Hoe parlementaire onderzoekscommissie kinderopvang minister Beke "tijdelijke bescherming kan geven"
De onderzoekcommissie die er zal komen naar aanleiding van de wantoestanden in de kinderopvang, kan Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke een "tijdelijke bescherming" van zijn ministerpost opleveren. De minister ligt onder vuur na een dodelijk incident in een crèche in Mariakerke en de wantoestanden in een crèche in Schoten. Maar hoe werkt zo'n commissie en hoe uitzonderlijk is het? Politiek journalist Ivan De Vadder legt uit.
"Het is de tweede keer in twintig jaar dat het Vlaams Parlement dit doet. Zo'n onderzoekcommissie is het sterkste instrument dat het Vlaams Parlement heeft om iets uit te klaren," zegt politiek journalist Ivan De Vadder. Eerder kondigde Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) al een audit aan van de administratie van Kind&Gezin en werd er ook al aangekondigd dat hoorzittingen mogelijk zouden zijn, maar dit is een stap verder.
"Als het parlement echt iets wil uitspitten, dan is een onderzoekcommissie hun sterkste instrument. Je krijgt als parlement de mogelijkheid dingen te onderzoeken met het juridische statuut van de onderzoeksrechter en dat geeft je als parlement behoorlijk wat macht om getuigen te ondervragen en ook documenten op te vragen en te kijken wat er aan de hand is."
Als het parlement écht iets wil uitspitten, dan is zo'n commissie hun sterkste instrument.
Zo'n onderzoekscommissie opgericht door het Vlaams Parlement is eerder uitzonderlijk. Federaal gebeurt dat wel vaker. Denk maar de commissie- Dutroux, de commissie mensenhandel, Kazachgate en de commissie naar aanleiding van de terroristische aanslagen in 2016.
Dat nu de Vlaamse administratie onderzocht zal worden is nieuw. Toch is het een discussie die al langer aan de gang is, zegt journalist Ivan De Vadder: "Is de macht van de administratie te groot? Zijn ze te log? En heeft de regering er nog voldoende controle over? Ik vermoed dat al die vragen behandeld zullen worden in de commissie."
Wat is het nut van zo'n commissie?
Wat de uitkomst van de commissie zal zijn en of er ook effectief verandering en verbetering zal zijn achteraf valt af te wachten. Ivan De Vadder: "Het hangt heel sterk van het onderwerp en of de parlementsleden van die commissie als 1 geheel kunnen optreden. Het beste voorbeeld is de commissie-Dutroux waarbij alle partijen op het einde unaniem tot een beslissing kwamen en dat heeft dan ook geleid tot de politiehervorming. Ook na de commissie mensenhandel is men tot een daadkrachtiger beleid gekomen."
Of de commissie écht iets zal veranderen, hangt af van of de parlementsleden als 1 geheel kunnen optreden
Zal dit leiden tot het ontslag van minister Wouter Beke?
Groen, Vlaams Belang en Vooruit vragen het ontslag van Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V). Het is dan ook niet de eerste keer dat de minister kritiek krijgt. Ook bij de problemen in de woonzorgcentra en tijdens de eerste golf in de coronacrisis, lag hij al onder vuur. Zal deze crisis de crisis teveel zijn voor de minister?
"Wel, dat is moeilijk, want in zo'n geval heb je altijd twee kanten: de ene vindt dat de minister die het dossier goed kent, de best geplaatste is om de veranderingen door te voeren. De andere kant acht de minister politiek verantwoordelijk en vindt dat hij moet aftreden."
Volgens De Vadder kan de minister de onderzoekcommissie ook gebruiken als een soort van "tijdelijke bescherming": "Stel dat er geen commissie zou komen en er een nieuw feit zou opduiken, dan is ontslag onvermijdelijk. Maar door het instellen van een commissie die ook toekomstige feiten kan onderzoeken, koopt de minister ook tijd. Ik heb nog nooit geweten dat er een minister is afgetreden na een onderzoekcommissie. Meestal treden ze af omwille van een fout of omdat ze gelogen hebben, maar politieke verantwoordelijkheid opnemen omdat de administratie een fout gemaakt heeft... dat heb ik nog niet vaak meegemaakt."
Michaël Van Droogenbroeck licht in "Het journaal" toe wat de parlementaire onderzoekscommissie zal onderzoeken:
