Westerse deskundigen niet onder de indruk van prestaties Russische leger: “Lage moraal onder soldaten en strategische fouten van Poetin”

Lees alles over de oorlog tussen Oekraïne en Rusland in dit dossier. 

Sinds het begin van de Russische invasie in buurland Oekraïne zijn al zeker 406 Oekraïense burgers, onder wie 27 kinderen, om het leven gekomen bij bombardementen en beschietingen. 801 burgers raakten al gewond. Over het dodental bij de Russische en Oekraïense troepen bestaat grote onduidelijkheid. Oekraïne beweert dat het al meer dan 11.000 Russische militairen heeft gedood, terwijl Rusland het heeft over ‘amper’ 500. Langs geen van beide kanten is al gerept over het aantal Oekraïense gesneuvelden. De Amerikaanse autoriteiten stellen dan weer dat de Oekraïense soldaten al meer dan 3.000 Russische militairen hebben omgebracht. 

Waarover geen twijfel bestaat, is dat het Oekraïense leger meer verzet biedt dan de Russen initieel hadden verwacht. Daarnaast werd eerder al duidelijk dat het Russische leger kampt met een slinkende wapen-, benzine- en voedselvoorraad. Ook de motivatie om te vechten is bij veel soldaten ver te zoeken. Zo zouden sommige militairen hun eigen voertuigen zelfs saboteren om de strijd niet te moeten aangaan. 

De meeste westerse deskundigen zijn het er over eens dat het Russische leger – dat acht keer groter is dan het Oekraïense – de Oekraïense soldaten uiteindelijk zal overmeesteren. Ze geloven echter wel dat de Russen steeds meer gefrustreerd geraken, zeker nu de Oekraïense president Volodymyr Zelensky blijft standhouden. Heel wat Europese militairen benadrukken dat ze om die reden niet meer even geïntimideerd zijn door de Russische strijdkrachten als voordien. 

“Wat ik heb gezien, is dat zelfs dit enorme leger toch niet zo groot is”, aldus Martin Herem, de commandant van de Estse strijdkrachten. Zijn collega Rauno Sirk, het hoofd van de Estse luchtmacht, ging nog verder en noemde de Russische luchttroepen zelfs “geen echte tegenstanders meer”. 

Volgens verschillende Amerikaanse en Oekraïense experten, alsook volgens deskundigen van de NAVO, bestaat het Russische leger uit jonge en onervaren soldaten. Noch zij, noch de onderofficieren zouden zelfstandig beslissingen mogen nemen. Zo zouden ze generaal Valery Gerasimov, de leidinggevende van de luitenants, voor het minste om toestemming moeten vragen. “De inzet van de troepen is volstrekt irrationeel, de voorbereidingen voor een echte oorlog zijn vrijwel onbestaand en het moraal is ongelooflijk laag omdat de soldaten duidelijk niet wisten dat ze dit gevecht in zouden worden gestuurd”, zegt Michael Kofman, directeur van het Amerikaanse onderzoeksinstituut voor defensie CNA. 

Bovendien hebben de hevige gevechten en het groeiende aantal Russische gesneuvelden een impact op de mentale veerkracht van de soldaten. “Russische militairen zullen ongetwijfeld naar de vernietigingen kijken en denken: ‘Waarin zijn we in hemelsnaam verzeild geraakt?’”, aldus de Amerikaanse legerexpert Frederick W. Kagan. 

De Amerikaanse defensiedeskundige Thomas Bullock beweert dat de Russen al verschillende tactische fouten hebben gemaakt, waarvan de Oekraïners profijt hebben kunnen trekken. “Het lijkt erop dat de Oekraïners het meest succesvol zijn als ze de Russische troepen in een hinderlaag lokken”, klinkt het. Tot nu toe hebben de Russen zich bij hun opmars gehouden aan de hoofdwegen “zodat ze zich snel kunnen verplaatsen en geen risico zouden lopen om vast te komen in de modder”, zegt Bullock. Op die manier rukken de Russische troepen echter op over kronkelige wegen en “worden ze veel gemakkelijker blootgesteld aan Oekraïense aanvallen”. 

Ook de keuze van Poetin om bij zijn aanvallen op Oekraïne weinig tot geen rekening te houden met burgers, zou de Russische president volgens experten wel eens parten kunnen spelen. De wrede strategie van het Russische staatshoofd kan hem misschien wel in staat stellen om het Oekraïense leger te overmannen, maar kan tegelijkertijd hevige en bloederige opstanden tegen Poetin veroorzaken – die mogelijk nog jarenlang wegen op Rusland. 

En toch verwachten militaire deskundigen dat Rusland de bovenhand zal krijgen in dit conflict. “De Russische opmars is moeizaam”, zei de gepensioneerde Amerikaanse generaal Philip M. Breedlove – voormalig opperbevelhebber van de NAVO – al eerder. “Maar ze is meedogenloos, en er blijft nog steeds veel (Russische, nvdr.) kracht over.”