Moskou beweert Marioepol te hebben veroverd, Zelensky dreigt onderhandelingen te stoppen als laatste soldaten gedood worden

Het Russische ministerie van Defensie heeft een video verspreid waarop de overlevende bemanning van de Moskva-kruiser te zien zou zijn. Enkele tientallen mariniers worden begroet door Mykola Jevmenov, de admiraal van de Russische marine.

De Moskva, het vlaggenschip van de Russische Zwarte Zeevloot, zonk donderdag voor de kust van het Oekraïense Odessa. Volgens Kiev en de Verenigde Staten werd het oorlogsschip geraakt door Oekraïense raketten. Moskou spreekt dat tegen en stelt dat er munitie explodeerde, waarna het schip in brand vloog.

De beelden die het Russische ministerie van Defensie zaterdag verspreidde zouden gemaakt zijn in Sebastopol, op het door Rusland geannexeerde Oekraïense schiereiland de Krim. Hoeveel mariniers er precies op te zien zijn, is niet duidelijk, maar het gaat op het eerste gezicht om enkele tientallen.

Volgens Rusland kon de bemanning van de Moskva tijdig worden geëvacueerd voor het schip zonk. Oekraïense bronnen stellen echter dat amper 58 mariniers overleefden. Volgens Amerikaanse informatie had de Moskva ongeveer 500 bemanningsleden aan boord op het moment van de explosies. 

De Britse premier Boris Johnson heeft vandaag opnieuw getelefoneerd met Oekraïens president Volodymyr Zelensky in verband met de Russische inval in Oekraïne. Daarin beloofde hij om "in de komende dagen" pantservoertuigen naar Kiev te sturen, zo blijkt uit een mededeling van Downing Street.

Johnson en Zelensky hadden het over "het belang van een langetermijnoplossing" voor de oorlog in Oekraïne. De Britse premier zei dat hij met zijn bondgenoten samen zou blijven werken "om te verzekeren dat Oekraïne zijn soevereiniteit kan verdedigen in de komende weken en maanden". 

Ook het Verenigd Koninkrijk zal "de middelen blijven leveren zodat Oekraïne zichzelf kan verdedigen, waaronder pantserwagens in de komende dagen", luidt het voorts.

Vorige week ontmoetten Johnson en Zelenski elkaar nog persoonlijk in Kiev. 

Als de Russen de laatste Oekraïense soldaten in de havenstad Marioepol zouden doden, dan zal dat een einde betekenen aan de vredesonderhandelingen met Moskou. Dat heeft Oekraïens president Volodymyr Zelensky gezegd aan het nieuwsportaal Ukrajinska Pravda.

"De eliminatie van onze militairen, van onze mannen, zal een einde maken aan alle onderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne", zei Zelensky over Marioepol. De Russen belegeren de havenstad in het zuidoosten van Oekraïne al wekenlang.

Wat de menselijke tol betreft, zei het staatshoofd dat "Marioepol tien keer Borodjanka zou kunnen zijn". Russische soldaten verwoestten dat Oekraïense stadje nabij Kiev en zouden er wreedheden hebben begaan. "Hoe meer gevallen zoals Borodjanka, hoe moeilijker het zal worden om te onderhandelen", zei Zelensky nog.

Vorige week meldden de Oekraïense autoriteiten dat de gevechten in Marioepol al aan zowat 20.000 à 22.000 mensen het leven hadden gekost. Voor de oorlog telde de stad 441.000 inwoners. 

De wapenleveringen vanuit de EU aan Oekraïne zijn ontoereikend en duren te lang. Dat tweet Mychajlo Podoljak, de adviseur van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. "Oekraïne heeft nu wapens nodig. Niet binnen een maand, nu", klinkt het.

Het Europese geld wordt in eerste instantie gebruikt voor de financiering van beschermende uitrusting, EHBO-kits en brandstof, maar gaat ook naar "militair materiaal bedoeld om dodelijk toe te slaan voor defensieve doeleinden". Meer details over wat dat laatste precies inhoudt, geeft de EU niet vrij. 

Oekraïne vraagt om zware wapens zoals pantservoertuigen, luchtafweersystemen, zware artillerie en gevechtsvliegtuigen. President Zelensky legde afgelopen week in een videoboodschap een gedetailleerde verlanglijst neer, gaande van artilleriemunitie van het Sovjetkaliber van 152 millimeter over Grad-rakettenwerpers tot BUK-afweersystemen. Hij waarschuwde ervoor dat de oorlog in zijn land een "eindeloos bloedbad" dreigt te worden als er geen extra wapens worden gestuurd.

Het Oekraïense leger is momenteel vooral uitgerust met wapens van Sovjetstandaarden. De eigen productie- en herstelcapaciteiten zijn verwoest of zwaar beschadigd door de oorlog.

Volgens Oekraïense autoriteiten en westerse inlichtingendiensten maakt Rusland zich op voor een offensief in het oosten van Oekraïne, waar pro-Russische separatisten al sinds voor de oorlog een deel van de regio's Loehansk en Donetsk in hadden hebben. Volgens de gouverneur van Loehansk staan tienduizenden Russische soldaten paraat in het gebied en wachten de Russen enkel nog op betere weersomstandigheden.

Zware wapens zoals tanks leveren aan Oekraïne staat niet gelijk aan een deelname aan de oorlog met Rusland. Dat heeft de Duitse minister van Justitie verklaard. Duitsland stuurde onder meer al machinegeweren en terreinwagens naar Oekraïne, maar vanuit Kiev komt al de hele tijd de vraag om meer en vooral zwaarder wapentuig te leveren. Het gaat dan om pantserwagens, of zwaar afweergeschut.

De sociaaldemocratische Duitse Bondskanselier Olaf Scholz lijkt echter op de rem te staan. De afgelopen week werd duidelijk dat zijn coalitiepartners niet op die lijn zitten. Zo verklaarde de groene minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock tijdens een bijeenkomst van de Europese buitenlandministers in Luxemburg dat Oekraïne duidelijk meer en zwaardere wapens nodig heeft.

Ook de liberale minister van Justitie Marco Buschmann, van de kleine Freie Demokratische Partei, schaart zich achter dat standpunt. Wapens leveren staat volgens het internationaal recht niet gelijk aan deelnemen aan een oorlog, zegt hij in de krant Welt am Sonntag. "Als (Oekraïne) zijn legitieme recht op zelfverdediging uitoefent, kan de ondersteuning daarvan door wapenleveringen er niet toe leiden dat we een partij in de oorlog worden." Buschmann voegde daaraan toe dat het om een standpunt van de regering gaat, en niet om een persoonlijke mening.

Intussen voert Rusland de druk op Duitsland verder op. Maria Zacharova, de woordvoerster van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken, stelt dat Berlijn samen met de Verenigde Staten betrokken is bij "biologisch onderzoek" in Oekraïne. Beide landen hebben samen "minstens dertig biologische laboratoria opgericht" in het land, die bezig zijn met "gevaarlijk wetenschappelijk onderzoek" verklaarde ze aan de Russische staatstelevisie. Bewijs voor die bewering is er niet.

Rusland beschuldigt de Verenigde Staten er al even van biowapens te maken in Oekraïne om in te zetten tegen de etnische Russen in het land. Het westen vreest dat Moskou een zogenaamde "false flag"-operatie plant, om als voorwendsel te dienen om zelf biologische of chemische wapens in te zetten in Oekraïne. 

Moskou heeft de Britse premier Boris Johnson, de minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss, de minister van Defensie Ben Wallace en nog tien andere Britse politici de toegang tot Rusland ontzegd. 

"Deze maatregel is genomen als reactie op de ongebreidelde media- en politieke campagne om Rusland internationaal te isoleren en de voorwaarden te scheppen voor (...) wurging van de nationale economie", zei het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken in een verklaring. Het waarschuwde ook nog dat de lijst binnenkort uitgebreid zal worden. 

Sinds het begin van de Russische invasie in Oekraïne hebben al 2,78 miljoen Oekraïners hun toevlucht gezocht in buurland Polen. Dat meldt de Poolse grenswacht zaterdag op Twitter. Op Goede Vrijdag kwamen 24.400 vluchtelingen het land binnen, dat zijn er 9 procent minder dan de dag ervoor.

In de richting van Oekraïne staken vrijdag ook 25.100 mensen de grens over. De meesten van hen zijn, volgens de autoriteiten, Oekraïense staatsburgers. Ze reizen meestal naar regio's die opnieuw onder controle staan van Kiev. Er zijn geen cijfers over hoeveel van hen in Polen gebleven waren en hoeveel van hen naar andere EU-landen doorgereisd waren. 

De strijdende partijen in Oekraïne zijn vandaag overeengekomen dat burgers een aantal belegerde steden via een humanitaire corridor mogen verlaten, meldt de Oekraïense vicepremier Irina Veresjtsjoek. Er worden negen van zulke corridors ingesteld. Ook vanuit de belaagde stad Marioepol wordt burgers toegestaan met eigen voertuigen te vertrekken.

Vooral in de zuidelijke havenstad Marioepol is de situatie nijpend en is vrijwel geen voedsel en drinkwater meer voorhanden. Daar zouden nog 100.000 burgers in schuilkelders verblijven.

In de regio Loehansk in het oosten van Oekraïne, die zwaar onder Russisch vuur ligt, zijn vijf corridors ingesteld.

Het is echter de vraag of het lukt uit de belegerde steden te vertrekken. Regelmatig worden de gevechten voortgezet. Zo zijn donderdag zeven burgers gedood en 27 gewond geraakt doordat hun evacuatiebus in de Oekraïense regio Charkiv door Russische troepen zou zijn beschoten.

Britse commando's hebben de afgelopen weken in de buurt van Kiev Oekraïense militairen getraind. Dat schrijft The Times, op basis van verklaringen van Oekraïense officieren. Troepen van de Special Air Service (SAS), een Britse speciale eenheid, leiden de Oekraïners op in het gebruik van de anti-tankwapens die Londen naar Oekraïne heeft gestuurd.

Het Verenigd Koninkrijk haalde net als andere westerse landen in februari, voorafgaand aan de Russische inval, zijn militaire instructeurs terug uit Oekraïne. De regering van premier Boris Johnson wilde voorkomen dat Britse militairen in gevecht zouden komen met het Russische leger, wat ook de NAVO in de oorlog zou betrekken. Dat de Britten nu terug zijn was niet bekend.

De Verenigde Staten kondigden afgelopen week aan opnieuw Oekraïense militairen te zullen trainen. Die trainingen zouden echter niet in Oekraïne plaatsvinden. 

Noord-Macedonië wijst zes Russische diplomaten uit. In een verklaring zegt het ministerie van Buitenlandse Zaken dat de zes zich bezighielden met activiteiten die niet passen bij hun diplomatieke status. Vorige maand wees het Balkanland ook al vijf Russische diplomaten uit. De Russische ambassade in Skopje liet op Twitter weten dat er tegenmaatregelen zullen volgen.

Noord-Macedonië is sinds 2020 lid van de NAVO. Het land wil ook toetreden tot de EU en heeft de Europese sanctiemaatregelen tegen Rusland overgenomen.