Voor Groen-voorzitster Meyrem Almaci is het energieakkoord dat zopas werd gesloten een belangrijke stap vooruit naar honderd procent hernieuwbare energie. “Sinds de oorlog in Oekraïne uitbrak, swingden de energieprijzen de pan uit. De versnelling van hernieuwbare energie is de beste manier om energieonafhankelijk te worden en de energiefacturen structureel te verlagen.

Almaci is ook tevreden dat de regering in het kader van de bevoorradingszekerheid heeft beslist om tegen 2025 voldoende flexibele energie te voorzien in de vorm van gascentrales. “De nood aan flexibele gascentrales is het gevolg van 20 jaar non-beleid, de energieswitch naar hernieuwbare energie het gevolg van ons beleid”, besluit Almaci.

Federaal oppositiepartij N-VA reageert “zowel opgelucht als verbolgen” op het energieakkoord van de federale regering. Volgens energiespecialist Bert Wollants is het een goede zaak dat de kernuitstap er niet komt in 2025, maar de verlenging met 10 jaar gaat volgens hem niet ver genoeg. Volgens Wollants was een verlenging met minstens 20 jaar nodig.

LEES OOK. Akkoord over kernuitstap: twee reactoren blijven open, twee nieuwe gascentrales

Technologiefederatie Agoria wijst er op dat er een oorlog in Oekraïne nodig was, met een diepe energiecrisis als gevolg, om duidelijk te maken hoe belangrijk energiebevoorrading is”, zegt CEO Bart Steukers.

“Ook al gaat het slechts om het opstarten van onderhandelingen, de beslissing van vandaag biedt terug perspectief aan zowel energieverbruikers als investeerders en dus ook leveranciers van energietechnologie. Dat het energieakkoord ook een aantal maatregelen bevat voor de langere termijn, namelijk de versnelling van de energietransitie, was noodzakelijk”, zegt Bart Steukers.

“De aangekondigde investeringen in hernieuwbare energie, waterstof en kernenergie zullen de koolstofintensiteit van de Belgische energiemix volgens Agoria sterk verlagen, iets wat ook bedrijven steeds belangrijker vinden. Klanten verwachten immers steeds vaker een klimaatneutraal product of dienst. Wat betreft windenergie is het nog uitkijken naar hoe dit concreet vorm zal krijgen met specifieke aandacht voor beroepsprocedures bij de Raad van State.”

Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen, is opgelucht over de principiële beslissing van de federale regering om de levensduur van de twee jongste kernreactoren in ons land met 10 jaar te verlengen. “De federale regering neemt de juiste beslissing. We mogen voor onze energievoorziening niet afhangen van onstabiele buitenlandse regimes. We moeten kiezen voor de energiemix waarbij het risico op stroomtekorten zo minimaal mogelijk gehouden wordt. En we moeten de CO2-uitstoot drastisch beperken”, zegt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka.

“We zijn tevreden dat de federale regering er eindelijk in slaagt om een consensus te bereiken in het energiebeleid”, zegt UNIZO-topman Danny Van Assche. “Dat alleen al is een grote stap vooruit.”

LEES OOK. Is het slim om de kerncentrales toch open te houden, nu de gasprijzen exploderen? En welke prijs vraagt Engie?

UNIZO wijst erop dat ten opzichte van andere EU-lidstaten Vlaanderen nog een grote achterstand in de aanleg van warmte- en koudenetten en microgrids heeft. Zo moet het aantal laadpalen voor elektrische wagens drastisch worden uitgebreid.

“Op langere termijn moeten we hernieuwbare energie niet allemaal zelf produceren in ons kleine land. Via een pan-Europees elektriciteitsnetwerk kunnen we energie binnenhalen van plaatsen in Europa waar er plek genoeg is en de natuur in ons voordeel speelt. Dat is goedkope zonne-energie uit het zuiden en windenergie uit het noorden”, aldus Danny Van Assche.

Het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) wil eerst alle details van de beslissing bestuderen voordat er uitgebreid gereageerd wordt. “Maar in de bedrijfswereld overheerst wel een drievoudig gevoel. We zijn vooreerst opgelucht dat de beslissing rond de verlenging van de kernreactoren genomen is. Daarnaast zijn we ook tevreden met de vastberaden intenties om de energietransitie te versnellen”, stelt CEO Pieter Timmermans. “Als laatste hoopt het VBO dat er nu ook een gevoel van hoogdringendheid is om snel de vereiste vergunningen te verkrijgen voor de broodnodige investeringen om de toekomstige energiemix effectief te realiseren.”

Engie, dat de kernreactoren Doel 4 en Tihange 3 uitbaat, zal samen met de regering de haalbaarheid en de uitvoeringsvoorwaarden van de in dit stadium beoogde oplossingen bestuderen”, klinkt het.

De uitbater stipt voorts ook aan dat de beslissing van de federale regering om de levensduur van de twee jongste reactoren te verlengen, gepaard gaat met aanzienlijke vereisten op het vlak van veiligheid, reglementering en uitvoering.

Gekozen voor zowel pest als cholera

Bond Beter Leefmilieu en Greenpeace zijn niet te spreken over het akkoord dat de regering vrijdag heeft bereikt over het langer openhouden van kernreactoren Doel 4 en Tihange 3. “Dit is een grote gemiste kans om onze energietoekomst te herschrijven”, klinkt het bij de milieuorganisaties.

Voor Jan Vande Putte van Greenpeace is het “onbegrijpelijk” dat de regering nog langer afhankelijk wil blijven van kernenergie. “Zelfs in vredestijd vormen kerncentrales een onaanvaardbaar risico met zware gevolgen, zeker in dichtbevolkt gebied zoals rond Doel en Tihange”, zo zegt hij. “Bovendien zal een eventuele verlenging de hoge energieprijzen niet drukken, de bevoorradingszekerheid niet verbeteren, en het gasverbruik amper verminderen.”

Benjamin Clarysse vanBond Beter Leefmilieu vindt ook de rest van het akkoord teleurstellend. “Hoe kunnen we beweren dat we onze afhankelijkheid van Russische olie willen verminderen en tegelijkertijd zo’n voordelige belastingregeling voor bedrijfswagens en tankkaarten handhaven? Er moet een paradigmaverschuiving plaatsvinden en die zien we niet in het besluit van vandaag.”

De burgerbewegingen Tegengas en Stop Kernenergie reageren vrijdag verbolgen op de beslissing van de federale overheid om de levensduur van twee kerncentrales te verlengen en de subsidies voor gascentrales te behouden. “Met kernenergie én fossiel gas, heeft de regering gekozen voor zowel de pest als de cholera”, zo klinkt het bij Tegengas.

De burgerbeweging zegt vastbesloten te zijn om zich niet bij de belissing neer te leggen. “Op straat en in de rechtbanken zullen we alles op alles zetten om zowel kernenergie als fossiel gas zo snel mogelijk naar de vuilbak van de geschiedenis te verbannen.”

Ook Stop Kernenergie is niet te spreken over het bereikte akkoord. “Een veel gehoord argument voor de verlenging van de twee jongste kerncentrales is de Europese afhankelijkheid van Russisch gas. Inzetten op kernenergie biedt echter geen oplossing”, zegt Leo Tubbax van Stop Kernenergie.