Raketaanval op treinstation terwijl EU-delegatie met von der Leyen naar Kiev spoort: "Kan signaal naar het Westen zijn”

Lees alles over het conflict in Oekraïne in ons dossier.

Dat de trein waarmee Von der Leyen en Borrell van de Poolse grens naar Kiev reizen in een Russische hinderlaag zou belanden, is volgens oorlogsexpert en voormalig kolonel Roger Housen (61) quasi ondenkbaar. “De Russen zullen die trein niet onder vuur nemen. Indien die twee iets overkomt, zou de reactie van het Westen zo furieus zijn dat de Russen erbij verliezen. Dat zou een oorlogsverklaring zijn waardoor het conflict escaleert. Toen midden maart de premiers van Polen, Tsjechië en Slovenië naar Kiev reisden om met Zelensky te praten, waren er ook garanties gegeven dat het bezoek niet zou verstoord worden. Onder de radar worden bij zulke bezoeken regelingen getroffen via diplomatieke kanalen: datum, tijdstip en plaats worden meegedeeld.” 

(lees verder onder de foto)

Dat kort voordat de ontmoeting in Kiev zou plaatsvinden 700 kilometer oostwaarts een raketaanval werd uitgevoerd op het treinstation van Kramatorsk, stelt ook Houben voor een raadsel. “De aanval kan een signaal naar het Westen zijn: ‘Jullie komen met sancties en steun, maar wij zijn nog niet uitgeteld en laten onze tanden zien’.  Even waarschijnlijk is dat de raket eigenlijk bestemd was voor het hoofdkwartier van de Oekraïense strijdkrachten in het oosten van het land, dat in Kramatorsk ligt.  Een andere mogelijkheid is dat een Russische commandant zijn zenuwen niet in bedwang had, want in de buurt van Kramatorsk, in Slovjansk, wordt al zwaar gevochten.”

Housen is ervan overtuigd dat de trein met Von der Leyen en Borrell aan boord goed beveiligd is. “Sowieso gaat een aantal veiligheidsagenten mee, die deze topfiguren bij elke verplaatsing vergezellen. De trein zal ook vanuit de lucht gevolgd worden, met vliegtuigen met waarnemingsapparatuur en wellicht ook drones en satellieten. Zodra die iets ongewoons opmerken, zal op tijd aan de bel getrokken worden.”

Na zes weken intensieve oorlogsvoering lijkt het Oekraïense spoorwegnet ongehavend. Zowel burgers als Oekraïense strijdkrachten gebruiken de spoorverbindingen. “De Russen dachten initieel dat ze het hele land snel zouden overrompelen, met zo weinig mogelijk beschadiging aan de infrastructuur”, oordeelt Housen. “De Russen gebruiken het spoorwegnet ook voor troepenbewegingen en troepenbevoorrading. De Russische troepen die zich uit de regio rond Kiev hebben teruggetrokken, gebruiken de spoorwegen op weg naar het oostelijke front in de Donbas. Het operationeel houden van het spoornet is dus cruciaal voor de Russen.”

Te midden van het oorlogsgeweld had de topontmoeting tussen Von der Leyen, Borrell en Zelensky ook in alle veiligheid via een videoverbinding kunnen verlopen. Dat toch voor een fysieke ontmoeting werd geopteerd, heeft een symboolwaarde. “Europa wil met die fysieke aanwezigheid tonen dat we Oekraïne steunen en een bijdrage zullen leveren”, stelt Housen. “Die aanwezigheid is een signaal aan de Oekraïense regering, aan de bevolking, maar ook aan Rusland. De twee komen ook niet met lege handen: ze hebben een vijfde pakket sancties tegen Rusland. Daarnaast is er nu een strategische pauze in de oorlog, maar iedereen verwacht dat de vijandigheden volgende week zullen verergeren. Nu geeft Europa het signaal aan Rusland dat ze het best twee keer nadenken vooraleer ze de intensiteit opvoeren. Daarnaast vraagt de publieke opinie in het Westen na de gruwelbeelden uit Boetsja een harder optreden van de EU. Ook in de VS gaan stemmen op om meer actie te ondernemen.”

Niettemin blijft het Europese sanctiepakket beperkt tot een boycot van Russische steenkool en blijven Russische olie en gas buiten schot. “Zo’n ban zal er op korte termijn ook niet komen”, oordeelt Housen. “Over olie en gas is er geen unanimiteit binnen Europa: landen als Duitsland, Oostenrijk, Bulgarije en Roemenië staan op de rem, omdat zo’n boycot hun bevolking en industrie zwaar zou treffen. De helft van de Duitse industrie draait op Russisch gas. Wanneer je die kraan dichtdraait, leg je niet alleen de Duitse economie voor een deel plat, maar heeft dat ook consequenties voor Duitse handelspartners zoals ons land.”

Lees ook: 

Dit is de beul van Boetsja: “Vechten doen we met onze ziel” (+)

Volgens experts zullen Russische troepen enkel maar wreder worden: “Bestialiteiten uit extreme frustratie” (+)

Rusland wil imperium tot Lissabon: “Krankzinnig. Ze kunnen Kiev nog niet innemen” (+)