Screening via bloedprik ("hielprik") op aangeboren aandoeningen uitgebreid met zeven ziektes
De screening bij baby's op aangeboren aandoeningen wordt met zeven extra ziektes, waaronder de spierziekte SMA, uitgebreid. Daarvoor konden ouders hun pasgeboren kind al laten screenen op twaalf aangeboren aandoeningen. De uitbreiding is meteen de start van een campagne om ouders te informeren over het belang van een vroege opsporing van die ziektes.
Hiervoor konden ouders hun pasgeboren baby al gratis laten screenen op een reeks van twaalf aangeboren aandoeningen. Dat gebeurt via een bloedprik, bij velen bekend als "hielprik" (omdat er vroeger via de hiel bloed werd afgenomen) of Guthrie-test waarbij een paar druppels bloed met een prik in de rug van de hand afgenomen worden. Door die screeningstest kunnen zeldzame ziektes vroeg opgespoord worden en kan dus ook de behandeling tijdig gestart worden. Op die manier kunnen ernstige handicaps of letsels voorkomen worden of kan het ziekteproces worden afgeremd.
De test is niet verplicht, maar wordt in Vlaanderen in ruim 99 procent van de gevallen uitgevoerd. De laatste uitbreiding gebeurde in 2019 met de toevoeging van mucoviscidose. De screening zal nu in drie fases uitgebreid worden met zeven extra ziektes:
- Vanaf 24 maart 2022 wordt er gescreend op de erfelijke stofwisselingsziektes tyrosinemie type I, tyrosinemie type II en carnitine palmitoyltransferase deficiëntie type 1. Die drie ziektes zijn zeer zeldzaam, maar kunnen wel leiden tot ernstige gezondheidsproblemen.
- Vanaf juli 2022 wordt spinale spieratrofie (SMA) toegevoegd. Dat is dezelfde spierziekte die baby Pia had. Die screeningtest wordt momenteel nog op punt gesteld.
- Vanaf 2023 wordt de ziekte ernstig gecombineerde immuunstoornis (SCID) aan de screening toegevoegd. Vanaf dan wordt er ook getest op de erfelijke stofwisselingsziektes holocarboxylase synthetase deficiëntie en homocystinurie.
Vlaams minister voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Wouter Beke (CD&V) legt uit: “De ziektes die we opsporen zijn zeldzaam, maar veroorzaken heel wat leed als ze zich ontwikkelen. Het komende jaar kunnen we het bevolkingsonderzoek uitbreiden met zeven ziektes om zo in totaal 19 aangeboren aandoeningen snel op te sporen. Voor die uitbreiding voorzien we een budget van 1 miljoen euro per jaar.”
De ziektes werden doelbewust gekozen. "Voorwaarden om een ziekte toe te voegen zijn dat er een werkzame en haalbare behandeling beschikbaar moet zijn en dat vroegtijdige opsporing moet leiden tot betere prognose. Ook moet de screeningsmethode technisch haalbaar en implementeerbaar zijn binnen het bestaande screeningsprogramma", zegt Joris Moonens, woordvoerder van het Agentschap Zorg en Gezondheid.
Voor meer informatie kan je terecht op de website van het bevolkingsonderzoek "Aangeboren aandoeningen".
Onze ploeg van "Het journaal" ging langs in een ziekenhuis:
