‘De avondshow’ met Arjen Lubach brengt een oud sentiment terug: VPRO-nijd

De Nederlandse actualiteit is niet altijd interessant voor een Belg, ook niet wanneer je zoals ondergetekende in een grensstreek woont en een pak vrienden van over de grens hebt. Eerste minister Mark Rutte die een bezoek brengt aan de Turkse president Recep Tayyip Erdogan: ik maak me sterk dat zelfs Nederlandse huisgezinnen daar niet meteen voor rond hun tv-scherm zullen samentroepen, laat staan een Vlaamse kijker die erop stuit wanneer hij nog eens onverhoeds op de Nederlandse openbare omroepen belandt. Maar niet wanneer de gebeurtenissen worden becommentarieerd door Arjen Lubach. 

De 43-jarige presentator werd met zijn wekelijkse satirische show Zondag met Lubach een breed begrip bij onze noorderburen, en ook bij een niet-onbelangrijk aandeel van de Vlaamse kijkers is er een algemene teneur van jaloezie dat wij zoiets niet hebben. Of je moet een wel heel grote fan zijn van De Cooke & Verhulst Show.

Met Zondag hadden Lubach en zijn ploeg wel nog de luxe om de actualiteit van de week met enige afstand door de mangel te halen. Maar of een dagelijkse portie van die satirische gekte op langere termijn wel zal blijven werken, ook al wordt ze gepresenteerd door een tv-fenomeen als Lubach? Wanneer je bedenkt dat hij en zijn redactieteam begin april, nauwelijks anderhalve maand na de start, al een week pauze willen nemen, naar eigen zeggen “om daarna weer fris en scherp door te kunnen gaan”, kun je je daar vragen bij stellen. 

Ook is niet alles even solide in De avondshow met Arjen Lubach. Zoals het verdiepende item, waarbij de grappen even worden beperkt tot tussenwerpingen en er vooral diep wordt ingezoomd op een maatschappelijke struikelsteen. Dat idee komt ongetwijfeld van Last Week Tonight with John Oliver op de Amerikaanse tv, maar daar graven ze toch een eind dieper in de materie dan het De avondshow-item over gemeentelijke herindelingen dat ik even meevolgde. En de dagelijkse gast – gewis iets waarvoor het eveneens Amerikaanse The Daily Show model stond – is eerder een vrijblijvend koetjes-en-kalfjesbabbeltje dan het rake korte vraaggesprek dat kijkers ten overzijde van de grote plas krijgen.

Toch had Lubach die stap naar dagelijkse prik al eerder moeten zetten. Hij werkt met seizoenen, waardoor het wat makkelijker is voor hemzelf en zijn redactie om continu scherp te blijven. En voorts is de adoratie voor Lubach in het volledige Nederlandse taalgebied volkomen terecht: hij is scherper dan een peloton scheermesjes, en brengt zijn onderwerpen met geestdrift, gein, compassie en flair. 

Een paar afleveringen van De avondshow met Arjen Lubach bracht zelfs een sentiment terug dat ondergetekende al sinds zijn scholieren- en studententijd niet meer had ervaren: VPRO-nijd. Net zoals ik, en veel van mijn leeftijdsgenoten met mij, me iets langer dan een kwarteeuw geleden afkeerde van de olijke vriendjes op de vaderlandse tv om op toppers van dat baken van creativiteit en verdieping af te stemmen, zoals Jiskefet, Keek op de week en Rembo & Rembo.

De avondshow met Arjen Lubach, maandag tot donderdag om 22.10 uur op NPO 1.