Macron verslaat Le Pen met 58,5 procent, protest in verschillende steden tegen uitslag

In Rennes kwamen ondanks een betogingsverbod zo’n 250 jongeren op straat. De tekst op hun spandoek loog er niet om. “Wat we niet krijgen via de stembus zullen we afdwingen op straat.” Ze scandeerden ook dat “Macron en zijn politie oorlog tegen ons voerden”. 

Sommige demonstranten staken verschillende vuilnisbakken in brand, waardoor de brandweer drie keer moest ingrijpen. Zeven betogers werden gearresteerd en één van hen werd in hechtenis genomen. 

In Lyon waren er botsingen tussen linkse groepen, ‘gele vestjes’-demonstranten en de politie. Ook in Parijs kwamen op verschillende pleinen demonstranten samen die zich niet konden vinden in de winnaar, maar ook niet in Le Pen. Op beelden op sociale media is te zien dat de politie traangas inzet. Er was echter geen sprake van echte rellen in de Franse hoofdstad.

In het centrum van Nantes marcheerde een stoet van ongeveer 400 à 500 mensen achter een spandoek met de tekst “Nood aan revolutie”. In Toulouse namen zo’n 500 mensen deel aan een demonstratie met de slogan “Noch Macron, noch Le Pen, revolutie”.

Macron heeft in vergelijking met de presidentsverkiezingen in 2017 qua steun van de Franse bevolking flink moeten inboeten. Vijf jaar geleden kreeg hij nog 66,1 procent van de stemmen. Bijna vijftig miljoen Fransen konden een stem uitbrengen, maar de opkomst lag volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken slechts rond de 72 procent. Het is ruim vijftig jaar geleden dat zo’n klein deel van de Fransen ging stemmen. Het verschil is wel kleiner dan in 2017: toen haalde Macron 66,10 procent van de stemmen. Ook toen was dat tegen Le Pen. 

De 44-jarige Macron, leider van de liberale centrumpartij La République en Marche (LREM), mag zich dus vijf jaar langer bewoner van het Elysée noemen. Le Pen, aanvoerder van het uiterst rechtse en nationalistische Rassemblement National (RN), wist de afgelopen weken een grote kloof in de peilingen te verkleinen, maar ze moest zowel in de eerste ronde als in de tweede ronde toch duidelijk de duimen leggen voor Macron.

In de eerste ronde kreeg Macron 27,84 procent van de stemmen achter zijn naam, de 53-jarige Le Pen kon 23,15 procent van de kiezers overtuigen. De meeste verliezende kandidaten van de eerste ronde riepen op om in de tweede ronde voor Macron te stemmen of om niet voor Le Pen te stemmen. Enkel de extreemrechtse Eric Zemmour vroeg zijn kiezers om voor Le Pen te gaan.

President Emmanuel Macron heeft voor de Eiffeltoren in Parijs gereageerd op zijn verkiezingszege. “Bedankt allemaal. Na vijf jaar als president van Frankrijk heeft een meerderheid van de landgenoten vertrouwen in mij”, aldus Macron.

In zijn toespraak richt Macron zich ook op Fransen die op Le Pen hebben gestemd. Macron vroeg zijn aanhangers om Marine Le Pen niet uit te jouwen: “Nee, je hoeft niemand uit te jouwen. Vanaf het begin heb ik gevraagd om niet te fluiten. Want vanaf nu ben ik niet langer de kandidaat van één kamp, maar de president van allen”.

Macron bedankte de kiezers die op hem stemden, “niet om mijn ideeën te steunen maar om die van extreemrechts te blokkeren”, zo zei hij, en hij voegde eraan toe dat hij zich “ervan bewust was” dat deze stem hem bepaalde verplichtingen geeft voor de komende jaren.

“De komende jaren zullen zeker moeilijk zijn, maar ze zullen historisch zijn, en we zullen ze samen moeten schrijven voor de komende generaties”, aldus Macron. “We zullen veeleisend en ambitieus moeten zijn. We hebben nog zoveel te doen, en de oorlog in Oekraïne herinnert ons eraan dat we ons in tragische tijden bevinden, waarin Frankrijk zijn weg moet vinden.”

Macron benadrukt dat hij de komende vijf jaar met nieuwe plannen zal komen en blijft werken aan een sterk Europa.

Er waren volgens de Franse krant Le Monde zo’n 3000 supporters en 1500 journalisten aanwezig bij de toespraak van de Franse president. Voorafgaand aan zijn toespraak was gedurende enkele minuten te zien hoe Macron samen met zijn vrouw Brigitte en een groep kinderen richting het podium liep.

Marine Le Pen heeft haar score (41,45 procent van de stemmen) in een eerste reactie zondagavond “een klinkende overwinning” genoemd. “Ik zal mij blijven inzetten voor Frankrijk en de Fransen (...) Ik zal deze strijd leiden”, zei Le Pen vanuit haar verkiezingshoofdkwartier. 

“Dit resultaat is voor de Franse leiders en de Europese leiders de getuigenis van een groot wantrouwen van het Franse volk jegens hen”, zo voegde de leider van het uiterst rechtse en nationalistische Rassemblement National (RN) er nog aan toe. Ze zei ook “dat het nog steeds mogelijk is Macron te verslaan bij de parlementsverkiezingen” die plaatsvinden in juni.

De linkse Jean-Luc Mélenchon heeft in een reactie op de eerste prognose laten weten dat Emmanuel Macron de “slechtste gekozen president van Frankrijk” is. Hij roept Fransen die ontevreden zijn met het systeem op om “de strijd niet op te geven”. Mélenchon kreeg tijdens de eerste stemronde twee weken geleden 21,95 procent van de stemmen.

In zijn toespraak, die zondagavond vlak na die van Le Pen kwam, noemt Mélenchon het “goed nieuws” dat Le Pen is verslagen. Hij zegt dat de strijd om de parlementsverkiezingen, die later dit jaar volgen, direct begint. Op die manier kan “Macron nog verslagen worden”, stelt Mélenchon.

De linkse kandidaat was tijdens de eerste ronde de grote winnaar in veel steden en eindigde op de derde plek. Hij riep zijn aanhangers op géén stem op Marine Le Pen uit te brengen, maar sprak geen steun uit voor Macron.

Mélenchon stelt dat Macron werd verkozen “in een oceaan van blanco stemmen”. Veel Fransen zeiden de afgelopen weken niet te weten op wie te stemmen en vergeleken de keuze tussen de zittende Macron en de rechtse politica Le Pen met “een keus tussen de pest en cholera”.

De rechts-radicale Eric Zemmour, die in de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen uitgeschakeld werd, heeft “de nationalistische bewegingen opgeroepen zich te verenigen voor de parlementsverkiezingen”. Hij uitte zijn teleurstelling na de herverkiezing van Emmanuel Macron zondag.

“Dit is de achtste keer dat de naam Le Pen door een nederlaag wordt getroffen”, zo zei hij eerder, verwijzend naar de opeenvolgende -verliezende- kandidaturen van Jean-Marie Le Pen en zijn dochter Marine.

Van de verliezende presidentskandidaten vroeg alleen de extreemrechtse Eric Zemmour zijn kiezers om bij de tweede ronde op Le Pen te stemmen, zij het schoorvoetend. Met Zemmour had Le Pen dit jaar een extreemrechtse rivaal tijdens de verkiezingen, die in de eerste ronde strandde op ongeveer 7 procent.

Jean-Marie Le Pen, de vader van Marine Le Pen, werd in 2002 verslagen door de zittende rechtse president Jacques Chirac. Met de winst van Emmanuel Macron is het de eerste keer sinds de verkiezingszege van Chirac dat een zittende Franse president herkozen wordt.

De Amerikaanse president Joe Biden heeft zijn Franse ambtsgenoot gefeliciteerd voor zijn overwinning bij de presidentsverkiezingen. Hij verklaarde dat Washington en Parijs samen zullen werken “om de democratie te verdedigen”. “Frankrijk is onze oudste bondgenoot en een belangrijke partner in wereldwijde taken”, schreef Biden zondagavond op Twitter.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zei dan weer hij “er naar uit kijkt om nauw met Frankrijk te blijven samenwerken op het vlak van mondiale uitdagingen, en onze lange en solide alliantie en vriendschap te versterken”.

Herbekijk ook: Macron beticht Le Pen van financiële banden met Rusland