Joey Kwan over ‘flietjes-grap’ in ‘Thuis’: “Als je dat soort racisme op televisie toelaat, ontmenselijk je ons”

Joey Kwan, die Maleisische en Hongkongse roots heeft, viel op met haar zang- en acteerprestaties in de eerste twee seizoenen van ‘#LikeMe’. Maar ze liet zich ook gelden toen de schrijvers van de Eén-serie ‘Thuis’ één van de personages ‘flietjes van de Chinees’ liet zeggen. Allesbehalve een onschuldig grapje, vond Kwan. “Ik wist niet zeker of ik dat voorval opnieuw boven moest halen tijdens dit gesprek. Ik ben zo klaar met dit soort van grappen.”

“Ik heb een hechte band met mijn ouders”, vertelt Kwan. “We hadden het niet breed en werkten superhard in het restaurant waar ik zelf ook veertien jaar lang bijsprong. Ik ben daar heel trots op. Toch was er ook een grote keerzijde. Mensen belden naar het restaurant en gaven hun bestellingen door in een racistisch accent om ons uit te lachen. Anderen plaatsten een grote bestellingen, maar kwamen dan nooit opdagen. We moesten al het eten – en de noeste arbeid – weggooien.”

Net daarom vond Kwan het schijnbaar kleine grapje in ‘Thuis’ niet onschuldig. “Als je dat soort racisme in primetime op televisie toelaat, ontmenselijk je ons. Niemand zal nog beseffen dat er mensen van vlees en bloed de dupe zijn van zulke moppen. Na mijn uithaal op sociale media, kwamen witte mensen mij de les spellen”, vervolgt ze. “Anderzijds kreeg ik veel berichten van personen met Aziatische roots die zich eindelijk gehoord voelden. En ik hoorde dat het hele gebeuren werd besproken in een klaslokaal, nadat een leerling werd gepest omwille van net dezelfde grapjes. Daardoor wist ik dat het het allemaal waard was.”

“Daarom zie ik film als zo’n krachtig medium”, weet Kwan, die film studeert aan het RITCS in Brussel. “Het wekt veel empathie op. Bij het begin van een film leer je een personage kennen. Je weet niets van hem en twee uur later zit je te huilen of te lachen om iets wat hij meemaakt. Door onze verhalen zichtbaar te maken via film, kunnen we mensen beter laten begrijpen waarom sommige dingen pijnlijk zijn of waarom je met sommige zaken niet hoort te lachen.”

Kwan maakte onlangs nog de kortfilm ‘Moederwond’ over generationele verschillen in een Aziatische familie. “‘Zulke zaken komen ook voor bij witte families’, zeiden mijn docenten. Daar was ik blij om. Het toont aan dat deze verhalen universeel zijn, maar hier nooit verteld worden door de ogen van mensen met Aziatische roots. Nu, ik voel wel dat we traag, maar gestaag de goeie kant uitgaan met films als ‘Crazy Rich Asians’, ‘Turning Red’ en ‘Shang Chi’. Ik hoop dat ik zelf deel kan uitmaken van die verandering.” Joey Kwan wil voorlopig nog niet kiezen of ze die verandering zal brengen voor dan wel achter de camera. “Als ik veel bezig ben met acteren, mis ik het regisseren. Als ik veel bezig ben met regisseren, mis ik het acteren”, lacht ze.

Ziet Joey Kwan de komende jaren meer mensen met Aziatische roots uit de schaduw treden om hun ervaringen met stereotypen, vooroordelen en racisme te delen? “Ik zie zoveel jong creatief talent in België dat belangrijke verhalen te vertellen heeft. Hopelijk vinden ze snel het juiste platform om die verhalen te vertellen. Aziatische mensen hebben de neiging om conflictvermijdend te zijn”, weet Kwan. “Dat zit een beetje in onze cultuur. Toen ik als kind gepest werd, leerden mijn ouders me om vooral niet op te vallen, om klein te blijven. Laat niet te veel van je horen en werk gewoon hard voor een betere toekomst.”

“Nu ik ouder ben, besef ik dat ik beter verdien en niet langer zal zwijgen. Ik mag de ruimte innemen en wij mogen trots zijn op onze Aziatische afkomst. Daarom kijk ik soms met ontzag naar de zwarte gemeenschap en hoe vocaal en actief zij zijn in hun strijd tegen racisme. Daar kan de Aziatische gemeenschap zeker nog van leren.”

Leren – educate yourself – ziet Joey Kwan ook als een belangrijk deel in de strijd tegen racisme. “Lees je in in het topic”, raadt ze aan. “Het is menselijk om fouten te maken, maar je moet ook verantwoordelijkheid nemen, je excuseren en er vooral iets uit leren.”

Stereotiep grapje over Aziaten in ‘Thuis’ was volgens VRT ‘per ongeluk’: “Het is door de mazen van het net geglipt”

De tafelmanieren van...Joey Kwan: “Ik hou van de zoetere en mildere smaak van een typisch Japanse rundvleescurry”

‘#LikeMe’-actrice Joey Kwan: “Ik krijg héél veel te maken met racisme”