Veel sneller dan het geluid en ongrijpbaar voor luchtafweer: Rusland beweert hypersonische raket te hebben ingezet
Voor het eerst in de geschiedenis is een hypersonische raket ingezet in een conflict. Rusland beweert althans zo'n raket te hebben afgevuurd tegen een Oekraïens wapendepot in het westen van het land. Maar wat is zo'n hypersonische raket?
Sinds enkele jaren zijn hypersonische raketten hét nieuwe symbool geworden van militaire macht. Qua onderzoek en ontwikkeling zijn de Verenigde Staten de historische leider, maar intussen staat Rusland operationeel het verst. Ook India, China en naar eigen zeggen Noord-Korea hebben al succesvolle tests gedaan. Het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk zijn in de ontwikkelingsfase.
Een hypersonische raket combineert twee aspecten van "traditionele" raketten: de snelheid van een ballistische raket en de manoeuvreerbaarheid van een klassieke kruisraket. Hypersonische raketten kunnen op die manier (veel) sneller gaan dan Mach 5 (dat is 5 keer sneller dan het geluid of 6.000 kilometer per uur) én ze hoeven daarvoor - in tegenstelling tot een ballistische raket - de atmosfeer niet te verlaten in een parabolische baan.
Die combinatie maakt dat het voor luchtafweersystemen op dit moment bijzonder moeilijk - zo niet onmogelijk - is om de raketten te onderscheppen. Veeleer dan met zijn explosieve lading, kan een hypersonische raket vooral schade aanrichten met de impact door zijn snelheid. Een tegenstander heeft ook maar enkele minuten om te reageren.
Op 19 februari verspreidde het Russische ministerie van Defensie beelden van een militaire oefening. Daarop is een MiG-31K-gevechtsvliegtuig te zien dat een hypersonische Kinzhal-raket draagt:
"De dolk"
Rusland laat nu dus weten dat ze voor het eerst een hypersonische Kinzhal-raket hebben ingezet, in Oekraïne. Kinzhal is Russisch voor dolk en heeft volgens de Russen een reikwijdte van ruim 2.000 kilometer. Doelwit was een ondergrondse wapenopslagplaats in de regio Ivano-Frankivsk, in het westen van Oekraïne. Een woordvoerder van het Oekraïense leger bevestigt dat er een inslag is geweest van een Russische raket, zonder verdere details te geven.
Persagentschap Reuters verspreidde deze beelden van de inslag op het wapendepot:
Niet iedereen is ervan overtuigd dat Rusland nu echt zo'n hypersonische raket heeft ingezet. Bij de NOS uit defensie-expert Patrick Bolder zijn twijfels. "Dit zou best onderdeel kunnen zijn van een Russische campagne om verwarring te stichten bij de tegenstander, of om een signaal af te geven aan westerse landen: wij zijn bereid om dit nieuwe wapen in te zetten", klinkt het. Ook andere experts wijzen op het propaganda-effect van zulke berichten.
De Amerikaanse autoriteiten kunnen op dit moment ook niet bevestigen of weerleggen dat de Russen hun hypersonische raketten hebben ingezet. Wapenexpert Joseph Henrotin stelt in elk geval dat de hypersonische kwaliteit van de Kinzhal-raket "discutabel" is, maar deelt op Twitter enkele hypotheses waarom de Russen de raket nu toch hebben ingezet. Volgens Henrotin zou het best eens kunnen dat de Russen stilaan door hun voorraad van Iskander-raketten heen zitten. Iskanders zijn korteafstandsraketten en precisiewapens.
Met de inzet van een hypersonische raket (die zowel conventioneel als nucleair kan gebruikt worden) kan Moskou ook de toon verder verharden en in elk geval een duidelijk signaal sturen naar het Westen. Bovendien biedt de oorlog in Oekraïne aan het Russische leger nu een ideale kans om hun hypersonische raketten te testen in een oorlogssituatie.
Ook de plaats van het doelwit maakt de inzet van een supersonische Kinzhal-raket niet onlogisch. De regio Ivano-Frankivsk ligt namelijk relatief ver van de Russische troepen met korteafstandsraketten, merkt wapenexpert Henrotin op.