voor 100 procent uit, maar de politie heeft nooit een duidelijke link gevonden. Ook de namen van andere seriemoordenaars, zoals Ronald Janssen en ­Michel Fourniret, komen ­meerdere keren terug in de tips. We sluiten niets uit, maar als mensen mailen, moeten ze wel zeer concrete informatie hebben.”

Hoe groot acht jij de kans dat de ultieme tip er alsnog komt?

De Vries: “Ik heb nog steeds veel hoop, ook dat het antwoord mogelijk in België kan liggen. Anders zouden we dit niet doen. Maar meer dan hoop kunnen we helaas niet hebben. We hebben geen helderziend oog, ondanks alle paranormale tips (lacht). Die lezen en ­bewaren we ook, hoor: misschien weet iemand wel iets, maar durft die het niet te zeggen en verpakt hij of zij het dan maar in een paranormaal ­jasje.”

BLAFFENDE HONDEN

Raakt Tanja’s verdwij­ning jou ook persoonlijk?

De Vries: “Ik was 6 jaar in 1993, maar ik ben wel opgegroeid met Tanja Groen in mijn leven. Mijn vader heeft veel uitzendingen over haar gemaakt en thuis ook over de zaak verteld. Niet dat hij ons bang maakte met details over moordzaken, maar we mochten altijd naar zijn programma kijken. Als we vragen hadden, dan beantwoordde hij die eerlijk. En als er nieuws was, dan wisten wij het altijd net iets eerder. Mijn vader had geen geheimen voor ons.

“Ik durf bijna niet te denken aan mijn reactie als we Tanja ooit zouden vinden. Die emotie zou zo sterk zijn, omdat alles dan samen zou ­komen: het verdriet van haar ouders, de bijzondere manier waarop we haar thuis ­hebben weten te brengen, maar ook dat we de droom van mijn vader hebben waargemaakt. Dat zou gigantisch zijn.”

Heb je, terwijl je die tips doorploegt, het gevoel dat je dicht bij je vader bent?

De Vries: “Zeker. Dit is voor mij ook een stukje rouwverwerking. Ik kan mensen helpen en draag zijn visie op de wereld uit: je moet opkomen voor anderen en je rug recht houden. In het grote verlies is het toch een beetje een houvast.”

Je verlies is nog pril. Wordt het nooit te emo­tio­neel?

De Vries: “Ik vind het niet erg om emotioneel te zijn. ­Emoties zijn iets moois. Het betekent dat we van elkaar houden, dat we het juiste willen doen. De emoties ga ik niet uit de weg.”

Jij en je broer Royce zetten het werk van jullie vader voort. Schuilt daar ook gevaar in?

De Vries: “Bij mijn broer, die advocaat is, spelen inderdaad veiligheidskwesties. Maar met de stichting zijn we nu bezig met ­Tanja en zullen we later dit jaar nog ­andere vermissingszaken onder de aandacht brengen – we hebben tenslotte méér dan een miljoen euro. In al die zaken zijn we op zoek naar een ­lichaam, niet zozeer naar een dader. Dan zullen mensen ons niet snel iets willen aandoen. Als een dader indirect gevonden kan worden na een tip, dan is dat werk voor de politie.”

Je vader heeft zich altijd gefocust op vermis­singszaken. Pas de laatste jaren was hij ook actief in het Marengo-proces, wat hem wellicht het leven heeft gekost. Had je liever gezien dat hij ver weg was gebleven van het drugsmilieu?

De Vries: “Mijn vader is nooit het gevaar uit de weg gegaan. Hij heeft ­altijd gedaan wat ­anderen niet durfden, of waarvan ze zeiden: zou je dat nu wel doen? Als hij daarnaar had geluisterd, had hij nooit wat bereikt als misdaadverslaggever. Als gezin hebben we altijd gesnapt waarom mijn vader de keuzes maakte die hij maakte. Zijn gevoel voor rechtvaardigheid, hoe hij opkwam voor zwakkeren en minderheden, dat is juist waar ik trots op ben. Uiteraard had ik liever gewild dat hij nu hier was geweest, maar uiteindelijk zijn het de daders die iets fout hebben gedaan, niet mijn vader. Hij heeft altijd het juiste pad bewandeld. Daar kan ik alleen heel trots op zijn. Verdrietig, maar trots.”

Je bent zelf ook avon­tuurlijk aangelegd: je hebt tien jaar in Ghana gewoond, waar je onderwijsprojecten op poten hebt gezet.

De Vries: “Mijn broer en ik hebben allebei heel veel van mijn vader. Mijn broer zit als advocaat meer op het pad van de misdaadbestrijding. Hij heeft het geheugen van mijn vader, ik heb meer zijn karakter. Hij had twee lijfspreuken getatoeëerd op zijn kuiten. ‘On bended knee is no way to be free’ stond symbool voor de band die hij had met mijn broer. Op zijn andere kuit stond de lijfspreuk die hij met mij associeerde: ‘Someone who is just like you’. Onze persoonlijkheid, onze manier van in het leven staan, ons doorzettingsvermogen: daarin lijken wij op elkaar.”

Ben je even koppig?

De Vries: “Ik zou mezelf nooit als koppig omschrijven. Ik vond mijn vader ook niet koppig. Koppig betekent voor mij dat je het niet durft toe te geven als je een fout hebt gemaakt. We zijn allebei wel vastberaden, maar als we het bij het verkeerde eind hebben, zullen we de eersten zijn die zeggen: ‘Sorry, je hebt gelijk.’”

Ben jij nooit bang?

De Vries: “Ik kan wel bang zijn, hoor. Laat mij vooral niet naar een horrorfilm kijken (lacht). Misschien zijn mijn broer en ik wel iets minder bang dan de gemiddelde mens, maar dat onverschrokkene van mijn vader heb ik niet. Mijn vader is zijn hele leven bedreigd, dat hebben we vaak genoeg gezien. Ik heb lang gedacht: blaffende honden bijten niet. Dat kan ik helaas niet meer zeggen: ze bijten wel, dat is bewezen. Naïef willen we niet zijn, maar we willen ons ook niet laten belemmeren.

“Mijn vader zei ons ­altijd: ‘Als je naam op een kogel staat, dan komt hij aan.’ Daarom wilde hij niet ­angstig zijn. Anders zou hij zijn hele ­leven in angst verkeren, zei hij. Als iemand het op hem gemunt heeft, dan kon hij wel beveiliging nemen, maar uiteindelijk zouden ze toch doen wat ze wilden, vond hij.”

Je broer en de vriendin van je vader, die onlangs uit de schaduw trad, hebben al gezegd hoezeer het hen ­frustreert als ze weer eens in de pers lezen dat hij geen beveiliging wilde.

De Vries: “Hij wilde geen persoonsbeveiliging. Er is een verschil tussen op maat gemaakte beveiliging – bijvoorbeeld dat je veilig kunt parkeren als je naar een speciale locatie moet of dat iemand met je meeloopt van punt A naar punt B – en persoonsbeveiliging, waardoor je je privacy kwijtraakt. Mijn vader moest soms meteen met iemand praten of naar iemand toe. Als je persoonsbeveiliging hebt, dan kan dat niet. Dan moet je een week van tevoren over je agenda overleggen. Dat wilde hij niet, maar hij stond wel open voor op maat gemaakte beveiliging. Dat is helaas niet gebeurd.”

Ben je daar boos om?

De Vries: “Moeilijke vraag. Ik denk dan toch weer aan die zin van mijn vader: ‘Als je naam op een kogel staat…’ Ze hadden wel een ­andere manier gevonden. Ik ben blij voor hem dat hij tot op het laatste ogenblik het leven heeft kunnen leiden dat hij wilde leiden. Dat het systeem onderzocht moet worden en dat fouten gefikst moeten worden, dat staat vast. Maar het zal mijn vader niet terugbrengen. Boosheid kost me alleen maar energie. Die zet ik liever om in iets positiefs: zijn erfenis levend houden.”

De twee verdachten van de aanslag zitten vast. Hoe leef je naar de rechtszaak toe?

De Vries: “Dat bekijk ik stap voor stap. Ik kan niet van tevoren weten hoe ik me dan ga voelen, maar ik ben gelukkig dat we met de familie samen zullen zijn.”

Je vader laat een grote leegte achter. Misdaad­jour­nalist Paul Vugts zei in Humo dat hij en zijn collega’s nu wor­den benaderd: ‘Nabe­staanden van moord­slacht­offers, mensen die onterecht in de gevangenis zitten, zoeken een nieuwe Peter.’

De Vries: “Mijn vader was one of a kind. Wat hij in zijn leven heeft gedaan, dat kunnen de meeste mensen in tien levens nog niet. Ik kan alleen maar hopen dat er altijd mensen zullen zijn die een klein stukje ­Peter in zich hebben.”

Hebt u een tip die tot de doorbraak kan leiden? Ga naar Tanjagroen.nl of Stichtingdegoudentip.nl

© Humo