Waarom zwijgen #MeToo-slachtoffers soms jarenlang? "De reacties die Marlène nu leest moeten pijn doen”
Twintig jaar geleden stapte Marlène de Wouters abrupt op bij VTM, vandaag zegt ze dat het om een #MeToo-verhaal gaat. Op sociale media regent het commentaar: waarom zwijgen slachtoffers zo lang? Volgens auteur Lore Baetens (26), die zelf lang heeft gezwegen over seksueel geweld, is dat goed te begrijpen én te verklaren. “Er wordt nog vaak gedacht dat een slachtoffer erom vraagt.”
Dat je met een #MeToo-verhaal naar buiten komt om in de belangstelling te staan, vindt Lore moeilijk om te horen. Ze werd op haar vijftien verkracht en kwam daar acht jaar later voor uit. Ze schreef er een boek over: ‘Ve(e)rkracht’. “Ook ik ken mensen die zeggen dat het mij om aandacht te doen was. Dat ik mijn verhaal puur verzonnen heb. Dat zijn toch perverse reacties?” Het doet ook pijn voor haar om er altijd over te praten. “Maar als ik het niet doe, wie dan wel?” Marlène de Wouters deed zelf ook haar verhaal, over haar vertrek bij VTM. Zij zei: “Het ging om avances, misplaatst gedrag en misplaatste verzoeken, van een man die in een machtspositie verkeerde.”
Door #MeToo in vraag te stellen, brokkelt het vertrouwen van een slachtoffer af.
Uit cijfers van Amnesty International Vlaanderen blijkt dat 1 op de 2 mannen en 1 op de 3 vrouwen vindt dat het slachtoffer het bij grensoverschrijdend gedrag zelf heeft gezocht. “Er wordt nog vaak gedacht dat een slachtoffer erom vraagt”, zegt Lore. “Elke comment die #MeToo in vraag stelt, zorgt voor een erosie van het vertrouwen dat nodig is voor slachtoffers om hun verhaal te delen.”
Omdat veel mensen ook kritiek hebben op Marlènes timing — waarom nu pas? — deelde Lore een tweet. “Het frustreert mij hoe sommigen denken en wat ze schrijven. Zulke reacties zijn pure victim blaming en dat zit inherent in het denkpatroon van onze maatschappij.”
Er zijn vroeger momenten geweest waarop ook Lore haar verhaal wilde delen. “Maar toch slikte ik het in, want er was niet de ruimte voor in de samenleving om geloofd te worden.” Grensoverschrijdend gedrag zorgt zo vaak voor een trauma. “Het is als een gebroken enkel waar je op blijft lopen, uiteindelijk ga je niet meer vooruit.” Vluchten en vechten is wat we meestal verwachten van een slachtoffer, maar de meesten onder ons bevriezen. Je brein zet je lichaam af, legt Lore uit.
Schuldgevoel neemt het over
“Als slachtoffer neemt het schuldgevoel het van je over”, zegt Lore. “Je voelt je eenzaam en denkt dat je alleen bent. Je denkt als slachtoffer na over hoe je zo’n situatie nooit meer hoeft te ondergaan. Je denkt dat je misschien anders had moeten reageren. Of dat je de dingen zelf gezocht hebt. De reacties in de samenleving doen daar nog een schep bovenop. Je durft niet meer te praten.” Cijfers van Punt vzw, een advies- en informatiecentrum voor seksueel grensoverschrijdend gedrag, bewijzen dat ook: schuldgevoelens spelen bij élk slachtoffer.
We denken dat het louter over flirten of seks gaat, maar alles draait om macht. Er is helemaal geen romantische context en het komt niet van twee kanten.
“Ons menselijke brein wil situaties begrijpen. Als er een verkeersongeval is, willen we de plaats, het uur en de leeftijd van de bestuurder kennen. Die vragen stellen we ons dus ook bij grensoverschrijdend gedrag. Wat had het slachtoffer aan, wat had iemand gedronken? We denken dat als we een bepaald kledingstuk niet dragen of we op een specifieke plaats niet zijn, het ons niet zal overkomen. Pure victim blaming”, zegt Lore.
Macht speelt altijd mee
Er zijn nog een hoop argumenten voor het zwijgen van het slachtoffer, merkt Lore op. “Mensen denken dat grensoverschrijdend gedrag alleen maar extreme verhalen zijn. Klopt niet: 80 procent speelt zich af in relationele kring.” Op het werk, in de sportwereld of in de huiskamer. Zo’n machtsrelatie zorgt voor angst, bijvoorbeeld voor het verliezen van je job. “Mensen vinden dat moeilijk om te vatten. We denken dat het louter over flirten of seks gaat, maar alles draait om macht. Er is helemaal geen romantische context en het komt niet van twee kanten. Iemand heeft zijn macht misbruikt om zaken van iemand anders gedaan te krijgen.”
Een slachtoffer mag achteraf niet opnieuw lijden. Dat hebben ze lang genoeg gedaan.
Praat erover
“Als iemand als Marlène zegt: dit is mijn verhaal, hebben we de neiging om daar altijd meningen tegenover te zetten die het onderuit halen.” Lore vindt dat frustrerend. “Vooral voor andere slachtoffers die in dezelfde situatie zitten. No way dat die nog naar buiten durven treden. Terwijl het net je bedoeling is om anderen te inspireren, als je zo’n verhaal deelt. Elke emotie van een slachtoffer is rechtmatig, je kunt beter een luisterend oor bieden.”
Ik begrijp dat mensen zoals Marlène ermee naar buiten komen. “In de hoop om andere slachtoffers aan te moedigen. De uitspraken die Marlène nu moet lezen, die moeten pijn doen. Het is toch normaal dat een slachtoffer achteraf niet opnieuw moet lijden. Dat hebben ze lang genoeg gedaan.”
Lees ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
INTERVIEW. Topadvocate Davina Simons uit ‘Special Forces’ is het knokken gewoon: “Elk jaar vier ik mijn ‘boobieversary’”
-
Crocs en Pringles smelten samen in één schoen: waarom zijn we zo’n fan van ‘lelijke’ mode?
Goed nieuws voor alle fans van faux-fashion: vanaf vandaag kan je de limited-edition Crocs in samenwerking met chipsproducent Pringles in huis halen. Want het merk achter deze tuinsandaal weet: hoe gekker en opvallender de crocs, hoe beter. Wat is het geheim achter het succes van deze ‘foute’ kledij of schoeisel? Onze moderedacteur David legt uit. “Deze trend past perfect bij onze tijdsgeest.” -
Welke film- of tv-scène schudde je seksueel wakker? 40 reacties: “Ik keek er samen met mijn stiefbroer naar”
Welke scène of film was jouw eerste seksuele trigger? Die vraag stelde vroedvrouw en auteur Uwe Porters (33) aan 46.800 Vlamingen op Instagram. Ze kreeg honderden anonieme reacties: we verzamelden de opvallendste en trekken er met Uwe een paar belangrijke lessen uit over ons seksleven. “Tijdens het babysitten keek ik tv en kwam ik per ongeluk ‘Emmanuelle’ tegen. Een openbaring.” -
-
PREMIUM
Welke ‘regels’ voor een goede relatie zijn onzin? Relatietherapeuten noemen er 20: “Je flirt er beter op los”
-
PREMIUMShowbizz
Marlène de Wouters (59) over de échte reden van haar vertrek destijds bij VTM: “Mijn afscheid was een #MeToo-verhaal”
“Mijn afscheid bij VTM was een #MeToo-verhaal.” Dat zegt Marlène de Wouters (59) over de echte reden van haar vertrek bij de commerciële tv-zender begin 2002. Wat er precies gebeurd is en waarom ze er destijds geen open kaart over speelde, vertelt Marlène nu zelf. “Ik was niet van plan om er op tv over te praten, maar dat ik andere slachtoffers misschien kon helpen, heeft me over de streep getrokken.” -
PREMIUM
Anale bleaching is ‘big’ in Amerika en komt stilaan op bij ons. “Vrouwen kiezen meestal voor de ‘full option’”
‘Voor mij een kont zo roze als Barbie, alsjeblieft.’ Anale bleachings zijn big in Amerika, zegt Griet Vanhees van cosmetische kliniek Insight Affair. Van de brave buurvrouw tot de serieuze zakenman, ook steeds meer Vlamingen betalen zo’n 500 euro voor een intieme bleaching. Waarom wordt je huid daar soms erg donker? En hoe veilig is het? “Veel blekende zalven zijn niet meer verkrijgbaar.” -
Spaargids.be
Hoeveel geld mag er op jouw spaarrekening staan vooraleer de fiscus passeert?
-
Met dit stappenplan verloopt zelfbruinen vlekkeloos: “Bleekscheten beginnen best met een gradual tan”
-
Jobat
Ontslag gekregen of genomen: op welke werkloosheidsuitkering kan je dan rekenen?
Er komen heel wat formaliteiten bij kijken als je werkgever je ‘laat gaan’. Eén van de belangrijkste, waarvoor je ook zelf de nodige stappen dient te ondernemen, is de werkloosheidsuitkering. Terwijl je zoekt naar een nieuwe job – intensief én tijdrovend – zorgt deze vergoeding ervoor dat je niet zonder een inkomen komt te zitten. Maar wanneer heb je er recht op als bediende, en hoeveel bedraagt die uitkering? Jobat.be zoekt het uit. -
PREMIUM
Hakken hakken bollen pakken? 3 Vlamingen nemen je mee in de échte gabber-scene
Ze gaan naar illegale raves, dragen goedkope trainingspakken en gebruiken graag drugs. Over ‘gabbers’ bestaan nog veel misverstanden. Fred, Kim en Thibo zijn 3 rasechte gabbers met een passie voor de stevige beats en gunnen ons een blik in hun obscure wereld. “Wij hebben niets te maken met extreemrechts.” -
PREMIUMGetuigenis
Net als Celine Van Ouytsel werd ook Elien (43) veelvuldig bedrogen door haar man: “Je hoeft me geen kus te geven, ga maar achter je pc zitten”