Tsjilp! Telweekend moet teloorgang van huismussen tegengaan: zo klinken ze en zo herken je ze
Vogelbescherming Vlaanderen vraagt aan iedereen die dit weekend 5 à 10 minuutjes tijd heeft even buiten te gaan en te tellen hoeveel huismussen je hoort en/of ziet. Telgegevens moeten helpen om de teloorgang van de huismus in Vlaanderen te stoppen. Hoe je daaraan mee kan helpen leggen we hier even heel praktisch uit.
Alle vogels hebben nesten begonnen, behalve de huismus: die heeft het steeds moeilijker om een nestje te kunnen bouwen. Dat is een jammerlijke neveneffect van de manier waarop we de laatste jaren zijn gaan bouwen in Vlaanderen, zegt Niels Luyten van Vogelbescherming Vlaanderen.
Vroege vogels konden Niels Luyten horen in het Radio 1-programma “De ochtend”. Wie nog in z'n nestje lag, kan het gesprek hier beluisteren:
Het gaat niet goed met de Vlaamse huismus: "Huismus verliest terrein door huisrenovaties""
“Door de nieuwe klimaatregels beginnen we meer en meer te renoveren, en daarbij worden alle mogelijke nestplaatsen dichtgemaakt. Net op de plekken waar de huismus graag broedt - in spleten, gaten en oude gebouwen en tuinschuurtjes - verliest de huismus meer en meer terrein.”
Hoe kan een telling helpen om een daling van het mussenbestand tegen te gaan?
Om de teloorgang van de passer domesticus - zoals de huismus in het Latijn heet - tegen te gaan, organiseert Vogelbescherming Vlaanderen dit weekend voor de 20e keer een mussentelweekend.
“Door een telling te organiseren, kunnen we in kaart brengen waar de laatste restanten of plekken zijn waar nog een goede huismussenfamilie aanwezig is”, legt Niels Luyten uit.
“De eerste tien jaren van de telling hebben ons laten zien dat provincies zoals Antwerpen en Oost-Vlaanderen, en daarin vooral Antwerpen en Gent zelf, minder mussenkolonies huisvesten en dat de kolonies er ook kleiner zijn. Dat brengt de overleving van de huismus in onze stedelijke omgeving in het gedrang.”
Wat kan je doen om te helpen tellen?
Het is heel simpel: je gaat 5 à 10 minuutjes buiten staan, legt Niels Luyten uit. Aan de hand van de tsjilpende mussenmannetjes kan je inschatten hoe groot de mussenfamilie in je tuin of buurt is. Ook nultellingen zijn heel belangrijk, merkt Luyten op, “want dan weten waar er geen mussen zitten”.
Maar waarom moeten wel alleen de mannetjes tellen? Ten eerste omdat ze duidelijk hoorbaar zijn. “Mannetjes laten het typische mussengetsjilp horen, ‘s morgens als ze wakker worden. Dan worden ze actief en willen ze laten aankondigen dat ze de nacht goed hebben overleefd.”
Ten tweede omdat mussenmannetjes representatief zijn voor broedparen: als je een mannetje hoort, weet je dat er in de buurt een voortplantende mussenfamilie aanwezig is. “Mussenmannetjes zijn dus een ideale indicatie voor de grootte van een huismussenfamilie”, aldus Luyten.
Hoe klinkt een huismus ook alweer?
Wie niet precies weet hoe een huismus klinkt, kan hier nog eens luisteren naar het typische getsjilp van het beestje:
Hoe ziet zo’n mannetjesmus eruit?
Voor wie visueel op zoektocht wil gaan naar mussenmannetjes, moet uitkijken naar een opvallend gekleurd vogeltje. “Zeker in de broedperiode hebben ze een opvallende zwarte keelvlek en een mooi getekend kopje”, beschrijft Niels Luyten. “Op hun rug zijn ze mooi roestbruin gekleurd, in tegenstelling tot de vrouwtjes die vale, bruine kleurtinten hebben.”
Een vergelijking tussen de mannetjes- en vrouwtjesmussen:
Hoe resultaten bezorgen?
Wie dezer dagen mussen telt, kan de resultaten ingeven via het formulier op mussenwerkgroep.be. Naast het formulier en uitleg over het tellen, vind je op die website ook handige informatie over de mussen.
De resultaten kunnen nog tot volgende week zondag, 17 april, worden ingestuurd via het onlineformulier. Vorig jaar hebben zo’n 3.500 mensen de moeite genomen om mussen te tellen.