Madeleine Albright, eerste vrouwelijke minister van Buitenlandse Zaken in de VS, is overleden
Madeleine Albright, de eerste vrouwelijke minister van Buitenlandse Zaken in de VS, is overleden aan de gevolgen van kanker. Dat heeft haar familie laten weten. Ze is 84 geworden. Albright was minister van Buitenlandse Zaken en daarvoor VN-ambassadeur onder voormalig president Bill Clinton.
Madeleine Albright was een voorbeeld van een succesvol Europees immigrant in de VS die de "American dream" heeft waargemaakt. Ze trad op de voorgrond toen president Bill Clinton haar koos als eerste vrouwelijke minister van Buitenlandse Zaken uit de geschiedenis van de VS. Ze was minister van 1997 tot 2001, een periode die gekenmerkt werd door conflicten in het voormalige Joegoslavië en meer bepaald in Kosovo.
Albright was daarvoor de juiste vrouw op de juiste plek op het juiste moment. Ze was van Joodse en Tsjechische afkomst en is geboren in Praag, de hoofdstad van Tsjechië. Ze kende dus de Slavische wereld en de Oost-Europese mentaliteit wat in die periode goud waard was.
Haar echte naam was Marie Jana Korbelova en haar vader werkte op de ambassade van Tsjechoslovakije in Joegoslavië toen het land bezet werd door nazi-Duitsland. Haar gezin kwam uiteindelijk terecht in Groot-Brittannië. Na de oorlog keerde het gezin terug, eerst naar Tsjechoslovakije en daarna opnieuw naar de ambassade in Joegoslavië. Door de machtsgreep van de communisten in eigen land had het gezin daar geen toekomst meer. Eind de jaren 40 emigreerde de jonge Korbelova met haar familie zoals vele landgenoten naar de Verenigde Staten waar ze tien jaar later staatsburger werd. Albright is de naam van haar echtgenoot met wie ze jaren werkte als journalist. Haar carrière maakte echter pas opgang nadat ze in Columbia een doctoraat in Internationale Betrekkingen had gehaald. (Lees verder onder de video).
Van president Carter naar Clinton
Madeleine Albright kwam eind de jaren 70 voor de eerste keer in het Witte Huis toen ze ging werken voor de nationale veiligheidsadviseur van Democratisch president Jimmy Carter. Daarna stapte ze in de academische wereld om onder Bill Clinton terug te keren. Ze werd ambassadeur van de VS in de Verenigde Naties ten tijde van de burgeroorlogen in ex-Joegoslavië.
Albright overtuigde president Clinton eind de jaren 90 van een harde en gewapende aanpak van de nationalistische leider Slobodan Milosevic, wat tot NAVO-bombardementen op Servië leidde en dat ondanks haar jeugdherinneringen aan Belgrado. Ze verwees daarbij naar de beruchte Akkoorden van München waarbij de Britten en Fransen in 1938 haar land, Tsjechoslovakije, hebben uitgeleverd aan nazi-Duitsland. Die concessies hebben de Tweede Wereldoorlog echter niet voorkomen.
Tussen 1997 en 2001 bereikte Albright de top als minister van Buitenlandse Zaken onder Clinton. In die periode kwamen de VS en de NAVO tussenbeide in de oorlog om Kosovo in 1999 die eindigde met de nederlaag van de Serviërs en de NAVO-controle over Kosovo. Het was ook de periode dat het terreurnetwerk Al Qaeda haar eerste grote aanslagen uitvoerde, die op de Amerikaanse ambassades in Kenia en Tanzania. Albright had toen ook een ontmoeting met de Noord-Koreaanse dictator Kim Jong-il.
Madeleine Albright was een gepassioneerde stem voor vrijheid en democratie
Bij het aantreden van de Republikeinse president George W. Bush in 2001 kwam een einde aan het ministerschap van Albright. Ze bleef wel actief in de academische wereld en in de Democratische partij evenals in een aantal bedrijven. Er werd naar haar geluisterd en haar expertise werd gewaardeerd. Zo zag ze de inval van de VS in Irak niet zitten en uitte ze de voorbije jaren kritiek op het beleid van de Republikeinse president Donald Trump.
President Biden: "Ze hielp de loop van de geschiedenis veranderen"
Madeleine Albright heeft "de loop van de geschiedenis helpen veranderen". Dat heeft de Amerikaanse president Joe Biden vanavond, vlak na zijn aankomst in Brussel, gezegd over de zopas overleden eerste vrouwelijke minister van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten.
"Ze was een immigrante die op de vlucht was voor vervolging", aldus de Amerikaanse president in een verklaring. "En zoals zovelen voor en na haar, was ze een trotse Amerikaanse. Om dit land waar ze van hield nog mooier te maken, tartte ze conventies en brak ze door barrières, keer op keer."