Hoe groot is de kans dat Rusland Estland aanvalt? ‘Mensen maken zich vooral druk over de grilligheid waarmee Poetin opereert’

Dag Peter, je bent in de Estse hoofdstad Tallinn. Zijn de Esten bang dat de Russen ook hun land binnenvallen?

‘Onder Esten is de nervositeit wel iets toegenomen. Ik praatte net met een vrouw die op haar telefoon een filmpje liet zien van de Russische televisie waarin openlijk werd gesproken over een inval. Dat soort berichten doen onder de bevolking de ronde. Mensen maken zich vooral druk over de grilligheid waarmee Poetin opereert.

‘Opvallend genoeg maken Estse deskundigen op defensiegebied zich minder zorgen. Ik heb uitgebreid gesproken met mensen van een denktank, de oud-president en de voorzitter van de defensiecommissie van het Estse parlement. Allen zijn het erover eens dat een Russische inval heel onwaarschijnlijk is.

‘Dat komt in de eerste plaats doordat Estland en de andere Baltische staten in tegenstelling tot Oekraïne wel Navo-lid zijn. De deskundigen verwachten dat Poetin, ondanks zijn grilligheid, niet zo dom is om de Baltische staten aan te vallen. Dat zou namelijk een oorlog tegen de hele Navo betekenen.’

De afgelopen jaren werd gewaarschuwd dat de Navo-macht in de Baltische staten te klein zou zijn om Rusland tegen te houden. Waar komt het Estse vertrouwen nu vandaan?

‘De Baltische staten hebben de afgelopen jaren constant geroepen dat Europa en de Navo meer aandacht moeten schenken aan de Russische dreiging. Daar werd nauwelijks naar geluisterd. Duitsland maakte zich ondanks de waarschuwingen afhankelijker van Russisch gas. De defensie-uitgaven van Navo-landen bleven achter.

Maar sinds de invasie is de wereld veranderd. Dat pakt uit in het voordeel van de Baltische staten. Europa deelt nu de zorgen van Estland, Letland en Litouwen. Ze nemen sancties, investeren in hun legers. De Baltische staten voelen zich daardoor gesterkt.

‘Een van de leden van de denktank zei dat Estland zelfs veiliger is dan ooit. Normaal gesproken zijn er veel meer Russische troepen aanwezig bij de grens, veel zijn naar Oekraïne vertrokken. En Navo-landen hebben extra troepen gestuurd naar Estland.’

Zijn die extra troepen genoeg om een Russische invasie in Estland af te slaan?

‘Op dit moment zeker, nu Rusland druk bezig is in Oekraïne. Bovendien zien ze hier ook hoeveel moeite Rusland heeft met de oorlog in Oekraïne. De opmars gaat traag. De Russen blijken misschien toch niet zo sterk als we dachten.

‘De Estse deskundigen met wie ik sprak zijn zeer optimistisch. Ze zijn ervan overtuigd dat Oekraïne deze oorlog wint. Ik denk zelf dat je dat nog niet kunt concluderen. Een overwinning van Rusland zou voor Estland in ieder geval heel negatief zijn. Als Rusland zich dan herstelt, is het sterker dan ooit. Estland is dan terug bij af. 

‘Daarom hameren de Baltische staten nog steeds op stevige maatregelen. Estland stemde in de Europese Unie voor een no-flyzone, wat betekent dat Russische vliegtuigen eventueel met geweld uit het Oekraïense luchtruim moeten worden geweerd. Veel andere Europese landen zijn bang om Poetin te provoceren. ‘Maar wij kennen Rusland langer, je moet nooit laten zien dat je bang bent’, zeggen de Esten.’

In Estland woont een aanzienlijke Russische minderheid. Is de spanning tussen die bevolkingsgroepen afgelopen tijd toegenomen?

‘Het Russischsprekende deel van de bevolking is ontzettend stil. Ze spreken zich nauwelijks uit over de oorlog. Daardoor weten de andere Esten niet goed hoe deze minderheid over de invasie denkt. En dat voedt wantrouwen.

‘De kans is groot dat een aanzienlijk deel van de Russisch sprekenden voorstander is van de inval in Oekraïne. Veel mensen die tot deze groep behoren kijken namelijk vooral Russische televisie en krijgen dus het verhaal van Poetin te horen. Ze hebben een ander beeld van de wereld dan de rest van Estland.