"Verlengde coronaschok en oorlog in Oekraïne" strooien roet in eten: 2 miljard euro extra uitgaven in begrotingscontrole
Er is een akkoord over de begrotingscontrole: wat vaststaat, is dat de uitloper van de coronapandemie en de oorlog in Oekraïne stevig roet in het eten strooien. Voor die twee schokken - zoals premier Alexander De Croo ze noemt - wordt meer dan twee miljard euro extra uitgerekend. "Deze schokken bepalen onze samenleving en onze economie momenteel."
"Na de coronapandemie was het de bedoeling om ons land opnieuw op de rails te krijgen." Zo begint premier Alexander De Croo zijn persconferentie over de begrotingscontrole. "Ik zeg: "was", want de wereld is fundamenteel veranderd, door grote schokken die op dit moment onze economie en samenleving bepalen."
Die twee grote schokken zijn uiteraard de uitlopers van de coronapandemie én de oorlog in Oekraïne. "Voor Covid hebben we een vierde en een vijfde golf gehad, en er is die vreselijke oorlog in Oekraïne die niemand gewenst heeft, en zeker ook onze begroting niet. Dit heeft een enorme impact op de portemonnee van mensen. Een deel ervan moeten we zelf financieren"
Op dit moment schat de regering dat er door de pandemie en oorlog in Oekraïne een meerkost van twee miljard euro zal zijn. "En de turbulenties zijn nog niet voorbij", klinkt het somber.
De begroting verslechtert in totaal met 4,3 miljard euro. Dit zijn de cijfers:
- De coronacrisis: 825 miljoen euro
- Defensie: 450 miljoen euro (extra, dus bovenop de voorziene kosten)
- De oorlog in Oekraïne: 800 miljoen euro (om te kunnen reageren op verschillende uitdagingen)
- De energiemaatregelen: 2 miljard euro (die waren vorige maand al beslist)
- Bovenop die grote uitgaven komen nog een aantal kleinere uitgaven. Dat gaat dan bijvoorbeeld om 30 miljoen euro aan steunmaatregelen voor wie de eigen wagen moet gebruiken voor het woon-werkverkeer (de komende jaren zal de regering daar bovenop nog eens 240 miljoen euro vrijmaken om woon-werkverkeer met de fiets te stimuleren), een herwaardering van 23 miljoen euro voor gespecialiseerde verpleegkundigen en een indexering van de budgetten van de federale overheidsdiensten.
"Het spreekt voor zich dat dit de ernst van de situatie aantoont", klinkt het bij staatssecretaris voor Begroting Eva De Bleeker (Open VLD). "Een crisis komt te paard, maar gaat te voet. We zullen dit nog lang voelen. We horen nu al geluiden van economisten dat de oorlog wellicht nog een diepere en langere impact zal hebben op onze economie dan de coronacrisis. Maar ook nu zullen we de burgers en bedrijven beschermen."
De Bleeker benadrukt dat dit ook aantoont hoe kwetsbaar ons overheidsfinanciën zijn. "We moeten aandacht hebben voor de houdbaarheid op langere termijn. We zullen werk blijven maken om dat structurele tekort te verkleinen. Dat zal nodig zijn om buffers in te bouwen en toekomstige crisissen het hoofd te kunnen bieden."
Waar dat geld gehaald zal worden, is nog niet helemaal duidelijk. Afgelopen zondag zei De Bleeker wel nog dat ze ging proberen te vermijden dat er ook belastingsverhogingen komen. "In het regeerakkoord staat dat we geen belastingverhogingen doen. Dat is nog altijd het uitgangspunt van mijn partij en daar zal ik ook voor strijden", vertelde ze in "De zevende dag". Om die extra kosten te dekken, kijkt ze vooral in de richting van de arbeidsmarkthervormingen die meer mensen aan de slag moeten krijgen. Dat zou de overheid ook meer inkomsten opleveren. Ook een efficiëntere organisatie van de staat zou winsten op kunnen leveren.
Bekijk hieronder de reportage uit "Het journaal":
