Grote tuin, garage, drie slaapkamers én een beperkt budget: ‘Ik heb gezegd: ik vrees dat u minstens het dubbele zult moeten leggen’
Ruim, rustig, en toch betaalbaar. Niet alleen in de realityreeks Blind gekocht zien vastgoedmakelaars de eisen van kandidaat-kopers alsmaar strenger worden. ‘Vandaag willen mensen een woning die af is.’
“350.000 euro, rond de stad Gent en instapklaar. Wish me luck, hè!” De moed zakt in de schoenen bij makelaar Béa Vandendael wanneer Aisha (31) en Robin (39) het budget voor hun droomwoning bekendmaken in de eerste aflevering van het nieuwe seizoen van Blind gekocht. We zien hoe de Gentenaars een deelname aan het populaire tv-programma als allerlaatste redmiddel zien, want na drie jaar huizenjagen zitten ze met de handen in het haar. Ze hebben dan ook een stevig verlanglijstje: een halfopen woning met drie slaapkamers, een ruime open keuken, een afgewerkte badkamer met bad, douche en ruimte voor twee wastafels, een grote tuin op het zuiden gericht van 200 vierkante meter, een oprit voor twee wagens én een vrijstaande garage voor de oldtimer BMW die Robin oplapte.
Makelaar Vandendael kan haar oren amper geloven. “Wat koop je voor 350.000 euro? Een te renoveren pand.” Geen instapklare woning dus, laat staan met garage. Halverwege januari slaakte Vandendael nog een noodkreet op Radio 2, omdat ze nog steeds een huis moest vinden voor een koppel in Limburg met twee slaapkamers en een tuin. Budget: 170.000 euro. Ze voelt dat de verwachtingen van kandidaat-kopers elk seizoen wat hoger komen te liggen.
Huizenqueeste
Ook andere makelaars stellen vast dat mensen steeds vaker met onrealistische verwachtingen aan een huizenqueeste beginnen. “Ik had onlangs een klant die een woning in Deurne had die tussen de 200.000 en 250.000 euro waard was”, zegt makelaar Matthias Lambert van immokantoor Hans Immo in Antwerpen. “Die was op zoek naar een halfopen woning met garage, oprit en drie à vier slaapkamers in dezelfde prijsklasse. En dan nog in Edegem, een van de duurste regio’s in Vlaanderen. Dan heb ik hem toch moeten zeggen: met alle respect, maar ik vrees dat u minstens het dubbele zult moeten leggen.”
In een eerste gesprek met kandidaat-kopers moet menig makelaar vooral de verwachtingen temperen. Vooral bij millennials die opgegroeid zijn in een ruime eigen woning is het toch slikken: dezelfde levensstandaard behouden wordt moeilijk tot onmogelijk. “Je merkt vaak dat jonge kandidaat-kopers nu eenmaal een bepaalde norm gewoon zijn en daar moeilijk vanaf kunnen stappen”, zegt John Romain van adviesbureau Immotheker Finotheker. “Maar als je vandaag de huizenmarkt op wil, ga je toegevingen moeten doen. Op je wensenpakket voor je woning, maar wellicht ook op je levensstijl.”
Corona
Dat is geen makkelijk te verteren boodschap. Want een eigen woning moet er vandaag, net als ons hele leven, meteen picture perfect uitzien. “Mensen zijn de stiel van verbouwen en zelf dingen doen bovendien verleerd, of hebben er geen tijd meer voor”, zegt Stéphanie Frère, manager bij immokantoor Dewaele in Gent. “Vroeger was een woning kopen meer een langetermijnverhaal. Mensen wisten dat ze een woning kochten voor de komende 60 jaar en daarin konden ze nog van alles verbouwen. Vandaag willen mensen dat die woning meteen af is.”
Met corona kwamen daar nog een aantal extra verwachtingen bij. Nog meer dan vroeger willen mensen liefst een eigen tuin of minstens een terras, net als een ruime thuiswerkplek. Zeker in de studentensteden jaagt die jacht van jonge gezinnen op een beperkt aantal instapklare woningen de prijzen verder de hoogte in. In Antwerpen, Gent, Leuven, Hasselt of Brugge – de provinciehoofdsteden – stegen de huizenprijzen het afgelopen jaar nog 8,4 procent verder door. Dat beperkt de opties. “Als jonge koppels voor de coronacrisis nog geld hadden voor een appartement van 100 vierkante meter, dan moeten ze vandaag met hetzelfde geld met een appartement van 70 tot 80 vierkante meter tevreden zijn”, zegt Matthias Lambert.
Goud in handen
Toch zijn het niet alleen de kandidaat-verkopers die met te hoge verwachtingen de huizenmarkt opgaan. “We merken soms dat mensen in oudere woningen hun vraagprijs overschatten", zegt Frère. Dat zijn huizen waar die mensen hun hele leven in gewoond hebben en dus een grote sentimentele waarde hebben. Maar ze zijn vaak niet meer in de stijl van vandaag of te duur om te verwarmen. Dat is evenmin een makkelijke boodschap.”
Volgens Lambert komt enige overmoed bij verkopers zelf veel vaker voor dan bij kandidaat-kopers. “Iedereen weet dat de vastgoedprijzen de lucht in geschoten zijn. Maar soms denken mensen daardoor dat ze nu goud in handen hebben. Dan doen wij een schatting en zeggen ze: we gaan er minstens 50.000 bij doen. Maar helaas: dan blijven die woningen langer staan en als de prijs dan uiteindelijk moet zakken, is dat voor niemand handig.”
Nu het bedrag dat kandidaat-kopers kunnen lenen bij de bank niet langer gebaseerd is op de geboden prijs maar op de geschatte waarde, zou de neiging om je eigen huis te overschatten volgens Lambert kunnen afnemen. “Het helpt om mensen met de twee voeten op de grond te zetten. Want als ze een bedrag vragen dat ver boven de geschatte waarde is, gaan heel wat koppels afhaken omdat ze voor die prijs geen lening bij de bank kunnen krijgen. Door die verplichte schatting hebben we nu dus een goed argument om eigenaars voor een realistische prijs te laten verkopen.”