Poetin is een “oorlogsmisdadiger" én een “moordzuchtige dictator”, volgens Joe Biden

Donderdag zouden 43.000 mensen de zwaar belegerde Zuid-Oekraïense stad Marioepol hebben kunnen verlaten. Dat heeft het Russische ministerie van Defensie meegedeeld.

Daarnaast zou er ook 134.000 kilogram aan hulpgoederen aan de havenstad zijn geleverd, waaronder medicijnen en voedsel, zo verklaarde generaal-majoor Michail Mizintsev donderdagavond.

Rusland heeft een stemming in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties over Oekraïne geannuleerd. De stemming over een door Moskou opgestelde "humanitaire" resolutie over hulp aan Oekraïne zou vrijdag plaatsvinden, maar gaat volgens diplomaten niet door vanwege gebrek aan steun van bondgenoten.

Rusland is momenteel voorzitter van het machtige orgaan waarin vijftien landen zijn vertegenwoordigd. Moskou kreeg de handtekening van China en India vooraf niet onder de tekst, een indicatie dat die landen zouden tegenstemmen, zei een VN-ambassadeur. De Russische VN-ambassadeur Vasili Nebenzia bevestigde "in dit stadium" niet om een stemming te vragen. Hij beschuldigde westerse landen ervan ongekende druk uit te oefenen op andere leden van de raad.

Het is westerse landen tot nu toe niet gelukt de Russische invasie veroordeeld te krijgen in de Veiligheidsraad, omdat Rusland zijn vetorecht heeft gebruikt. Ook pogingen op te roepen tot het beëindigen van de vijandigheden, ongehinderde humanitaire hulp en het beschermen van burgers zijn vooralsnog gestrand. 

Bij de Russische invasie in Oekraïne is een Amerikaan om het leven gekomen, bevestigt de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken.

"Ik kan bevestigen dat een Amerikaanse burger is gedood", aldus Blinken op een persconferentie. "Meer details heb ik niet."

Zender CNN weet dat de Amerikaan is gedood in Tsjernihiv, bij artillerievuur van het Russische leger op de stad waarbij nog meer doden vielen. Het gaat om een man die was geboren in 1954 en afkomstig was uit Minnesota. De zender verkreeg de naam van het slachtoffer van Anton Herasjtsjenko, een adviseur van de minister van Binnenlandse Zaken in Oekraïne. 

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken had al weken geleden alle Amerikaanse burgers opgeroepen om Oekraïne snel te verlaten. De ambassade in Kiev ging dicht en het diplomatieke personeel verhuisde naar Polen. 

De Verenigde Naties (VN) eisen een onderzoek naar de talloze doden van onschuldigen in de Russische invasie in Oekraïne.

"De omvang van civiele slachtoffers en van de verwoesting van de civiele infrastructuur in Oekraïne kan niet worden ontkend", aldus de VN-gezant voor politieke aangelegenheden, Rosemary DiCarlo, bij een spoedzitting van de VN-Veiligheidsraad donderdag in New York. Een grondig onderzoek en rekenschap is nodig, klonk het. 

Er bestaat niet zoiets als een gedeeltelijk vliegverbod, zo waarschuwt de Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin, in het licht van de oproepen voor zo'n beperking boven Oekraïne, "want dat betekent eigenlijk dat je in gevecht bent. Je bent in een gevecht met Rusland."

"Er is geen gemakkelijke of eenvoudige manier om dit te doen," zo zei Austin tijdens een persconferentie met de Slovaakse minister van Defensie Jaroslav Nad. "Er bestaat niet zoiets als een licht vliegverbod. Een no-fly zone betekent dat je in een conflict met Rusland verwikkeld bent."

De Europese Unie gaat grenswachters van het Europese agentschap Frontex inzetten voor de beheersing van de Oekraïense vluchtelingenstroom in Moldavië. De Europese Commissie heeft daarvoor donderdag een akkoord ondertekend met het land. Moldavië had om bijstand van Frontex gevraagd om de situatie aan de grens met Oekraïne onder controle te krijgen.

Moldavië, dat geen EU-lidstaat is, vangt sinds het begin van de Russische invasie van Oekraïne duizenden oorlogsvluchtelingen per dag op, wat een zware druk zet op de grenswacht. Intussen vangt het kleine land al meer dan 300.000 Oekraïners op. Moldavië had de Europese Unie daarom om bijstand gevraagd. 

Die bijstand komt er, kondigde Eurocommissaris voor Binnenlandse Zaken Ylva Johansson woensdag al aan. Vandaag is een akkoord met Moldavië ondertekend om grenswachten van het Europees agentschap Frontex in te zetten aan de grens tussen Moldavië en Oekraïne. Dat gebeurt onder de auspiciën van de Moldavische autoriteiten. 

Tussen Frontex en Moldavië bestaat al sinds 2008 een samenwerkingsakkoord, dat nu wordt versterkt. Op dit moment zijn er achttien Frontex-agenten actief in het land, dat kunnen er nu meer worden.

Daarnaast hebben zes Europese lidstaten zich aangeboden om 11.500 Oekraïners die via Moldavië zijn gevlucht, op te vangen. 

Het Verenigd Koninkrijk schort de uitwisseling en het delen van fiscale informatie met Rusland en Wit-Rusland op. De beslissing volgt op de sancties die de westerse landen namen na de Russische inval in Oekraïne.

De maatregelen moet ervoor zorgen dat het Verenigd Koninkrijk "geen informatie levert aan het Poetin-regime die zou kunnen leiden tot hogere inkomsten of fiscale rendementen voor Rusland", klinkt het in een persbericht.

De maatregel gaat meteen vandaag in voege. Londen omschrijft de beslissing nog als "een van de talloze fiscale maatregelen" die het neemt om Oekraïne te steunen en economische problemen te veroorzaken voor het Kremlin. Het land had dinsdag nog een resem sancties aangekondigd.

De landen van de G7, dat zijn Canada, Duitsland, Frankrijk, Italië, Japan, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, hebben Rusland opgeroepen om onmiddellijk humanitaire hulp voor Marioepol en andere belegerde steden mogelijk te maken. De belegering en het wegsturen van humanitaire hulp zijn onaanvaardbaar, klinkt het in een gezamenlijke verklaring.

De ministers van Buitenlandse Zaken van de G7, die dit jaar wordt voorgezeten door Duitsland, engageren zich om de humanitaire hulp aanzienlijk uit te breiden, omdat de noden van het Oekraïense volk elke dag groter worden. "Ook andere landen hebben hulp nodig, aangezien de oorlog een enorme impact zal hebben op de voedselzekerheid en prijzen in veel landen die afhankelijk zijn van leveringen van de landbouwsector van Oekraïne", aldus de verklaring  Er worden echter geen concrete cijfers gegeven.   

Meer internationale hulp moet ook gaan naar de buurlanden van Oekraïne, die een ongekende toevloed aan vluchtelingen hebben gezien, luidt het nog. Speciale aandacht gaat daarbij naar Moldavië, dat per hoofd van de bevolking de meeste vluchtelingen uit Oekraïne opvangt. De G7 coördineert haar hulpinspanningen daarom in een steungroep voor het land en roept andere actoren op om zich daarbij aan te sluiten.

De buitenlandministers waarschuwen Rusland ook dat de plegers van oorlogsmisdaden, zoals het bombarderen van burgers, zich zullen moeten verantwoorden voor de internationale justitie. 

De autoriteiten van de Oekraïense stad Marioepol, die door de Russische strijdkrachten wordt belegerd, hebben meegedeeld dat de afgelopen week 30.000 mensen geëvacueerd zijn uit de stad. Ze voegen eraan toe dat de tol van het Russische bombardement woensdag van het Drama Theater in Marioepol nog niet bekend is.

Volgens een bericht van het stadhuis op Telegram is de situatie "kritiek" met "ononderbroken" Russische bombardementen en "kolossale" verwoestingen. "Volgens de eerste schattingen is ongeveer 80 procent van het huizenbestand van de stad verwoest," klinkt het. 

Op 30 juni vindt een extra teldag plaats om na te gaan hoeveel Oekraïense kinderen ingeschreven zijn in Vlaamse scholen. Dat meldt het kabinet van minister van Onderwijs Ben Weyts.

Kinderen die hier aankomen, zijn pas op de zestigste dag na hun inschrijving in een Belgisch register onderworpen aan de leerplicht. Ze kunnen altijd vroeger naar school, maar de wetgever vraagt het dus helemaal niet, klinkt het bij het kabinet. Scholen moeten het bovendien niet melden als er Oekraïense kinderen zich inschrijven.

Om een zicht te krijgen op het aantal Oekraïense leerlingen in het onderwijs in Vlaanderen, wordt dus een extra teldag georganiseerd.

Het GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap telde op 15 maart al 340 nieuwe Oekraïense leerlingen. Onderwijskoepel Katholiek Onderwijs Vlaanderen heeft momenteel geen cijfers.

In Franstalig België zijn op dit moment 130 Oekraïense kinderen ingeschreven op een school, meldt minister van Onderwijs van de Franse gemeenschap Caroline Désir donderdag.

Filmster Arnold Schwarzenegger heeft de Russische bevolking opgeroepen de rug te rechten tegen de propaganda die de autoriteiten in Moskou verspreiden. "Ik spreek tot jullie vandaag omdat er zaken in de wereld zijn die jullie verzwegen worden, verschrikkelijke zaken waarvan jullie op de hoogte moeten zijn", aldus de 74-jarige actieheld in een video die op Twitter en Telegram verscheen.

Unesco, het culturele agentschap van de Verenigde Naties, stelt helmen en kogelwerende vesten ter beschikking aan Oekraïense journalisten. Ook wil de organisatie in de Oekraïense stad Lviv journalisten trainen voor werken in oorlogsgebied, zo heeft Unesco donderdag bekendgemaakt.

"Journalisten en medewerkers van media riskeren hun levens in Oekraïne om de bevolking levensreddende informatie te geven en de wereld te informeren over de realiteit van deze oorlog", zegt Unesco-directeur Audrey Azoulay. Veel Oekraïense journalisten zijn volgens haar echter onvoorbereid in de rol van oorlogsverslaggever beland.

Volgende week moeten de eerste 125 helmen en vesten worden uitgedeeld via journalistenorganisaties in Lviv. Veel Oekraïense media hebben hun redacties naar deze relatief veilige stad in het westen van Oekraïne verplaatst. De trainingen zullen in eerste instantie online worden gegeven en daarna ook ter plaatse.

Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne op 24 februari zijn zeker vier journalisten omgekomen, onder wie twee Amerikanen. Meer dan dertig zijn gewond geraakt. 

Er zijn weinig mensen die de oorlog in Oekraïne zagen aankomen. En al zeker niet op deze schaal. Maar de Russische politoloog Vladimir Pastukhov (58) voorspelde die al in 2013. Een goede reden om aan hem te vragen hoe hij het conflict ziet evolueren. Optimistisch is zijn antwoord niet, om het zachtjes uit te drukken. “Vredesgesprekken geef ik een slaagkans van hooguit tien procent. Zolang Poetin aan de macht is, zullen we geen vrede kennen. En dat hij vlug verdwijnt, geloof ik niet.” Lees er meer over in dit plusstuk.

Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) stuurt spoedig een rondzendbrief naar de lokale besturen en korpschefs met daarin afspraken om de opvang van de Oekraïense vluchtelingen op een veilige manier te laten gebeuren. Dat heeft ze verklaard in de Kamer.

Veel aandacht ging tijdens het vragenuurtje naar de risico's op misbruik en uitbuiting van de Oekraïense vluchtelingen. Gisteren raakte bekend dat daar al twee gevallen van bekend zijn. 

Een systematische voorafgaande screening blijkt volgens het Controleorgaan op de politionele informatie niet wettelijk omwille van privacyredenen. Valerie Van Peel (N-VA) was maar matig onder de indruk van die redenering.

Daarom wordt nu ingezet op andere preventieve maatregelen. Zo zou er van alle meerderjarige gezinsleden een uittreksel van het strafregister aan het dossier toegevoegd moeten worden. Een gemeentelijke coördinator moet vervolgens oordelen of de opvang in goede omstandigheden kan verlopen. 

Er zal ook altijd een woonstcontrole uitgevoerd worden door de lokale politie. Bij de minste twijfel over misbruik of gevaar voor de fysieke integriteit zal verder onderzoek gevoerd worden.

Ramzan Kadyrov, de leider van de Russische republiek Tsjetsjenië, stelt dat "duizend" Tsjetsjeense vrijwilligers op weg zijn om te strijden in Oekraïne.

Op zijn Telegram-account klinkt het dat een van zijn naasten, Apti Alaoedinov, zich aan het hoofd van die groep bevindt. "De vrijwilligers zijn op weg om deel te nemen aan de speciale operatie voor denazificatie en demilitarisering van Oekraïne." Daarbij herhaalt hij de woorden die het Kremlin gebruikt om de Russische invasie in Oekraïne te beschrijven.

De Tsjetsjeense leider, die de republiek in de Kaukasus met harde hand bestuurt, had eerder al beweerd zelf in Oekraïne te zijn. Hij zou zich bij de troepen van Moskou geschaard hebben, op een vliegveld vlakbij Kiev. Die informatie kon niet op onafhankelijke wijze gecontroleerd worden. Oekraïense functionarissen trokken dat ook al in twijfel.

Kadyrov krijgt kritiek van internationale ngo's voor de ernstige mensenrechtenschendingen in Tsjetsjenië. Hij is een volgeling van Poetin.

De burgemeester van de Oekraïense stad Melitopol is vrijgekomen in het kader van een ruil. Ivan Fedorov werd gewisseld voor negen Russische gevangenen. Dat laat Darja Sarivna, de woordvoerster van de chef van het Oekraïense presidentiële bureau, weten.

De burgemeester werd woensdag vrijgelaten. Fedorov verdween vorige vrijdag. Kort voordien hadden de pro-Russische separatisten een procedure gestart tegen de 33-jarige burgemeester wegens steun aan een Oekraïense extreemrechtse organisatie. Kiev sprak van een ontvoering. 

In Melitopol demonstreerden veel mensen voor zijn vrijlating. De zuidelijk gelegen stad in Oekraïne wordt al meer dan twee weken bezet door Russische troepen. 

De oorlog in Oekraïne is dag 22 ingegaan en het aantal dodelijke slachtoffers langs beide kanten loopt op. Er een exact aantal opplakken is moeilijk in de chaos van het strijdgewoel. De cijfers verschillen bovendien sterk, afhankelijk van de bron waaruit ze komen. Maar schattingen gaan van zeker 2.500 tot 21.000 en mogelijk nog veel meer. Een overzicht vindt u hier.