"Cordon médiatique" geschonden? Debat tussen Bouchez en Van Grieken botst op kritiek in Franstalig België

Het cordon sanitaire - een afspraak uit het begin van de jaren 90 tussen verschillende politieke partijen in Vlaanderen om geen bestuursakkoorden te sluiten met Vlaams Belang - wordt in Wallonië strenger toegepast. Politieke partijen gaan daar niet in debat met extreemrechtse of uiterst-rechtse partijen en dus ook niet met Vlaams Belang. Ook politici van die partijen worden over het algemeen niet aan het woord gelaten in de media. In Vlaanderen gebeurt dat wel al langer. 

Dat Georges-Louis Bouchez gisteren in debat ging met Tom Van Grieken is dus een primeur. Een primeur die niet overal even goed werd ontvangen. 

PS-voorzitter Paul Magnette reageerde in het middagjournaal van RTBF: "Ik vind het een echte politieke fout en een politiek probleem. We hebben een afspraak tussen de democratische Franstalige partijen om niet met uiterst rechts te regeren of in debat te gaan. Door dat wel te doen, banaliseert hij onze afspraak. " De PS-voorzitter wil dan ook met de andere Franstalige partijen samenzitten om het cordon sanitaire te herbevestigen. Dat Franstalig België in tegenstelling tot Vlaanderen of Frankrijk de opmars van extreemrechts tot nog toe heeft kunnen afhouden, is te danken aan het feit dat extreemrechts nooit gebanaliseerd werd, klinkt het in een interview dat Magnette aan RTL-TVi gaf.

Ook staatssecretaris Thomas Dermine (PS) reageerde al: "Er is een reden waarom extreemrechts 30 procent haalt in Frankrijk en 25 procent in Vlaanderen: het cordon sanitaire. Er zijn wetenschappelijke studies die aantonen dat extreemrechts uitsluiten van het politieke debat ervoor zorgt dat die extreemrechtse partijen klein blijven. Dat weet Georges-Louis Bouchez ook, maar toch maakte hij de bewuste keuze om in debat te gaan met Tom Van Grieken. Ik betreur zijn keuze."

Ook Rajae Maouane, co- voorzitter van Ecolo, reageert op Twitter. “Met extreemrechts debatteer je niet, je bestrijdt het”, schrijft ze.

Georges-Louis Bouchez (MR) is het niet eens met de kritiek. Hij reageert op Twitter: "We verslaan (de extreemrechtse partijen) al debatterend en door hun argumenten te weerleggen, niet door ze dood te zwijgen." Hij kreeg daarbij ook de steun van de voorzitter van Open VLD, Egbert Lachaert. "In een democratie moet je met iedereen in debat kunnen gaan. Bouchez deed dat uitstekend tegen Tom Van Grieken, die geen zinnige argumenten of oplossingen had."

Zelf vindt hij ook niet dat hij het cordon doorbroken heeft: "Walen kunnen niet stemmen op Vlaams Belang. Ik was in Vlaanderen, waar het cordon niet wordt toegepast in de media. Ik ben regelmatig te gast in Vlaamse media, dus het was onvermijdelijk dat ik op een bepaald moment de confrontatie met het Vlaams Belang zou aangaan."  

Hij voegt ten slotte nog toe dat duizenden Belgen het debat in Frankrijk tussen Macron en Le Pen hebben gevolgd. Dat debat wordt wel uitgezonden op de Franstalige televisie. "Ik ga 10 minuten in debat met extreemrechts en dat veroorzaakt zo'n heisa, maar een debat van drie uur lang uitzenden waarin Marine Le Pen aan het woord is, is geen probleem?," klinkt het bij Bouchez. Ook hekelt hij het feit dat de uiterst-linkse partij PTB wél welkom is op televisiedebatten.

Politiek journalist Alain Gerlache vindt de reactie van Bouchez op de kritiek tweestrijdig: "Aan de ene kant uit hij zijn twijfel over het "cordon sanitaire mediatique", maar aan de andere kant vindt hij het een probleem dat extreemlinkse partijen zoals PTB en PVDA die volgens hem even gevaarlijk zijn, wel aan bod komen in Franstalige media. Daarmee spreekt hij zichzelf tegen, want vindt hij het cordon sanitaire mediatique nu nuttig of niet?"

Zelf is Gerlache geen voorstander van het "cordon sanitaire mediatique" in Wallonië: "Het is achterhaald. Het bestaat al sinds 1999 toen het internet nog in opmars was.  Zo hoopten de andere politieke partijen dat de extreme ideeën niet verspreid konden worden. Vandaag kan iedereen bijvoorbeeld op sociale media op elk moment en overal zijn ideeën verspreiden. Wat  heeft het dan nog voor zin om ze niet toe te laten op radio en televisie?"

Een ander geluid bij politiek journalist Christophe Deborsu. Hij presenteert zelf een debatprogramma "C'est pas tous les jours dimanche" op RTL, maar zou nooit iemand van het Vlaams Belang uitnodigen. "En als ik daartoe word verplicht - wat ik absoluut niet zie gebeuren-, dan geef ik onmiddellijk mijn ontslag. Vijanden van de democratie verdienen geen aandacht", aldus Deborsu. 

"In Franstalig België haalt extreemrechts minder dan twee procent, ze hebben ook geen enkele vertegenwoordiger in een parlement", gaat Deborsu verder. "Ik zie niet in waarom we aandacht zouden moeten geven aan mensen die niet worden gesteund door de bevolking. Het cordon sanitaire op mediavlak werkt uitstekend, het is jammer dat Vlaanderen dat niet heeft toegepast, maar bij ons was het een heel goede reflex. De resultaten zijn duidelijk: extreemrechts krijgt daardoor geen voet aan de grond bij ons."

Twee jaren geleden was er overigens een soortgelijke discussie. Toen publiceerde het Franstalige magazine "Wilfried" een interview met Tom Van Grieken. Hoofdredacteur François Brabant verdedigde zich toen: "Wie 25 % van de stemmen haalt, kan je niet meer negeren."