Hubble registreert verste ster ooit op 12,9 miljard lichtjaar afstand
De ruimtetelescoop Hubble heeft een ster ontdekt op 12,9 miljard lichtjaar afstand van de aarde. Het is de verste ster die ooit is waargenomen, maakten de ruimtevaartorganisatie NASA (Verenigde Staten) en ESA (Europa) woensdag bekend. Het oude record stamt uit 2018, toen de Hubble een ster op 9 miljard lichtjaar afstand waarnam.
Het heelal ontstond ongeveer 13,8 miljard jaar geleden met de oerknal. Toen de ontdekte ster zijn licht verstuurde, was het universum maar 900 miljoen jaar oud. Dat is 7 procent van zijn huidige leeftijd, het heelal was toen dus piepjong.
Eén lichtjaar is de afstand die licht in een jaar kan reizen en dat is ongeveer 9,46 biljoen kilometer. "We konden het dus eerst haast niet geloven", zegt ontdekker Brian Welch in een verklaring. "Op zulke afstanden zien melkwegstelsels er normaal gesproken uit als vlekjes, waarbij het licht van miljoenen sterren samensmelt. Het stelsel van deze ster wordt vergroot doordat de zwaartekracht als een loep werkt.”
De ster heeft de bijnaam Earendel gekregen. Dat is een Oud-Engels woord voor zonsopkomst en de ochtendster. Toen de ster zijn licht scheen, was hij waarschijnlijk minstens vijftig keer zo zwaar als onze zon en miljoenen keren feller.
De Hubble nadert het einde van zijn leven. Eind vorig jaar is daarom zijn opvolger gelanceerd, de ruimtetelescoop James Webb. Die moet Earendel verder bestuderen, om informatie over zijn helderheid, temperatuur en samenstelling te krijgen.
Die gegevens kunnen iets vertellen over het vroege heelal. Sterren bestonden toen misschien uit andere materialen dan de sterren van nu. Welch: "Earendel wordt een venster naar een tijdperk van het heelal dat we niet kennen, maar waar alles wat we kennen uit voortkomt. Het is alsof we een interessant boek hebben gelezen, maar zijn begonnen met het tweede hoofdstuk. Nu krijgen we de kans om te zien hoe het is begonnen."
De ontdekking verscheen woensdag in het prestigieuze wetenschappelijke tijdschrift Nature. “Earendel bestuderen zal een venster bieden op een periode van het universum waarmee we niet vertrouwd zijn, maar die geleid heeft tot alles wat we vandaag kennen”, zegt Brian Welch, van de John Hopkins-universiteit in Baltimore, hoofdauteur van de onderzoekspaper.
LEES OOK:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Steeds meer koraalriffen verbleken door klimaatopwarming: welke gevolgen heeft dat voor ons?
-
PREMIUM
“De lente is niet vandaag maar gisteren al van start gegaan”: waarom seizoenen niet altijd op de 21ste beginnen
De lente start op 21 maart, of dat hebben velen van ons zo geleerd. Maar klopt dat wel? “Het is een misverstand dat nog heel vaak de ronde doet”, vertelt wetenschapsjournalist Martijn Peters. “Onze seizoenen beginnen immers niét altijd op de 21ste van de maand. De astronomische lente is niet vandaag maar gisteren al begonnen, op 20 maart.” Onze wetenschapsjournalist legt uit hoe dit komt. -
KIJK. 5.500 jaar oude skeletten die in Frankrijk opgegraven zijn, blijken van vrouwen die brutaal aan einde kwamen
Volgens onderzoekers zijn twee skeletten die opgegraven werden in Saint-Paul-Trois-Châteaux, in het Zuidoosten van Frankrijk, levend begraven met een maffioze foltertechniek. De skeletten werden al in 1985 opgegraven, maar volgens de archeologen is er nu pas zekerheid wat er met de twee vrouwen gebeurd is. Wellicht waren ze een menselijk offer om de gewassen goed te laten groeien. -
-
Persoon die besmettingen met varkenslintworm in Lier veroorzaakte is geïdentificeerd
-
vtwonen
Hoeveel op tien scoor jij? Dit zijn de vaakst vergeten zaken tijdens het schoonmaken
Stoffen, dweilen, stofzuigen… schoonmaken is misschien niet je favoriete hobby. Toch moet het regelmatig gebeuren en heb je waarschijnlijk een eigen routine die bij jou en je woning past. De kans is echter groot dat je alles op automatische piloot doet. Dan kan je, zo weet vtwonen.be, al eens iets vergeten. De onderstaande zaken worden het vaakst over het hoofd gezien. -
HLN Shop
Ga voor schoonheid én degelijkheid: in vijf stappen naar jouw ideale e-bike
Wie het aangename aan het nuttige wil koppelen bij het kiezen van een tweewieler, gaat voor een elektrisch exemplaar en raakt zo in één beweging ook razendsnel op zijn bestemming. Maar let op: de markt van de e-bikes evolueert continu en je zwemt in de keuzemogelijkheden. Waar moet je zoal op letten? HLN Shop haalt vijf aandachtspunten aan. -
Update
Nobelprijswinnaar Peter Higgs (94), uitvinder van het higgsdeeltje, overleden
-
PREMIUM
EXCLUSIEF. De wetenschapper achter de nieuwe Kiekeboes: “Niet kunnen tekenen heeft mij nooit tegengehouden om achter mijn droom aan te gaan”
-
PREMIUM
Neuroloog werpt licht op nieuwe studie over dementie: “Zo blijf je alle delen van je hersenen stimuleren”
Volgens een nieuwe studie is het mogelijk om het risico op dementie op latere leeftijd te voorspellen op basis van veranderingen in het brein in de decennia voordien. “Want tussen je 40ste en 65ste vinden er meer ontwikkelingen plaats in de hersenen dan eerst gedacht”, stellen wetenschappers. Neuroloog Tim Van Langenhove (UZ Gent) werpt zijn licht op het onderzoek én vertelt wat je zelf kan doen om het risico op dementie te verminderen. -
PREMIUM
Aan tafel in het rusthuis van Erps-Kwerps weten ze niet dat Jean Meeus (95) een sterrenkundig genie is
“Een genie in de hemelmechanica. Een gigant op wiens schouders alle wiskundige astronomen van vandaag staan.” Dat is Jean Meeus (95) volgens NASA. Jean wie? Zelfs zijn mederusthuisbewoners in Erps-Kwerps weten niet dat hun zwijgzame tafelgenoot zonder overdrijven één van de grootste levende rekenbreinen is.Erps-Kwerps -
Doorbraak in Alzheimeronderzoek: nieuw mechanisme ontdekt in vroeg stadium