OVERZICHT. Kremlin: “Alleen kernwapens bij existentiële dreiging” - Nieuwe onderhandelingen van start in Turkije

• Volgens de Britse inlichtingendiensten heeft Rusland duizend huurlingen van het private bedrijf Wagner Groep naar het oosten van Oekraïne gestuurd. Volgens het Britse ministerie van Defensie zijn er onder de huurlingen “leiders van de organisatie” die “mee zullen doen aan gevechtsoperaties”. Wagner Groep is een huurlingenbedrijf dat naar algemeen wordt aangenomen nauw gelieerd is aan het Kremlin. Het Kremlin zelf ontkent dat. Het bedrijf wordt naar verluidt geleid door de oligarch Jevgeni Prigozjin, die bevriend is met de Russische president Vladimir Poetin.

Huurlingen van Wagner zijn onder meer actief in Syrië, Mali en de Centraal Afrikaanse Republiek. In 2014 speelden ze een rol in de toenmalige Russische invasie van Oekraïne. Onder meer de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben sancties ingesteld tegen zowel Wagner als Prigozjin.

• De Oekraïense generale staf liet op Facebook nog weten dat Oekraïne de Russische opmars naar de kleine steden Slovjansk, in de regio Donetsk, en Barvinkove, in de regio van Charkiv, gestopt kon worden. In de regio Loehansk wordt geprobeerd om de Russische aanvallen bij de steden Rubishne (60.000 inwoners), Lysychansk (100.000 inwoners) en Popasna (20.000 inwoners) tegen te houden.

• De Oekraïners slagen er ook in om de belegerde havenstad Marioepol te blijven verdedigen en proberen in Tsjernihiv, in het noorden van het land de Russische opmars tegen te houden. De situatie is ook onder controle in vier steden ten westen van Kiev. Oekraïne heeft naar eigen zeggen de controle over Irpin, aan de noordwestelijke rand van Kiev, heroverd van de Russen.

• Het Oekraïense leger laat ook weten dat de Russische eenheden verzwakt en gedesoriënteerd zijn, en dat een groot deel van de troepen afgesneden is van logistieke hulp en van het belangrijkste deel van het leger. Moskou compenseert die situatie met artillerievuur en raketaanvallen. De informatie van de generale staf kan niet op een onafhankelijke manier geverifieerd worden.

• Oekraïne zegt bewijs te hebben dat Russische troepen in twee zuid-Oekraïense regio’s gebruikmaken van clusterbommen. Volgens de Oekraïense procureur-generaal gebruiken de Russen dit wapentype in de regio’s rond Kherson en de havenstad Odessa.

• Volgens de Oekraïense president Zelensky blijft de situatie in Oekraïne erg gespannen, ondanks de successen die het Oekraïense leger kon boeken. Hij roept de wereldleiders op de sancties tegen Rusland aan te scherpen en vraagt om een olie-embargo.

• Volgens Oekraïense overheidsvertegenwoordigers zijn er in Marioepol de afgelopen weken zeker 5.000 mensen gedood. Het zouden er zelfs wel 10.000 kunnen zijn, maar er zijn in ieder geval 5.000 mensen begraven. “De begrafenissen zijn tien dagen geleden gestopt vanwege aanhoudende beschietingen”, zei presidentieel adviseur Tetiana Lomakina tegen persbureau AFP.

• Marioepol is een van de steden die het zwaarst zijn getroffen tijdens de oorlog die ruim een maand geleden begon. De zuidelijke havenstad wordt al weken omsingeld door Russische troepen en heeft geen watertoevoer, elektriciteit en verwarming. Ook is er een tekort aan voedsel en medicijnen. In de afgelopen weken zijn duizenden inwoners via humanitaire corridors naar veiligere delen van Oekraïne vertrokken. Voor de oorlog had de stad meer dan 430.000 inwoners.

• Sinds de start van de Russische invasie hebben al 3,9 miljoen van de ongeveer 44 miljoen Oekraïners hun land ontvlucht, blijkt uit cijfers van het vluchtelingenagentschap van de Verenigde Naties (UNHCR). 2,3 miljoen van hen vluchtten naar buurland Polen. Daarnaast zijn er volgens de Oekraïense grenspolitie sinds de start van de invasie al 510.000 Oekraïners teruggekeerd vanuit het buitenland. Acht op de tien mensen die terugkeren zijn mannen, vooral vanuit Polen. Volgens de Poolse grensbewaking zijn al 352.000 Oekraïners naar hun thuisland gereisd, meldden de autoriteiten maandag.

• De nucleaire onderzoeksfaciliteit van Charkiv, in het oosten van Oekraïne, is beschadigd geraakt bij een nieuwe Russische aanval afgelopen weekend, maar de kleine hoeveelheid nucleair materiaal op de site is intact gebleven. Dat heeft de directeur van het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) Rafael Grossi maandagavond gemeld op gezag van de Oekraïense nucleaire waakhond.

• Een woordvoerder van het Kremlin heeft in een interview met het Amerikaanse televisienetwerk PBS gezegd dat Rusland alleen kernwapens zal inzetten als het bestaan van zijn land bedreigd wordt, en niet als gevolg van de oorlog in Oekraïne. “Enig resultaat van de operatie (in Oekraïne, red.) is natuurlijk geen reden voor het gebruik van een kernwapen”, zegt Dmitri Peskov tegen PBS. “We hebben een veiligheidsconcept dat duidelijk beschrijft dat we alleen kernwapens inzetten als het voortbestaan van onze staat, ons land, bedreigd wordt”, aldus Peskov.

• Oekraïense en Russische delegaties komen vandaag in Turkije bijeen voor een nieuwe onderhandelingsronde over de oorlog in Oekraïne. Het is de eerste keer in twee weken dat vertegenwoordigers van beide landen weer fysiek bij elkaar komen. De delegaties ontmoeten elkaar in Istanboel. In de afgelopen weken werd alleen onderhandeld via een videoverbinding. Daarvoor ontmoetten de buitenlandministers van Oekraïne en Rusland elkaar in de Zuid-Turkse badplaats Antalya. Ook vonden er eerder onderhandelingen plaats in Wit-Rusland.