De VVSG zal bij de Vlaamse regering aandringen om die kost te kunnen doorrekenen. De vraag vloeit voort uit een Europese richtlijn over plastic voor eenmalig gebruik. Door de omzetting van die richtlijn moet de Vlaamse regering de kosten van het zwerfvuilbeleid doorrekenen, en dat kan volgens de steden en gemeenten al vanaf 1 januari volgend jaar. Volgens de VVSG ging het in 2019 om een bedrag van 161 miljoen euro, waarvan 144 miljoen voor rekening van de gemeente- en stadhuizen.

De koepel van de lokale besturen waarschuwt ook dat het niet de bedoeling kan zijn dat de verpakkingsproducenten mee bepalen hoe de lokale besturen zwerfvuil aanpakken. Hiermee verwijzen ze naar Fost Plus, een organisatie vanuit de sector die actief is rond afvalinzameling. “Fost Plus kondigde in december 2021 aan het beheer van zwerfvuil te willen integreren in haar werking. De VVSG is geen voorstander van dat idee.” De belangen van verpakkingsproducenten zijn niet te rijmen met de lokale zwerfvuilaanpak, klinkt het, en het zwerfvuilbeleid “blijft een kerntaak” van de lokale besturen.

“Wanneer de verpakkingsproducenten het lokale beleid bepalen komt de nadruk vooral te liggen op meer opruimen, terwijl dat geen structurele oplossing is voor het zwerfvuilprobleem”, steltde VVSG. De organisatie pleit eerder voor een preventief beleid, dat moet vermijden dat producten voor eenmalig gebruik op de markt worden gebracht.

Volgens een rapport van OVAM, de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappi, vertegenwoordigen drankverpakkingen, zoals flesjes en blikjes, 35 procent van het zwerfvuilvolume. Naar aantal zijn sigarettenpeuken en kauwgom de grootste fractie (57 procent).