Het ‘Rijk der Vrijheid’ is bijna daar, maar van deze gewoontes komen we (waarschijnlijk) niet meer af

Er zijn verplichtingen die we zouden moeten vervangen door goede gewoontes. Viroloog Steven Van Gucht (Sciensano) noemt het een nieuwe ‘respiratoire etiquette’. Mondmaskers zijn een mooi voorbeeld. Op veel plaatsen hoeven ze niet meer, maar wie zich ziekjes voelt of verkouden is, die zet er beter toch eentje op. “Uit beleefdheid. Ik zal dat blijven doen.”

Bij die nieuwe etiquette hoort ook een betere bescherming van kwetsbare personen. “Het virus kan voor jou ongevaarlijk zijn, maar voor anderen potentieel dodelijk”, zegt Van Gucht. We gaan dus niet meer snotterend een woonzorgcentrum binnenwandelen. Zelftests blijven beschikbaar en zullen in de toekomst ook griep kunnen opsporen. Het zijn extra verdedigingslinies om te koesteren, zeker in de herfst- en wintermaanden. “Maar het mag nooit leiden tot minder bezoek en vereenzaming. Ook van dat risico moeten we ons bewust zijn.”

Of ons gedrag écht is veranderd, dat betwijfelt socioloog Ignace Glorieux (VUB). “Ik merk het nu al. We geven weer handen aan elkaar en de alcoholgels blijven steeds vaker ongebruikt.” Van een zekere smetvrees is volgens de professor nauwelijks nog sprake. “We gaan weer over tot de orde van de dag.” Van één blijver is hij wel zeker. “Voor corona zagen we mondmaskers enkel bij Aziatische mensen en begrepen we dat niet goed. Nu is het gemeengoed. Het zal zelfs verwacht worden dat je eentje draagt als je snottert.”

Thuiswerken

De grootste veranderingen zijn voor op het werk. Veel collega’s zijn maar wat blij dat ze elkaar weer op kantoor kunnen zien en spreken. Maar dat hoeft geen vijf dagen per week te zijn. “We gaan vaker thuiswerken”, zegt Glorieux. Veel mensen hebben het telewerken als iets positiefs ervaren. “Denk maar aan de mogelijkheid om tussendoor boodschappen te doen, kinderen op te halen en om meer tijd te besteden aan het gezin in plaats in de file te staan.”

Telewerken is een gamechanger. Dat zei Danny Van Assche, gedelegeerd bestuurder van zelfstandigenorganisatie Unizo eerder al in onze krant. “Twee jaar geleden bestond het nauwelijks. Nu is het een van de normaalste zaken van de wereld.” Hij ziet het als een middenweg tussen naar kantoor gaan en thuis uitzieken met een doktersbriefje.

Zuivere lucht

In het Turnhoutse café Chaos staan drie mobiele zuilen. Het zijn luchtzuiveringsinstallaties die alle ongewenste virussen, bacteriën en allergenen liquideren. Corona of niet, ze gaan blijven staan, zegt zaakvoerder Leen Verwaest. Ze staat al 35 jaar in het vak en herinnert zich nog goed de tijd dat de tabaksrook er te snijden was. “We hebben een lange weg afgelegd. Dit is de toekomst. Iedereen heeft er voordelen bij, ook mensen met een pollenallergie.”

Voor experten is de aandacht voor luchthygiëne het gouden randje van de coronacrisis. Ook in scholen, winkels, cultuurhuizen en op de werkvloer rukken CO₂-meters en luchtreinigers op. Maar met corona dreigt ook het momentum te verdwijnen. Van Gucht hoopt dat alle nieuwbouw rekening zal houden met propere lucht. “En dat we blijven investeren in installaties voor scholen en dergelijke. We mogen dat niet opgeven. Een gezonde lucht is de beste voorbereiding op een volgende pandemie die er ooit zal komen.”