Het Rekenhof boog zich over de cijfers in de jaarlijkse voortgangsrapportage en kwam tot een snoeiharde conclusie. De projecten uit het Toekomstverbond tussen overheid en actiegroepen, dat vijf jaar geleden werd gesloten, zijn, gezien de huidige toestand van de begroting, onbetaalbaar. Het gaat om de uitvoering van het Haventracé, dat het doorgaand verkeer moet weghouden van de Ring, de overkapping en de modal shift. De partners in dat Toekomstverbond hielden deze week nog een persconferentie om hun engagement nogmaals te bevestigen.

LEES OOK. Toekomstverbond wil meer trams, meer overkappingen en tweede haventunnel voor Oosterweel

De Oosterweelverbinding zelf wordt voornamelijk gefinancierd met leningen die later worden terugbetaald met een tolheffing. De drie projecten van het Toekomstverbond moeten echter worden gefinancierd met middelen uit de begroting. Boven het Haventracé, waarvoor onder meer een grondige update van de Tijsmanstunnel nodig is, ziet het Rekenhof de donkerste wolken hangen. “Vijf jaar na het afsluiten van het Toekomstverbond zitten alle deelprojecten nog steeds in de studiefase”, zei Debucquoy. “Er is ook nog geen financiering voorzien in de begroting en er is geen enkele visie waar de middelen in de toekomst zullen worden gevonden. De belofte om dit tracé samen met de hoofdwerken te realiseren, is moeilijk haalbaar. Op die manier blijft het Haventracé een droom.”

750 miljoen extra nodig voor overkapping

Voor de leefbaarheidsprojecten, met de overkapping als belangrijkste, werd een speciaal fonds opgericht. Dat wordt gespijsd met de onderbenutte kredieten van het beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken. In het fonds zit echter nog steeds maar 250 miljoen euro, merkte het Rekenhof donderdag op. Er moet nog minstens 750 miljoen extra worden gezocht om de overkapping te realiseren.

Voor de modal shift, tot slot, die de helft van de verplaatsingen door het openbaar vervoer wil laten uitvoeren, is 1 miljard euro nodig. Ook van dat bedrag werd nog maar 20 procent gevonden, berekende het Rekenhof.

LEES OOK.  Acht ingrijpende projecten moeten Antwerps tramnet versterken: extra tunnels, districten verbonden en verlengingen naar UZA en Ranst

“Er wordt ongelofelijk veel energie gestoken in de voorbereiding van projecten zonder dat er zicht is op voldoende middelen”, besloot Debucquoy. “Er is zelfs te weinig capaciteit om alle projectvoorbereiding degelijk op te volgen. Men kan niet anders dan het ambitieniveau af te stemmen op de beschikbare middelen. Stop met beloven als er geen financiering is.”