Waarom zwijgen #MeToo-slachtoffers soms jarenlang? "De reacties die Marlène nu leest moeten pijn doen”
Twintig jaar geleden stapte Marlène de Wouters abrupt op bij VTM, vandaag zegt ze dat het om een #MeToo-verhaal gaat. Op sociale media regent het commentaar: waarom zwijgen slachtoffers zo lang? Volgens auteur Lore Baetens (26), die zelf lang heeft gezwegen over seksueel geweld, is dat goed te begrijpen én te verklaren. “Er wordt nog vaak gedacht dat een slachtoffer erom vraagt.”
Dat je met een #MeToo-verhaal naar buiten komt om in de belangstelling te staan, vindt Lore moeilijk om te horen. Ze werd op haar vijftien verkracht en kwam daar acht jaar later voor uit. Ze schreef er een boek over: ‘Ve(e)rkracht’. “Ook ik ken mensen die zeggen dat het mij om aandacht te doen was. Dat ik mijn verhaal puur verzonnen heb. Dat zijn toch perverse reacties?” Het doet ook pijn voor haar om er altijd over te praten. “Maar als ik het niet doe, wie dan wel?” Marlène de Wouters deed zelf ook haar verhaal, over haar vertrek bij VTM. Zij zei: “Het ging om avances, misplaatst gedrag en misplaatste verzoeken, van een man die in een machtspositie verkeerde.”
Door #MeToo in vraag te stellen, brokkelt het vertrouwen van een slachtoffer af.
Uit cijfers van Amnesty International Vlaanderen blijkt dat 1 op de 2 mannen en 1 op de 3 vrouwen vindt dat het slachtoffer het bij grensoverschrijdend gedrag zelf heeft gezocht. “Er wordt nog vaak gedacht dat een slachtoffer erom vraagt”, zegt Lore. “Elke comment die #MeToo in vraag stelt, zorgt voor een erosie van het vertrouwen dat nodig is voor slachtoffers om hun verhaal te delen.”
Omdat veel mensen ook kritiek hebben op Marlènes timing — waarom nu pas? — deelde Lore een tweet. “Het frustreert mij hoe sommigen denken en wat ze schrijven. Zulke reacties zijn pure victim blaming en dat zit inherent in het denkpatroon van onze maatschappij.”
Er zijn vroeger momenten geweest waarop ook Lore haar verhaal wilde delen. “Maar toch slikte ik het in, want er was niet de ruimte voor in de samenleving om geloofd te worden.” Grensoverschrijdend gedrag zorgt zo vaak voor een trauma. “Het is als een gebroken enkel waar je op blijft lopen, uiteindelijk ga je niet meer vooruit.” Vluchten en vechten is wat we meestal verwachten van een slachtoffer, maar de meesten onder ons bevriezen. Je brein zet je lichaam af, legt Lore uit.
Schuldgevoel neemt het over
“Als slachtoffer neemt het schuldgevoel het van je over”, zegt Lore. “Je voelt je eenzaam en denkt dat je alleen bent. Je denkt als slachtoffer na over hoe je zo’n situatie nooit meer hoeft te ondergaan. Je denkt dat je misschien anders had moeten reageren. Of dat je de dingen zelf gezocht hebt. De reacties in de samenleving doen daar nog een schep bovenop. Je durft niet meer te praten.” Cijfers van Punt vzw, een advies- en informatiecentrum voor seksueel grensoverschrijdend gedrag, bewijzen dat ook: schuldgevoelens spelen bij élk slachtoffer.
We denken dat het louter over flirten of seks gaat, maar alles draait om macht. Er is helemaal geen romantische context en het komt niet van twee kanten.
“Ons menselijke brein wil situaties begrijpen. Als er een verkeersongeval is, willen we de plaats, het uur en de leeftijd van de bestuurder kennen. Die vragen stellen we ons dus ook bij grensoverschrijdend gedrag. Wat had het slachtoffer aan, wat had iemand gedronken? We denken dat als we een bepaald kledingstuk niet dragen of we op een specifieke plaats niet zijn, het ons niet zal overkomen. Pure victim blaming”, zegt Lore.
Macht speelt altijd mee
Er zijn nog een hoop argumenten voor het zwijgen van het slachtoffer, merkt Lore op. “Mensen denken dat grensoverschrijdend gedrag alleen maar extreme verhalen zijn. Klopt niet: 80 procent speelt zich af in relationele kring.” Op het werk, in de sportwereld of in de huiskamer. Zo’n machtsrelatie zorgt voor angst, bijvoorbeeld voor het verliezen van je job. “Mensen vinden dat moeilijk om te vatten. We denken dat het louter over flirten of seks gaat, maar alles draait om macht. Er is helemaal geen romantische context en het komt niet van twee kanten. Iemand heeft zijn macht misbruikt om zaken van iemand anders gedaan te krijgen.”
Een slachtoffer mag achteraf niet opnieuw lijden. Dat hebben ze lang genoeg gedaan.
Praat erover
“Als iemand als Marlène zegt: dit is mijn verhaal, hebben we de neiging om daar altijd meningen tegenover te zetten die het onderuit halen.” Lore vindt dat frustrerend. “Vooral voor andere slachtoffers die in dezelfde situatie zitten. No way dat die nog naar buiten durven treden. Terwijl het net je bedoeling is om anderen te inspireren, als je zo’n verhaal deelt. Elke emotie van een slachtoffer is rechtmatig, je kunt beter een luisterend oor bieden.”
Ik begrijp dat mensen zoals Marlène ermee naar buiten komen. “In de hoop om andere slachtoffers aan te moedigen. De uitspraken die Marlène nu moet lezen, die moeten pijn doen. Het is toch normaal dat een slachtoffer achteraf niet opnieuw moet lijden. Dat hebben ze lang genoeg gedaan.”
Lees ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Met dit stappenplan verloopt zelfbruinen vlekkeloos: “Bleekscheten beginnen best met een gradual tan”
-
PREMIUM
“Er zijn koppels die een codewoord afspreken.” Wat moet je doen als iemand anders met je partner flirt?
“Jolene, ik smeek je, pak me mijn man niet af.” Dolly Parton zong het eerst, maar Beyoncé covert het nummer nu op haar album ‘Cowboy Carter’. In de aanval gaan wanneer iemand met je partner flirt: is dat slim? Blind Getrouwd’-experte Sarah Hertens verheldert wat de beste tactiek is om de concurrentie de baas te blijven: “Als de ander jouw jaloezie voelt, flirt die misschien nog harder.” -
Welke condooms koop je best? En is duur zoveel beter dan goedkoop? “Latexvrij heeft voor iederéén een groot voordeel”
Opvallende promo bij Kruidvat: twaalf klassieke condooms voor nog geen 4 euro. Bij het populaire Durex kost het algauw drie keer meer. Is zo'n goedkoop rubbertje wel betrouwbaar? Twee experts geven advies en vertellen hoe je altijd de juiste maat én condoom scoort. “Je weet niet welk glijmiddel erop zit.” -
-
Livios
Zo gebruik je je wasmachine en droogkast slimmer: “Het kost je iets meer, maar je bespaart ermee op de lange termijn”
-
HLN Shop
“Gebruik er verschillende door elkaar”: podoloog geeft raad bij het kiezen van jouw perfecte wandelschoenen
Bij velen onder ons kriebelt het al om deugddoende tochten te maken in het groen. Ben je nog geen volleerd wandelfanaat, maar wil je graag de draad oppikken? Trek dan een instapmodel wandelschoenen aan je voeten. HLN Shop gaat na met welk schoeisel je als beginnend wandelaar - figuurlijk dan - over rozen loopt. -
PREMIUM
Waarom vallen we zo vaak op een (veel) jongere partner?
“Zij houdt mij jong!”, vertelt voormalig Belgisch wielrenner Roger De Vlaeminck (76) dolgelukkig over zijn vriendin Peggy Breunig (49), die maar liefst 27 jaar jonger is dan hij. Wat trekt velen zo aan tot een jonger veulen? En heeft een relatie met een groot leeftijdsverschil wel toekomst? Relatietherapeute Sarah Hertens legt het uit. “Het gaat voor de oudere partner om meer dan egostreling.” -
Livios
“Koffiegruis, eierschalen en mulch werken niet”: zo verjaag je slakken wél succesvol uit je tuin
-
PREMIUMShowbizz
Marlène de Wouters (59) over de échte reden van haar vertrek destijds bij VTM: “Mijn afscheid was een #MeToo-verhaal”
-
PREMIUM
5 Vlamingen vertellen eerlijk over hun ‘verboden’ seks: “Op de avond na de geboorte van mijn zoon sliep ze bij mij”
Verboden seks is spannend. Dat weet Johan (45), een getrouwde man die trio’s heeft met vrienden. Of Tim (36), die verliefd is op een sekswerker. En Margot (23), de minnares van een getrouwde Spanjaard. Vijf eerlijke getuigenissen uit onze reeks ‘Verboden Liefde’ die de redactie verbluften. “Geen man zal me ooit nog zo bevredigen, denk ik.” -
PREMIUM
PORTRET. Vera toont haar lijf dat 35 keer onder het mes ging: “Ik hoef het niet mooi te vinden, maar ik wil het wél aanvaarden”
Vera (79) ging vijfendertig keer onder het mes. De littekens zijn moeilijk te verstoppen, maar dat wil ze ook helemaal niet doen. Ze toont ons zonder gêne de borsten waarop ze trots is en het litteken dat ze mooi vindt. Door zich bloot te geven leert ze ons een les in lief blijven voor je lichaam, zelfs als het enorm getekend is. “Mijn ex maakte geen opmerkingen over mijn lijf. Hij deed iets erger: hij keek er nooit naar.” -
OPROEP. Kamp jij als man met een typische ‘mannenkwaal’?