Als reactie op de oorlog in Oekraïne heeft het Europees Ruimteagentschap besloten de samenwerking met Rusland in het kader van de ExoMars-missie voor onbepaalde tijd op te schorten. Later dit jaar zou een rover rechtstreeks naar de Rode Planeet worden gestuurd. De missie dient om na te gaan of er ooit enige vorm van leven op Mars heeft bestaan.

Tot nu toe was het vooral de samenwerking tussen de Verenigde Staten en Rusland op ruimtevaartgebied die frictie opleverde. De Europese Unie en de andere leden van het Internationale Ruimtestation werden nog niet bedreigd door de directeur van Roscosmos, de Russische ruimtevaartorganisatie – in tegenstelling tot de VS. Maar daar zou verandering in kunnen komen na het besluit van het Europese Ruimte-Agentschap (ESA) om zijn gezamenlijke Marsmissie met Rusland op te schorten.

De ESA stemde unaniem voor het opschorten van de missie, die later dit jaar naar de Rode Planeet zou vertrekken. De opschorting voor onbepaalde tijd houdt duidelijk verband met de Russische invasie in Oekraïne, verklaarde de Raad van het Europees Ruimteagentschap.

“Samenwerking met Roscosmos op de ExoMars rovermissie, met een lancering in 2022″ kon niet worden volgehouden, aldus de ESA. “Als intergouvernementele organisatie met het mandaat om ruimteprogramma’s te ontwikkelen en uit te voeren met volledige eerbiediging van de Europese waarden, betreuren wij het verlies aan mensenlevens en de tragische gevolgen van de agressie tegen Oekraïne ten zeerste”, aldus het ESA in een verklaring. “Hoewel het ESA de gevolgen voor de wetenschappelijke verkenning van de ruimte erkent, sluit het zich volledig aan bij de sancties die door de lidstaten aan Rusland zijn opgelegd”.

Het einde van de ExoMars-missie?

Het Russische ruimtevaartagentschap Roscosmos zou een belangrijke rol spelen in het tweede deel van het ExoMars-programma. Dit omvatte de integratie van Russische instrumenten en radio-isotopenverwarmingseenheden in de rover die naar Mars zullen worden gestuurd, aldus SpaceNews. Rusland zou ook het oppervlakteplatform ontwikkelen dat naar de Rode Planeet zal worden gestuurd en de Proton-raket, een niet terug te halen lanceersysteem dat een vracht naar Mars zou vervoeren.

Hoewel de ESA de missie opschort die ze samen met Rusland had moeten uitvoeren, zet de Europese ruimtevaartorganisatie haar project niet stop. De ESA is op zoek naar alternatieve partners om haar programma mee voort te zetten. NASA is uiteraard een optie, ESA had reeds overwogen om met de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie samen te werken aan de ExoMars-missie, maar die laatste tock zich uiteindelijk uit het programma terug.

Het is ook mogelijk dat Europa zal besluiten deze missie alleen uit te voeren. Toch moeten de obstakels die dit in de weg staan, nog worden overwonnen.

(lb/lp)