Hardnekkig mijden of op de voet volgen: op zoek naar de "beste" manier om met gruwelbeelden uit Oekraïne om te gaan

Dit weekend zijn al twee maanden verstreken sinds de inval van Rusland in Oekraïne. Twee maanden waarin het nieuws somber ingekleurd is, waarin de beelden die ons bereiken hard zijn en de berichten weinig opbeurend. 

Dat je ondertussen anders kijkt naar dat nieuws is normaal, zegt Bram Vervliet, professor psychologie aan de KU Leuven. "Ik denk dat iedereen voelt dat die beelden en de informatie hard binnenkomen, en dat dat zeker de eerste weken sterk het geval was", vertelt hij in "De wereld vandaag" op Radio 1. "Maar het is ook normaal dat dit na een tijdje - en dat is een beetje raar om te zeggen - begint te wennen."

"Dat zien we niet alleen bij negatieve dingen zoals harde beelden, maar het komt in het algemeen voor", weet Vervliet. "Nieuwe dingen trekken de aandacht, maar als ze vaak voorkomen, durft onze aandacht wel eens te verslappen en zich te verplaatsen naar andere nieuwe dingen."

Omdat de beelden vaak zeer hard zijn, moet iedereen zich volgens Vervliet zelf afvragen of het nodig is ze te blijven bekijken. "Ik denk dat het op zich wel gezond is om het af en toe uit te zetten", zegt hij. "Dat hoeft niet te betekenen dat je niet meer betrokken bent." 

"Je hoeft niet constant het nieuws te volgen of beelden te zien, daar mag je zelf gerust wat controle over uitoefenen. Zolang je zelf beseft wat er aan de hand is, je betrokken blijft, en op geregelde tijdstippen toch geïnformeerd probeert te blijven."

Vervliet heeft zo zelf gekozen om minder televisie te kijken en vooral naar het radionieuws te luisteren en de geschreven pers te lezen. "Voor mij is dat een goede manier om niet te hevig geconfronteerd te worden met die beelden en toch goed op de hoogte te blijven en betrokken te blijven."

Vooral voor wie er angstig van wordt, is dat een goed idee, aldus Vervliet. "Het is belangrijk om toch een beetje controle te krijgen over de informatie die je binnenkrijgt. Dat helpt tegen een constant angstig gevoel", zegt hij. 

"En als je merkt dat je er toch in je hoofd mee bezig blijft, probeer het dan af en toe te verstrooien. Investeer je aandacht in andere activiteiten zodat je het toch even kan vergeten. Er is niemand gebaat bij mensen die constant angstig rondlopen, daar gaat niemand beter van worden."

Tegelijkertijd vindt hij het belangrijk dat we de beelden wel te zien krijgen en dat de media ze zeker niet weren uit hun nieuwsuitzendingen. "Het is een realiteit, we moeten dat helemaal niet wegstoppen. Het is belangrijk dat we geconfronteerd worden met de realiteit, ook al is het onaangenaam voor ons. En dat de bevolking betrokken blijft en politici op basis daarvan gemotiveerd blijven om actie te ondernemen."

Maar wat als je voelt dat je steeds minder betrokken raakt? "Dat herken ik bij mezelf ook", stelt Vervliet meteen gerust. "Het eerste slachtoffer is heel erg en dan krijg je cijfers over tientallen, honderden, ... Wat ik zelf doe, is mezelf toch de discipline opleggen om me empathisch verbonden te voelen met de informatie. Op het moment dat ik voel dat ik onverschillig begin te worden, lees ik toch verder dan de krantenkop en duik ik in het verhaal om betrokken te blijven."