OVERZICHT. Luchtaanvallen en verslechterde situatie kerncentrale Tsjernobyl: dit gebeurde afgelopen nacht in Oekraïne

Alles wat je moet weten over de oorlog in Oekraïne lees je in dit dossier.

Bij luchtaanvallen op steden in Oekraïne zijn in de nacht van dinsdag op woensdag volgens de Oekraïense autoriteiten opnieuw meerdere mensen omgekomen of gewond geraakt. Rusland houdt echter vol dat zijn troepen geen burgers aanvallen. 

• In Malyn, ten westen van de hoofdstad Kiev, stierven volgens de hulpdiensten drie volwassenen en twee kinderen toen zeven huizen door bommen vernield werden. 

• In de omgeving van Charkiv, de tweede stad van het land, zouden twee doden zijn gevallen. Een van hen was een kind van zeven, dat volgens de civiele bescherming omkwam door een raketinslag in een huis. Sinds het begin van de invasie zijn volgens de lokale autoriteiten in Charkiv al 170 burgers omgekomen, onder wie vijf kinderen.

• In Okhtyrka bij Soemi zouden eveneens een dode en veertien gewonden geteld zijn. Het Russische leger heeft daar twee uur lang burgerinfrastructuur beschoten, klinkt het langs Oekraïense kant. Die informatie kon niet onafhankelijk worden gecontroleerd. 

• Vandaag is in onder meer Kiev, Marioepol en Soemi een staakt-het-vuren van kracht, dat om 8 uur 's ochtends Belgische tijd in zal gaan. Tot 13 uur krijgen de Oekraïners de tijd om burgers te evacueren. 

•  Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft dinsdagavond lokale tijd afwijzend gereageerd op het voorstel van Polen om zijn MiG-29-straaljagers aan Oekraïne te geven in ruil voor Amerikaanse F-16's. Dat is volgens het Pentagon “onhaalbaar”. De NAVO-landen hebben herhaaldelijk aangegeven niet betrokken te willen raken in gevechten met Rusland, ook niet indirect.

•  Polen zet druk op zijn NAVO-partners om Oekraïne meer gevechtskracht in de lucht te geven. Warschau wil al haar MiG-jachtvliegtuigen gratis, direct en gevechtsklaar naar de Amerikaanse Ramstein-legerbasis in Duitsland vliegen. De Amerikaanse luchtmacht zou dan wel F16-jachtvliegtuigen moeten leveren om de Poolse verdediging op peil te houden.

•  Pentagon-woordvoerder John Kirby zei echter dat het eventuele vertrek van jets vanuit een NAVO-basis in Duitsland “ernstige zorgen oproept voor de hele NAVO-alliantie”. De vliegtuigen zouden immers “luchtruim boven Oekraïne binnenvliegen waarover met Rusland wordt getwist”.

•  Piloten van de Oekraïense luchtmacht kunnen met de MiGs overweg en de regering in Kiev heeft gevraagd om ondersteuning. De Poolse regering maakte eerder duidelijk geen gevechtsvliegtuigen naar Oekraïne te sturen en het bevriende buurland ook niet toe te staan zijn vliegvelden te gebruiken. Daarom de constructie om de vliegtuigen via de Amerikaanse basis in Duitsland te leveren.

• De kerncentrale van Tsjernobyl in Oekraïne is steeds meer van de buitenwereld afgesneden sinds de Russische inval. Volgens het Internationaal Atoomagentschap (IAEA) werken circa 210 technici en veiligheidspersoneel al bijna twee weken onafgebroken omdat onder Russische controle geen ploegwissel mogelijk is. Het Atoomagentschap kan momenteel enkel via e-mail met de kerncentrale communiceren.

• Medewerkers hebben water en voedsel, maar hun situatie verslechtert. Het personeel heeft daarom aan de IAEA gevraagd om het voortouw te nemen bij het opstellen van een plan voor de vervanging van het huidige personeel en om een rouleringssysteem om te zetten.

•  Kredietbeoordelaar Fitch waarschuwt voor de naderende wanbetaling op (delen van) de staatsschuld van Rusland. Dit komt volgens het bureau door het groeiende aantal sancties, waaronder de beperking van de handel in energieproducten. Ook technische barrières, zoals blokkering van transacties van het internationale betalingssysteem SWIFT - kunnen de aflossingen van leningen verhinderen. Het zou van 1998 geleden zijn dat Moskou in gebreke blijft bij terugbetalingen van staatsobligaties. 

• Ook de verkoop van buitenlandse valuta is tot 9 september opgeschort in Rusland. Door de val van de roebel vluchten veel spaarders naar meer waardevaste valuta, zoals de Amerikaanse dollar. Maar ook Russen die al dollars op de bank hebben staan krijgen met nieuwe limieten te maken: ook het afhalen van buitenlandse biljetten cash bij de banken zal het komende half jaar beperkt zijn tot 10.000 Amerikaanse dollars (circa 9.2000 euro) per persoon.

• Nadat de Amerikaanse president Joe Biden dinsdag een importverbod op Russische olie, gas en kolen aankondigde, waarschuwt Rusland voor de wereldwijde gevolgen daarvan. “De Amerikaanse sancties hebben al langer alle grenzen van politieke en economische redelijkheid overschreden”, zegt de Russische ambassade in Washington. “Zoals gewoonlijk denken de Verenigde Staten niet aan het feit dat beperkingen altijd een tweesnijdend wapen zijn.” In de verklaring waarschuwt men voor instabiele energiemarkten, wat negatieve gevolgen zal hebben voor bedrijven en consumenten, “in de eerste plaats in de Verenigde Staten zelf”. 

• Talloze bedrijven bouwen hun activiteiten of belangen in Rusland af. Dinsdagavond maakten ook fastfoodketen McDonald's, frisdrankgigant Coca-Cola en koffieconcern Starbucks beken hun activiteiten (tijdelijk) stil te leggen.