Russisch vaartuig met Amerikaanse astronaut teruggekeerd naar aarde

Vande Hei heeft net geen jaar in het ISS gewoond. Hij vertrok op 9 april vorig jaar. Nog nooit was een Amerikaan zo lang aan één stuk in de ruimte. Hij heeft maar liefst 5.680 rondjes rond de aarde gedraaid en meer dan 240 miljoen kilometer afgelegd, berekende de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA. 

Vandaag nam Vande Hei plaats in een Sojoez-capsule, samen met de Russen Anton Sjkaplerov en Pjotr Doebrov. Hun vaartuig werd om 9.21 uur Belgische tijd losgekoppeld van het ruimtestation. Dat gebeurde op ruim 400 kilometer hoogte. De Sojoez zakte daarna de dampkring in en kwam rond 13.28 uur zachtjes neer op de uitgestrekte steppe van Kazachstan.

Drie helikopters landden meteen naast de capsule om de ruimtevaarders op te halen. Nadat hij door verschillende mannen uit de ruimtecapsule was gehaald, stak Sjkaplerov met een grote glimlach zijn duim op om te tonen dat alles goed ging met hem.

“De daling (...) en de landing zijn zonder onvoorziene gebeurtenissen verlopen, de bemanning is in goede gezondheid”, deelde de Russische ruimtevaartorganisatie Roscosmos mee. De twee Russische kosmonauten worden in een speciaal vliegtuig naar een Russische basis in de regio van Moskou gebracht om aan het leven op aarde te wennen, een proces dat weken zal duren, voegde het ruimtevaartagentschap er in de mededeling aan toe. Het agentschap zei niets over de Amerikaanse astronaut. 

Ruimtevaart was de laatste jaren een van de weinige gebieden waar Rusland en westerse landen met elkaar bleven samenwerken, ondanks alle conflicten. Die samenwerking lijkt nu verleden tijd. Russisch-westerse missies zijn op een laag pitje gezet. Het hoofd van het Russische ruimtevaartprogramma, Dimitri Rogozin, is een trouwe bondgenoot van president Vladimir Poetin. Toen het Westen Rusland sancties oplegde, zei hij dreigend dat Rusland het ISS kon laten vergaan. Op de lanceerinstallatie in Bajkonoer liet hij levensgroot de letters Z en V aanbrengen, de tekens die Rusland ook gebruikt in de oorlog.

Begin maart verspreidde Roscosmos een video waarin voor de grap werd gezegd dat Mark Vande Hei misschien aan boord van het ISS zou blijven in plaats van met de Sojoez terug te keren. De Amerikanen waren zo ongerust dat het Russische agentschap moest verzekeren dat de astronaut wel degelijk de terugreis zou maken. De moeder van de Amerikaan zei in interviews dat ze in huilen uitbarstte toen ze het filmpje zag.