‘Waarom was die straat niet afgezet?’ Strépy in diepe rouw na carnavalsdrama

Burgemeester Jacques Gobert staat voor ‘zijn’ Maison du peuple, thuishaven van de PS, maar ook van ‘Les boute-en-train’, de gangmakers. Dat is niet zo maar een carnavalsgroep, maar het zijn Gilles, gekend voor hun feestelijke folkloristische kledij. 

Les boute-en-train bestaan sinds 1891 en vormen de grootste lokale groep.

“Dit jaar ging ik voor het eerst meedoen”, zegt Gobert. “Ik stond klaar, verkleed als Gilles, te wachten op de groep, toen ik telefoon kreeg over het drama.”

Rond 4 uur ’s ochtends vertrokken 150 tot 200 Gilles aan de sporthal voor de ‘ramassage’. Ze trekken dan door de straten en pikken groepjes van andere Gilles op. De burgemeester stond uitgedost in een straat in het centrum. De ‘ramassage’ moest de start vormen van drie dagen feest, maar al na 150 meter eindigde het in een drama.

Als ze om de hoek draaiden naar de Rue des Canadiens reed een auto met hoge snelheid in op de groep. “De auto verpulverde een groot aantal personen voor ze tot stilstand kwam”, zegt Gobert.

Zes personen overleefden het niet. Tien personen zijn in levensgevaar overgebracht naar het ziekenhuis, nog eens 26 personen zijn met lichtere verwondingen naar het ziekenhuis overgebracht.

“Of ik mensen ken die geraakt zijn?” Gobert moet de tranen verbijten. Dit is een groot dorp. Het verzekeringskantoor van de burgemeester ligt zo goed als naast het het Maison du Peuple. “Ik ken ze allemaal. Het is een catastrofe.”

Een van zijn schepenen, Antonio Gava, was aanwezig bij het ongeval en is zwaar geraakt aan de knie. “Hij komt er nog goed van af”, zegt Gobert. 

Een andere schepen treffen we aan de sporthal. Daar was bijstand voorzien voor de carnavalisten die niet naar het ziekenhuis moesten. Ze is in shock. Iemand die ze goed kent, is overleden. 

“Waarom was die straat niet afgezet?” vraagt iemand in het Maison du Peuple zich af. Aan de muur hangt een groepsfoto van Les boute-en-train en een grote affiche. Kelners lopen rond in T-shirts met het sponsorlogo van Jacques Gobert-verzekeringen.

De burgemeester bevestigt dat er in de Rue des Canadiens geen bescherming voorzien was voor de grote groep Gilles. Het is dan ook altijd al goed gegaan, klinkt het. Gobert gaat door het centrum van het dorp om zijn burgers een voor een te spreken. 

Minuut stilte

Op zijn vraag zijn alle festiviteiten rond de middag stopgezet. ’s Ochtends hing er nog een surrealistisch sfeertje. Vanuit de cafés klonk luide feestmuziek, de tapkranen stonden open, worsten lagen te braden en er was confetti. Enkele leden van Les boute-en-train waren aanwezig, maar hun feestkleren en pluimen hadden ze afgelegd. Andere groepen liepen wel verkleed rond.

Terwijl de burgemeester met politie en parket in het gemeentehuis van La Louvière om 11 uur een persconferentie hield, verzamelden de trommelaars op het kruispunt bij het Maison du Peuple. Rond hen dansten de zes andere Gilles-groepen van La Louvière de rondeau, al werd ze beperkt tot vijf minuten, en een minuut stilte voor de slachtoffers. 

Zoals de traditie voorschrijft deelden ze hun appelsienen nog uit, maar de rest van de festiviteiten, waaronder de stoet, zijn gestaakt. Sommige carnavalisten bleven rondhangen in de volkscafés. Dit was de eerste editie sinds corona.

“Deze dag zat al twee jaar in ons hart”, zegt Olivier Normand. Hij is een Gilles op klompen, van de groep Les Paysans. “En nu is alles verpest door twee gewetenloze mannen zonder enig respect voor het leven.” 

Ook zijn dochter Emeline staat als Gilles verkleed. De folklore leeft hier echt nog, van generatie op generatie. Iemand komt jenevershotjes brengen. “À la santé”, klinken ze. Collectieve verwerking. Even verderop staat een dame in tranen te telefoneren.

Waarom?

Ook Emeline Normand vraagt zich af waarom die groep Gilles niet beter beschermd was. “Wij zijn een beetje later vertrokken, rond 5 uur, maar bij onze verzameltocht rijdt er een auto voor en achter de groep.”

De bestuurder van de wagen en een inzittende werden opgepakt. Het gaat om twee dertigers uit La Louvière die terugkwamen van een dancing. Vlak voor de aanrijding hebben ze een derde persoon thuis afgezet, zo heeft de procureur van Bergen, Christian Henry zondagavond bevestigd aan RTBF.

Momenteel worden bloedstalen onderzocht om te zien of de mannen onder invloed waren van drugs of alcohol. De resultaten worden maandag verwacht. Er zijn ook huiszoekingen verricht ‘om na te gaan of er elementen zijn die de feiten kunnen verklaren’, aldus Henry. De twee zouden maandag voor de onderzoeksrechter worden voorgeleid. Het parket bevestigde eerder zondag al dat het niet zou gaan om geradicaliseerden of een extremistisch motief. De mannen zijn niet gekend bij het gerecht.

Een aantal carnavalisten denken dat het feest misschien morgen kan hervatten. “Onmogelijk”, zegt vader Normand. “De zondag is de belangrijkste dag. Bovendien is het leven belangrijker dan carnaval. Maar mocht ik bij zoiets overlijden, zou ik wel willen dat het carnaval doorging.”

Rond vier uur in de namiddag kwamen ook de koning, prinses Elisabeth en minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) naar de sporthal om de hulpdiensten en families van de slachtoffers te spreken.

“Als de koning het annuleert, dan is het voorbij”, zegt een Gilles. Onder zijn buik rinkelen de klokjes aan zijn riem. “Ik ga naar huis.”