Belgen zeggen energieleverancier vaarwel en wekken zelf elektriciteit op. Het kan en het mag, maar rendeert het ook?

“Al mijn hele leven probeer ik zo onafhankelijk en duurzaam mogelijk te zijn. Straks krijg ik de kans om daar opnieuw wat verder in te gaan.” In de Limburgse hoeve waar Marita Vandersanden (61) woont, wordt dezer dagen druk gewerkt. Enkele maanden geleden besliste ze namelijk dat ze haar banden met reguliere energiebedrijven wilde doorknippen. Als ecologisch bewust persoon vond ze haar afhankelijkheid van fossiele brandstoffen steeds moeilijker te verantwoorden. Daarom nam ze contact op met een gespecialiseerde firma die een systeem uitdokterde waarbij zonne-energie in accu’s opgeslagen wordt. Dankzij die aanpak zal Vandersandens hoeve straks volledig zelfvoorzienend zijn op vlak van energieproductie. “Zelfs als de zon niet schijnt, kunnen we nog steeds beroep doen op een noodgenerator die op het relatief milieuvriendelijke propaangas draait.” 

Volgens Tim De Schryver van het Oost-Vlaamse bedrijf YouPower zijn er steeds meer mensen die zich van het reguliere distributienet willen loskoppelen. Terwijl de firma enkele jaren geleden vooral mensen begeleidde die gewonnen waren om zelf elektriciteit op te wekken, lopen er nu voortdurend berichten binnen van consumenten die genoeg hebben van de onvoorspelbare prijsschommelingen op de private markt. 

De helft van het klantenbestand bestaat uit particulieren, maar ook boeren spelen een grote rol. Zij zouden bezorgd zijn over het capaciteitstarief dat vanaf 1 juli wordt ingevoerd. “De netkosten voor elektriciteit worden daarbij berekend op basis van het piekverbruik, maar melkveehouders kunnen hun werkzaamheden bijvoorbeeld niet zomaar spreiden. Ze worden daar nu voor afgestraft en zoeken dus oplossingen”, aldus De Schryver.

Prijzig

Wie overweegt om ‘off grid’ te gaan, hoort volgens de man achter YouPower in de eerste plaats zijn energieverbruik gedetailleerd in kaart te brengen. Op basis daarvan moet namelijk berekend worden hoeveel zonnepanelen of windmolens precies aangekocht moeten worden om niet in de problemen te komen. Het materiaal voor een private energie-installatie is bovendien zo prijzig dat nattevingerwerk niet aangeraden is. Vandersanden betaalde bijvoorbeeld 42.000 euro voor de aankoop en installatie van haar zonnepanelen en batterijen. Voor haar waren de ecologische argumenten belangrijker dan de mogelijke financiële voordelen, maar niet alle klanten van YouPower redeneren op die manier. De vraag blijft dan of ‘off grid’ gaan voor hen wel een financieel voordeel oplevert.

De Schryver is ervan overtuigd dat een investering in een privaat energiesysteem zich binnen enkele jaren tijd terugverdient. Hij verwijst daarbij naar de ongezien hoge prijzen voor elektriciteit en gas die de afgelopen maanden bij veel mensen voor slapeloze nachten zorgden. Volgens energiespecialist André Jurres is het echter geen goed idee om beslissingen te nemen op basis van de situatie in de huidige crisisperiode. “Voor 99 procent van de mensen is ‘off grid’ gaan geen oplossing. De investering is te groot en de terugverdientijd van thuisbatterijen is zeer lang. De prijzen zullen ook niet altijd zo hoog blijven.” Hij gelooft wel dat bepaalde grote bedrijven baat kunnen hebben bij een dergelijk systeem, maar particulieren zijn volgens hem goedkoper af wanneer ze hun investeringen kunnen delen.

Jurres rekent op andere maatregelen om de energiecrisis voor burgers draaglijk te houden. Zo pleit hij ervoor om de btw op gas naar 6 procent te verlagen en denkt hij dat mensen door de invoering van het capaciteitstarief lagere eindfacturen kunnen krijgen door hun verbruik te spreiden. “Het blijft natuurlijk een grote crisis die voor iedereen zeer pijnlijk is, maar massaal ‘off grid’ gaan lost voor particulieren niets op.”