Vanavond in "Wissel van de macht": De val van Leterme

In de herfst van 2008 moet de regering Fortis Bank van het faillissement redden. Na een eigenaardige deal met Nederland kondigt Leterme aan dat Fortis-België voor 75% in handen komt van de Franse grootbank BNP Paribas. Die verkoop schiet in het verkeerde keelgat bij de aandeelhouders, die naar de rechtbank trekken.

Het Hof van Beroep in Brussel beslist om de overeenkomst op te schorten tot de aandeelhouders zich hebben kunnen uitspreken. Achter de schermen blijkt dat een van de drie raadsheren het niet eens is met haar collega’s. Haar echtgenoot telefoneert in paniek met de kabinetschef van de premier en met minister van Justitie Jo Vandeurzen (CD&V). Stilaan duiken geruchten op over mogelijke politieke inmenging om de verkoop toch te laten doorgaan.

Premier Leterme probeert met een brief aan het parlement alle verdachtmakingen de kop in te drukken. Maar dat mislukt en de Kamer staat in rep en roer. De hoogste magistraat van het land, de eerste voorzitter van het Hof van Cassatie Ghislain Londers onderzoekt de zaak. Hij vindt dat zowel de premier als de minister van Justitie de indruk hebben gewekt druk te hebben uitgeoefend op het Hof van Beroep.

Dat is nog nooit vertoond in de Belgische politieke geschiedenis: de eerste magistraat van het land beschuldigt de eerste minister van het land van politieke inmenging in het gerecht; een schending van het heilige principe van de scheiding der machten in een rechtsstaat.

De regering komt in crisisberaad bijeen. Minister van justitie Vandeurzen neemt als ontslag, gevolgd door de hele regering. Herman Van Rompuy neemt het roer over als premier.

Een parlementaire onderzoekscommissie in het voorjaar 2009 komt tot een vage conclusie, wat betekent dat Leterme en Vandeurzen geen schuld treft. Korte tijd daarna keuren de aandeelhouders van Fortis de omstreden verkoop aan BNP Paribas toch goed. Het doek over Fortis is gevallen.

Vandeurzen wordt later opgevist als Vlaams minister van Welzijn en Yves Leterme als federaal minister van Buitenlandse Zaken. Als Herman Van Rompuy eind 2009 Europees President wordt keert Yves Leterme terug als premier in de Wetstraat 16.

Aflevering 5 van "Wissel van de macht: De val van Leterme", vanavond om 21.15 uur op Canvas.