Nadat Oekraïense vluchtelingen in ons land zich hebben aangemeld in het registratie­centrum op de Heizel, moeten ze zich wenden tot de stad of gemeente waar ze verblijven. Daar moeten ze een verblijfskaart aanvragen, de zogenaamde A-kaart. Dat is een bewijs van inschrijving in het vreemdelingenregister. Met die kaart ben je vrij om te werken in ons land en heb je ook het recht om een beroep te doen op de dienstverlening van het OCMW.

Omdat bij het verkrijgen van zo’n A-kaart een vaste procedure gevolgd moet worden, is de ­zogenaamde ‘bijlage 15’ in het leven geroepen: een tijdelijk verblijfsdocument waarmee ­Oekraïense vluchtelingen ook kunnen gaan werken en terechtkunnen bij het OCMW.

In de meeste kleinere gemeenten duurt het enkele werkdagen om bijlage 15 te verkrijgen. In de stad Antwerpen loopt dat al snel op tot acht weken. Wie zich in maart aanmeldde voor een A-kaart, kan daarvoor pas ten vroegste in mei terecht op het stadsloket. Na die eerste afspraak krijgen de Oekraïense vluchtelingen bijlage 15. Ten vroegste vier weken later, bij een tweede afspraak, wordt na een positieve evaluatie de eigenlijke A-kaart toegekend.

“Uitzonderlijke omstandigheden”

In verschillende solidariteitsgroepen op Facebook zijn berichten terug te vinden van Antwerpenaren die de situatie aanklagen. Want terwijl ze wachten kunnen de Oekraïense vluchtelingen niet gaan werken en krijgen ze geen steun van het OCMW, waardoor de gastgezinnen vaak alle financiële lasten moeten dragen.

Antwerps schepen van Loketten Nabilla Ait Daoud (N-VA) bevestigt dat de wachttijden oplopen. Ze vraagt begrip. “Dit zijn uitzonderlijke omstandigheden. De toestroom aan Oekraïense vluchtelingen die een A-kaart aanvragen is enorm. Sinds 14 maart hebben al 2.500 vluchtelingen zich aangemeld. Normaal gezien verwerkt de stad op jaarbasis 10.000 aanvragen van nieuwkomers. We zitten nu in een paar weken tijd dus aan een kwart van het jaartotaal. Dat maakt dat de wachttijden zo oplopen.”

“We proberen dit probleem te verhelpen”, benadrukt Ait Daoud, “door de complexe procedure van de A-kaart te vereenvoudigen. We zetten ook extra mensen in voor de loketwerking en we brengen alle aanvragen samen op één locatie: Den Bell, het administratief centrum van de stad. Tegelijk proberen we ervoor te zorgen dat de reguliere aanvragen van Antwerpenaren geen vertraging oplopen. In de gegeven omstandigheden doen we wat we kunnen om ­iedereen zo snel mogelijk te helpen.”