Waarom zwijgen #MeToo-slachtoffers soms jarenlang? "De reacties die Marlène nu leest moeten pijn doen”
Twintig jaar geleden stapte Marlène de Wouters abrupt op bij VTM, vandaag zegt ze dat het om een #MeToo-verhaal gaat. Op sociale media regent het commentaar: waarom zwijgen slachtoffers zo lang? Volgens auteur Lore Baetens (26), die zelf lang heeft gezwegen over seksueel geweld, is dat goed te begrijpen én te verklaren. “Er wordt nog vaak gedacht dat een slachtoffer erom vraagt.”
Dat je met een #MeToo-verhaal naar buiten komt om in de belangstelling te staan, vindt Lore moeilijk om te horen. Ze werd op haar vijftien verkracht en kwam daar acht jaar later voor uit. Ze schreef er een boek over: ‘Ve(e)rkracht’. “Ook ik ken mensen die zeggen dat het mij om aandacht te doen was. Dat ik mijn verhaal puur verzonnen heb. Dat zijn toch perverse reacties?” Het doet ook pijn voor haar om er altijd over te praten. “Maar als ik het niet doe, wie dan wel?” Marlène de Wouters deed zelf ook haar verhaal, over haar vertrek bij VTM. Zij zei: “Het ging om avances, misplaatst gedrag en misplaatste verzoeken, van een man die in een machtspositie verkeerde.”
Door #MeToo in vraag te stellen, brokkelt het vertrouwen van een slachtoffer af.
Uit cijfers van Amnesty International Vlaanderen blijkt dat 1 op de 2 mannen en 1 op de 3 vrouwen vindt dat het slachtoffer het bij grensoverschrijdend gedrag zelf heeft gezocht. “Er wordt nog vaak gedacht dat een slachtoffer erom vraagt”, zegt Lore. “Elke comment die #MeToo in vraag stelt, zorgt voor een erosie van het vertrouwen dat nodig is voor slachtoffers om hun verhaal te delen.”
Omdat veel mensen ook kritiek hebben op Marlènes timing — waarom nu pas? — deelde Lore een tweet. “Het frustreert mij hoe sommigen denken en wat ze schrijven. Zulke reacties zijn pure victim blaming en dat zit inherent in het denkpatroon van onze maatschappij.”
Er zijn vroeger momenten geweest waarop ook Lore haar verhaal wilde delen. “Maar toch slikte ik het in, want er was niet de ruimte voor in de samenleving om geloofd te worden.” Grensoverschrijdend gedrag zorgt zo vaak voor een trauma. “Het is als een gebroken enkel waar je op blijft lopen, uiteindelijk ga je niet meer vooruit.” Vluchten en vechten is wat we meestal verwachten van een slachtoffer, maar de meesten onder ons bevriezen. Je brein zet je lichaam af, legt Lore uit.
Schuldgevoel neemt het over
“Als slachtoffer neemt het schuldgevoel het van je over”, zegt Lore. “Je voelt je eenzaam en denkt dat je alleen bent. Je denkt als slachtoffer na over hoe je zo’n situatie nooit meer hoeft te ondergaan. Je denkt dat je misschien anders had moeten reageren. Of dat je de dingen zelf gezocht hebt. De reacties in de samenleving doen daar nog een schep bovenop. Je durft niet meer te praten.” Cijfers van Punt vzw, een advies- en informatiecentrum voor seksueel grensoverschrijdend gedrag, bewijzen dat ook: schuldgevoelens spelen bij élk slachtoffer.
We denken dat het louter over flirten of seks gaat, maar alles draait om macht. Er is helemaal geen romantische context en het komt niet van twee kanten.
“Ons menselijke brein wil situaties begrijpen. Als er een verkeersongeval is, willen we de plaats, het uur en de leeftijd van de bestuurder kennen. Die vragen stellen we ons dus ook bij grensoverschrijdend gedrag. Wat had het slachtoffer aan, wat had iemand gedronken? We denken dat als we een bepaald kledingstuk niet dragen of we op een specifieke plaats niet zijn, het ons niet zal overkomen. Pure victim blaming”, zegt Lore.
Macht speelt altijd mee
Er zijn nog een hoop argumenten voor het zwijgen van het slachtoffer, merkt Lore op. “Mensen denken dat grensoverschrijdend gedrag alleen maar extreme verhalen zijn. Klopt niet: 80 procent speelt zich af in relationele kring.” Op het werk, in de sportwereld of in de huiskamer. Zo’n machtsrelatie zorgt voor angst, bijvoorbeeld voor het verliezen van je job. “Mensen vinden dat moeilijk om te vatten. We denken dat het louter over flirten of seks gaat, maar alles draait om macht. Er is helemaal geen romantische context en het komt niet van twee kanten. Iemand heeft zijn macht misbruikt om zaken van iemand anders gedaan te krijgen.”
Een slachtoffer mag achteraf niet opnieuw lijden. Dat hebben ze lang genoeg gedaan.
Praat erover
“Als iemand als Marlène zegt: dit is mijn verhaal, hebben we de neiging om daar altijd meningen tegenover te zetten die het onderuit halen.” Lore vindt dat frustrerend. “Vooral voor andere slachtoffers die in dezelfde situatie zitten. No way dat die nog naar buiten durven treden. Terwijl het net je bedoeling is om anderen te inspireren, als je zo’n verhaal deelt. Elke emotie van een slachtoffer is rechtmatig, je kunt beter een luisterend oor bieden.”
Ik begrijp dat mensen zoals Marlène ermee naar buiten komen. “In de hoop om andere slachtoffers aan te moedigen. De uitspraken die Marlène nu moet lezen, die moeten pijn doen. Het is toch normaal dat een slachtoffer achteraf niet opnieuw moet lijden. Dat hebben ze lang genoeg gedaan.”
Lees ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Dag van het geluk: 28 tips en inzichten voor een gelukkig leven
-
Steeds meer Vlamingen helen gebroken hart met een ‘divorce ring’: “Ik heb ook goede herinneringen aan de scheiding”
Terwijl we vroeger na een mislukt huwelijk onze trouwring diep en duister opborgen, blijven we er nu vaker mee pronken. Dat merken Vlaamse juweliers. Mensen die hun trouwring bij hen tot een nieuw design laten herwerken, zien het als een deeltje van hun leven dat ze willen blijven koesteren: “Sommigen beginnen te huilen.” -
Van kaaklijn om U tegen te zeggen tot ‘hunter eyes’: hoe onschuldig is ‘looksmaxxing’, de nieuwe online trend voor jongemannen?
“Als je deze vier dingen doet, zal je eruitzien als een model.” Op TikTok doet een dubieuze trend de ronde: looksmaxxing. Daarbij delen jongemannen tips om hun uiterlijk te verbeteren. Ze spreken over geheime technieken zoals mewing, maar krijg je daar echt een strakkere kaaklijn van? En hoe onschuldig is deze hype? Esthetisch arts An De Cuyper reageert: “Je kan je kaakspieren trainen zoals elke andere spier.” -
-
PREMIUM
“Overdreven volle lippen zijn passé.” Fillers, botox of permanente make-up hoeft niet meer voor de Vlaming. Dit scoort nu wel
-
Frankrijk wil mensen die bij Shein shoppen een boete laten betalen
Koop je een jurk van 10 euro bij Shein? Dan wil Frankrijk dat je 5 euro belasting betaalt. Ook reclame voor ‘ultra fast fashion’ zullen ze er wellicht verbieden. Het is de eerste keer dat een land zulke concrete stappen zet. Volgt België straks ook? Bij duurzaamheidsplatform COSH! zijn ze sceptisch: “Volgens mij zal er ook een soort side business ontstaan.” -
PREMIUM
De ‘condoommoeheid’ groeit. Phebe (21) en Jara (20) merken het: “Het frustreert me dat hij zijn fout niet inziet”
“Er zijn mannen die blijven volhouden: enkel zonder condoom.” Het aantal seksueel overdraagbare aandoeningen stijgt zorgwekkende snel. En de toenemende ‘condoommoeheid’ zit daar voor iets tussen. Phebe (21) en Jara (20) merken het constant: velen van hun bedpartners laten het latex jasje liever links liggen, soms zelfs stiekem. En wat dan? “Het is ook de schuld van de datingapps.” -
Livios
Zonnepanelen en thuisbatterij met stekker straks ook in België toegelaten? “Lagere kosten, maar ze leveren minder op”
-
OPROEP. NINA zoekt ‘gabbers’ ofwel de Joost Kleins uit het echte leven
-
HLN Shop
SOS onkruid: hoe pak je het snel en eenvoudig aan? Met deze vijf toestellen is je tuin klaar voor de lente
Om van je buitenruimte opnieuw een paradijselijke place to be te maken, steek je best zo snel mogelijk de handen uit de mouwen. Dit hoeft evenwel niet het einde van je ontspannen weekendjes in te luiden: met het juiste gereedschap zie je meteen resultaat, zónder je uit de naad te moeten werken. HLN Shop stipt een handvol hulpmiddelen aan waarmee het onderhoud van je hof kinderspel wordt. -
PREMIUMShowbizz
Marlène de Wouters (59) over de échte reden van haar vertrek destijds bij VTM: “Mijn afscheid was een #MeToo-verhaal”
“Mijn afscheid bij VTM was een #MeToo-verhaal.” Dat zegt Marlène de Wouters (59) over de echte reden van haar vertrek bij de commerciële tv-zender begin 2002. Wat er precies gebeurd is en waarom ze er destijds geen open kaart over speelde, vertelt Marlène nu zelf. “Ik was niet van plan om er op tv over te praten, maar dat ik andere slachtoffers misschien kon helpen, heeft me over de streep getrokken.” -
Voor papa’s die tips nodig hebben bij het ouderschap, is er nu ‘vaderen.be’: “Zij blijven vaak in de kou staan”