Regering doet geen gekke dingen bij begrotingscontrole: extra geld voor Oekraïne en potje voor naweeën van corona

Gisteravond rond 18 uur kwamen de toppers van de federale regering samen om de begrotingscijfers op orde te zetten. Traditioneel levert dat felle debatten over nieuwe besparingen of belastingen op, maar nu is het helemaal anders. Door de oorlog in Oekraïne lopen de kosten op. Bovendien zijn de economische vooruitzichten een stuk verslechterd, terwijl de inflatie ook de overheid op extra kosten jaagt. De oorspronkelijke berekeningen gingen nog uit van een verbetering van het begrotingstraject van 1 miljard euro, maar van die optimistische berichten blijft niets over. Niemand weet hoe de cijfers verder gaan evolueren de komende maanden.

Daarom houdt premier Alexander De Croo (Open Vld) het vooral op een ‘technische oefening’ waarbij hij in een aantal reserves voorziet, geven verschillende bronnen binnen de regering aan. Zo wil hij een potje van 700 miljoen euro vrijmaken voor de rechtstreekse kosten die de Oekraïne-crisis met zich meebrengt, in eerste plaats voor de vluchtelingen maar ook voor humanitaire hulp. 

Check in de zomer

Het geld zou voor een groot stuk gaan naar de extra leeflonen, maar ook naar de versterking van de Dienst Vreemdelingenzaken en Fedasil. Ook zou budget worden vrijgemaakt voor de dienst voogdij. Momenteel is er een lijst van meer dan vijfhonderd niet-begeleide minderjarige vluchtelingen die wachten op iemand om hen te begeleiden. Onder hen zijn zo’n tweehonderd Oekraïners. Minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) beloofde al zestig extra professionele voogden. 

De kans is groot dat de kosten door de oorlog in Oekraïne verder oplopen. In juni, ten laatste in augustus, wordt bekeken welke budgetten nog boven op die 700 miljoen euro moeten worden vrijgemaakt. Tegelijk komt er een taskforce die de regering wekelijks op de hoogte houdt van de socio-economische impact van de crisis.

Corona

Daarnaast wil de regering ook nog eens 800 miljoen euro inschrijven voor het bestrijden van de coronacrisis. Dat geld is bestemd voor het testbeleid en de vaccins die eind vorig jaar werden besteld. Omdat de regering ervan uitgaat dat de extra kosten zowel voor corona als voor Oekraïne volgend jaar niet terugkeren, gaat ze niet op zoek naar extra middelen om ze te financieren.

Gisteravond was er nog debat over hoeveel budget er naar politie en de federale ambtenaren zou gaan. Binnenlandminister Annelies Verlinden (CD&V) onderhandelde met de vakbonden een sociaal akkoord voor betere loon- en arbeidsvoorwaarden bij de politie, wat jaarlijks 120 miljoen euro zou kosten. Minister van Ambtenarenzaken Petra De Sutter (Groen) sloot een akkoord voor haar diensten, goed voor 300 miljoen euro extra kosten. De vraag is of ze de volle pot binnenhalen. De Croo drong er vooral op aan dat alle terugkerende kosten gedekt zouden zijn. Een akkoord was nog niet voor gisteravond, gaven verschillende bronnen aan. Vandaag wordt er voortgepraat.