Zijn groenteburgers gezonder en kan de natuur je genezen? 7 inzichten over de impact van de planeet op onze gezondheid
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) schat dat elk jaar meer dan 13 miljoen sterfgevallen te wijten zijn aan vermijdbare milieu-oorzaken. Denk aan de pandemie, de klimaatcrisis en de toename van chronische ziekten als kanker en astma. Vandaag, op Wereldgezondheidsdag, vestigt de WHO dan ook de aandacht op de link tussen een gezonde planeet, een gezonde geest en een gezond lichaam. Zeven concrete tips om ook in je eigen leven die drie cruciale pijlers mooi te laten samensmelten.
1. Drink erwtenmelk
Na sojamelk, amandelmerk en — jawel — aardappelmelk kan je sinds kort ook melk van erwten drinken. Met twee gigantische voordelen: het drankje is gezond én goed voor het milieu. De veganistische melk is een bom van eiwitten. “Met 44 kcal per 100ml bevat erwtendrink ongeveer evenveel calorieën als halfvolle koemelk”, vertelt diëtiste Sanne Mouha. “De drank bevat wel een beetje meer vetten, maar die zijn - in tegenstelling tot bij koemelk - vooral van het onverzadigde (gezondere) type.”
Als we de producenten van de plantaardige drinks mogen geloven, is er voor het produceren van ‘erwtenmelk’ ook een pak minder water nodig, in vergelijking met koe- of amandelmelk. Daarnaast zouden er minder broeikasgassen vrij komen tijdens het productieproces.
Sanne Mouha raadt erwtenmelk trouwens vooral aan voor koffieliefhebbers. Benieuwd waarom? Hier lees je er alles over.
2. Loop vaker blootsvoets
Onze voorouders deden niet anders, maar wij zijn het verleerd: blootsvoets over verschillende ondergronden lopen. Het is nochtans supergezond, zegt voetreflexoloog Els Van Daele. Onze voeten zijn erg complex, maar door de stugheid van schoenen lukt het niet altijd om de natuurlijke — broodnodige — bewegingen van de voet goed uit te voeren. “Bovendien zorgt schoeisel ervoor dat onze voeten - die nochtans veel zenuwuiteinden hebben - weinig prikkels krijgen. Ons hoofd wordt daarentegen de hele dag door bestookt met info, nieuws, opdrachten,... Dat zorgt voor een onevenwicht.”
Blootsvoets stappen stimuleert dus niet alleen je bloedsomloop, het helpt ook om je hoofd helemaal leeg te maken. De voetreflexoloog tipt daarom om eens blotevoetenpaden uit te proberen: ze zijn zo ontworpen dat ze de zenuwuiteinden in onze voeten opnieuw aanspreken. “We zijn meer dan alleen ons hoofd en onze gedachten. Verschillende ondergronden, temperaturen en structuren als modder, klei, bladeren, fijn zand en ronde blokken hout zorgen ervoor dat je ook andere plekjes in je lichaam stimuleert. En dat is in deze tijden een welkome afwisseling. Een natuurlijke voetmassage is heilzaam voor lichaam en geest.”
Zin om er zelf op uit te trekken? We bundelden 10 prikkelende blotevoetenpaden in Vlaanderen.
(Lees verder onder de foto.)
3. Start met moestuinieren
Niets gezonder en beter voor het milieu dan zelfgeteelde groenten. Maar wist je dat moestuinieren an sich al een bijzondere werking heeft op ons leven? Hoveniers behoren tot de gelukkigste en langst levende mensen ter wereld. Met dank aan hun fysiek geploeter, de frisse buitenlucht, het therapeutische monotasken in de moestuin en verrassend: de boost die de bodem je geeft.
“Bij het wroeten in de aarde komen bepaalde bacteriën vrij, die het immuunsysteem bevorderen en de darmflora verbeteren”, vertelt journaliste Eline Van Lancker, die ‘Het Groene Geluk’ schreef. “Maar, nog veel opmerkelijker: het inhaleren van deze bacterie stimuleert de aanmaak van het gelukshormoon serotonine.”
Voor biodynamisch boerin en wildplukster Jana Milbou is tuinieren dan ook een vorm van mindfulness. “Ik voel me nergens meer in het hier-en-nu als op het veld. Ik verlies al mijn tijdsbesef: het enige wat nog telt, is het ritme van de natuur. Met mijn handen in de grond voel ik me letterlijk en figuurlijk geaard. Er overvalt me dan een ‘alles komt hieruit voort’-gevoel, een soort bescheidenheid.”
Eline Van Lancker en Jana Milbou leerden elk bijzondere lessen van de natuur. Hier lees je welke dat zijn.
4. Pas op met vegan addertjes onder het gras
Bijna een op de drie Belgen schrapt vlees minstens één keer per week en ook het aantal vegetariërs en veganisten in ons land is verdubbeld. Goed nieuws: want door plantaardig te eten, leggen we heel wat minder druk op Moeder Aarde. Het is ook gezonder, àls je bepaalde belangrijke principes respecteert, zegt diëtist Michaël Sels. “Een veganist die zo wel aan driehonderd gram groenten en twee stukken fruit per dag raakt, en dat aanvult met voeding die de nodige mineralen, vitaminen en vezels bevat, is gezond(er) bezig”, vertelt hij. “Indirect heeft zo’n plantaardig dieet vaak ook als gevolg dat je minder naar ongezonde tussendoortjes zal grijpen.”
Niet alle producten met een veganlabel zijn ook voedzaam.
Maar dat je door een veganistisch dieet sowieso een gezonder gewicht bereikt, mag je niet veronderstellen, zegt hoofddiëtist Michaël Sels van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen. “Het aanbod aan vegan producten is de laatste jaren sterk uitgebreid. Maar niet alle producten met een veganlabel zijn ook voedzaam.”
Dat gaat trouwens verder dan de snacks. “Sommige vleesvervangers zijn dan weer gepaneerd of bewerkt en zwaarder dan een mager stuk vlees of vis. Groenteburgers, bijvoorbeeld, zijn die naam niet altijd waardig, omdat ze amper groenten bevatten. Als je je stukje kabeljauw daarmee vervangt, kom je meestal niet gezonder uit.”
Benieuwd waarop je moet letten? In dit artikel geeft Michaël Sels zijn beste tips.
(Lees verder onder de foto.)
5. Schrijf jezelf natuur voor
Opvallend: in ons land gaan steeds meer stemmen op voor ‘natuur op voorschrift’. In Canada kunnen dokters het advies al neerschrijven. Maar je kan jezelf natuurlijk ook een stevige portie groen opleggen. Want de natuur is een heerlijk medicijn: tijd doorbrengen in de frisse buitenlucht draagt bij aan een goede (mentale) gezondheid.
Ook professor Hans Keune en huisarts Lotte Mortier zijn fan. “Het is aangetoond dat tijd doorbrengen in het groen ons ontspannen en creatiever maakt”, aldus Keune. Hij verwijst naar de groeiende hoop aan wetenschappelijk onderzoek, dat effectief een positieve relatie aantoont tussen natuurlijke omgevingen en verbeterde ontspanning of herstel. Een verklaring moeten we volgens hem niet ver zoeken. “We hebben als mensen gewoon een aangeboren connectie met de natuur.”
Benieuwd hoe de artsen ‘natuur op doktersvoorschrift’ precies willen inzetten? Lees hier meer over de visie van Hans Keune en Lotte Mortier.
6. Kies voor superfoods van eigen bodem
Gojibessen, cacaobonen, hennepzaad, tarwegras: de zogenaamde superfoods zijn ontzettend populair, maar helaas niet erg ecologisch. Ook het prijskaartje valt niet mee. En dat terwijl heel wat lokale lekkernijen evenveel vitaminen, antioxidanten of omegavetzuren bevatten, zegt duurzame chef Elise Van de Poele.
Wist je bijvoorbeeld dat spinazie, kiemgroenten, boekweit en stekelbessen allemaal bommen van vitaminen, mineralen en vezels zijn? En dat waterkers meer vitamine C bevat dan een sinaasappel, meer ijzer dan spinazie en meer calcium dan melk? Kies daarom wat vaker voor gezonde toppertjes van eigen bodem, en maak bijvoorbeeld een smoothie van brandnetels of pasta met zeewier. Nood aan inspiratie? Hier deelt Elise Van de Poele vijf receptjes met superfoods van eigen bodem.
(Lees verder onder de foto.)
7. Prikkel je zintuigen met natuurverschijnselen
We haalden al aan dat je je fysieke en mentale gezondheid kan bevorderen door op je blote voeten te lopen of met je handen in de grond te wroeten. Maar volgens wetenschapsfilosofe Sylvia Wenmackers en bioloog Pieter Vancamp houdt het daar niet op. Wie ten volle geniet van de natuurverschijnselen, en zo Moeder Aarde eert, eert ook zichzelf — fysiek en mentaal.
Neem nu de zee: de uitgestrektheid van het water zorgt ervoor dat we ons goed en vrij voelen. Ook de frisse zeelucht doet wonderen, net als bloemen, planten en bossen. Of de zonsopgang. “Als de zon opkomt, vangen we blauw licht op. Gedaan met melatonine dus, de rem gaat eraf en onze hersenen komen meteen op kruissnelheid”, vertelt de bioloog. De woestijn brengt ons dan weer visuele rust, terwijl onweer ontlading in de hand werkt. “Mensen zijn heel gevoelig voor de aromatische vluchtige stoffen die vrijkomen als het regent. Dat creëert een effect in onze hersenen.”
Benieuwd naar alle verklaringen van de filosofe en bioloog? Hier lees je het volledige artikel. (+)
Lees ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Livios
Vermijd tot 20% rendementsverlies: zo reinig je je zonnepanelen (niet)
-
AI ontdekt borstkanker vaker en sneller dan radiologen: “Goede samenwerking kan levens redden”
Kunstmatige intelligentie (AI) is beter in het screenen op borstkanker dan radiologen, blijkt uit een veelbelovend onderzoek. Hoe komt dat? En wat betekent dat voor vrouwen (met borstkanker)? Experts blikken optimistisch vooruit. “Maar artificiële intelligentie mag het werk van de radioloog niet volledig overnemen.” -
PREMIUM
Expert noemt 5 verrassende plaatsen in huis die asbest kunnen bevatten: “Het hier weghalen kost snel meer dan 40.000 euro”
Maar liefst 65 procent van de sinds vorig jaar verplichte asbestattesten vermeldt asbest in de woning. Afhankelijk van waar die zit, is dat niet enkel een aanslag op jouw gezondheid, maar ook op je portemonnee. “Als een erkende asbestverwijderaar moet worden ingeschakeld, zit je al snel met een rekening van duizenden euro’s”, waarschuwt experte Cindy Delens van ABL Asbestlabo. Haar jaren ervaring levert vijf tips en een heleboel foto’s op waarmee je zélf asbesthoudende materialen kan herkennen en de verwijderingskosten inschatten. -
-
PREMIUM
“1 op de 2 vrouwen rond de 45 jaar had er al een.” Dit moet je weten over vleesbomen
-
PREMIUM
Jeuk of pijn aan één kant van je lichaam? Misschien is het zona: zo bestrijd je de huiduitslag
Jaarlijks krijgen 3 tot 7 mensen op de 1.000 af te rekenen met zona of gordelroos. Hoe herken je de pijnlijke huiduitslag en is het gevaarlijk? “Sommige patiënten kunnen weken tot maanden na de opstoot van zona nog hevige pijnklachten ervaren”, weet professor Reinhart Speeckaert. Hij vertelt hoe je de huiduitslag krijgt en kan behandelen: “Kleef vooral geen pleisters op de blaasjes.” -
HLN Shop
Wim Lybaert verklapt hoe je een weelderige kruidentuin aanlegt: “Iedere soort vraagt een eigen verzorging”
Niets lekkerder dan huisbereide voorjaarsgerechten, op smaak gebracht met kruiden uit eigen hof. Een kruidentuin waar je je favoriete kruiden maar uit te plukken hebt, is niet alleen handig, het is ook helemaal niet moeilijk om te realiseren. Staan jouw plantjes er verpieterd bij, is dat buiten de tips van Wim Lybaert gerekend. De moestuinexpert bezorgde HLN Shop een handvol raad waarmee je zelf een kruidentuin aanlegt én in topvorm houdt. -
2
“Ze hebben dubbel zoveel kans op een melanoom”: studie koppelt blootstelling PFAS aan hogere kans op kanker bij vrouwen
-
Voor wie hard feest met drugs, bestaan nu supplementen tegen de kater. “Verzacht gespannen spieren”
-
Livios
“Koffiegruis, eierschalen en mulch werken niet”: zo verjaag je slakken wél succesvol uit je tuin
Hobbytuiniers houden hun moestuinen de komende weken maar beter goed in de gaten. Zodra de bodem begint op te warmen, het ’s nachts niet te hard afkoelt en het nu en dan blijft regenen, duiken slakken in groten getale op. Slakkenplagen zijn immers een typisch lentefenomeen. Bouwsite Livios vroeg aan Dirk Criel van Natuurpunt hoe je het beste omgaat met slakken in de tuin. -
PREMIUM
Dit doet stress met je hart. Cardioloog wijst op alarmsignalen: “Bij 1 op de 3 hartinfarcten speelt emotionele stress een sleutelrol”
Het idee dat er een verband bestaat tussen je hart en je hoofd is eeuwenoud. En toch wordt er in ziekenhuizen amper gekeken naar de impact van stress op het lichaam. Nochtans kan stress je hart echt ziek maken. “In een derde van alle hartinfarcten speelt emotionele stress een sleutelrol”, benadrukt cardioloog Janneke Wittekoek. Ze somt verschillende soorten stress op én geeft tips om het niet zover te laten komen. -
Independer
Mag je als huurder of eigenaar barbecueën op het terras van een appartementsgebouw?