Het Boortmeerbeekse gemeentebestuur gaat alsnog een referendum organiseren alvorens eventueel over te gaan tot een fusie. Na berichten over een mogelijke fusie met Mechelen kwam de coalitie enorm onder druk te staan, wat resulteerde in een tsunami aan protestacties. “We hebben onvoldoende gecommuniceerd”, aldus het Boortmeerbeekse college. “Hierdoor leek het alsof alles al in kannen en kruiken was.” De meerderheid wil nu van nul af aan herbeginnen en een grondig onderzoek naar fusiemogelijkheden met alle buurgemeenten voeren. “We zullen onze inwoners hierover regelmatig op de hoogte houden.”

Na alle voor- en nadelen van alle fusiemogelijkheden in kaart te hebben gebracht, organiseert de gemeente een referendum. Wanneer dat precies zal plaatsvinden, is nog onduidelijk. “Onze inwoners zullen zich kunnen uitspreken over de toekomst van onze gemeente”, zegt het bestuur. De meerderheid zal dit voorstel maandagavond voorleggen tijdens de gemeenteraad. “We hopen dat alle gemeenteraadsleden ons voorstel steunen.”

Voorzichtig positief

Bram Van Hoof, de Boortmeerbekenaar die via een Facebookpagina het volk mobiliseerde om vorige woensdag massaal naar het gemeentehuis af te zakken, reageert voorzichtig positief. “Ik zal het pas echt geloven wanneer het oorspronkelijke punt over een fusie met Mechelen maandag niet op de agenda van de gemeenteraad staat. Er is veel gebeurd. Zeker is dat het gemeentebestuur nu weet dat dergelijke pogingen tot een fusie niet kunnen alvorens het volk te raadplegen. Maar het bestuur heeft het zich moeilijk gemaakt. De mensen zijn wantrouwig geworden. Ik weet niet of dit bestuur nog in staat is om er op een geloofwaardige manier een andere fusie door te duwen.”

Ondanks de bocht die het bestuur maakte, wordt maandagavond een grote opkomst verwacht aan het gemeentehuis. “Ik heb met de burgemeester samengezeten en ze reikt ons de hand. Uiteindelijk worden we er allemaal beter van, want het bestuur heeft geleerd wat er onder de bevolking leeft. We proberen om er maandag iets positiefs van te maken. De mensen zijn gehoord, misschien wordt het maandagavond wel een ‘vreugdeorganisatie’. Van Hoof benadrukt dat er helemaal geen anti-Mechels gevoel is.”We zijn vooral gekant tegen de manier hoe dit allemaal is verlopen”, besluit hij.

Bert Meulemans, fractieleider van CD&V Boortmeerbeek reageert. “Het bestuur is gezwicht onder de druk van het volk, van de oppositie, maar ook vanuit eigen rangen. Ik ben ‘achterdochtig’ tevreden, want ik heb nog geen verslag van het college gezien. Ik hoop dat het geen afleidingsmanoeuvre is om binnen enkele maanden alsnog te concluderen dat er opnieuw met Mechelen aan tafel wordt gezeten. Voor alle duidelijkheid: als partij zien wij een fusie met Mechelen niet zitten.”

Astronomische schulden

“De overheidsschuld van Mechelen is astronomisch”, verduidelijkt Meulemans. “Boortmeerbeek zal altijd het kleine broertje zijn, de speelbal. Een fusie moet op lange termijn worden bekeken, het mag geen eenmalig sinterklaasgeschenk zijn. Maandag op de gemeenteraad willen we duidelijkheid: wat wil het bestuur precies? Want het vertrouwen is helemaal weg. Ik eis antwoorden over hoe het debat in de toekomst wordt aangepakt. Dat moet op een ordentelijke manier. Ik heb de burgemeester hier verschillende keren over gecontacteerd, maar kreeg nooit antwoord.”

Titelvoerend Mechels burgemeester en Vlaams minister Bart Somers (Open Vld) herhaalt wat hij eerder al verklaarde. “Onze deur blijft natuurlijk openstaan en we blijven de meerwaarde van een fusie zien voor de inwoners van Mechelen en Boortmeerbeek”, zegt hij. “Maar zoals vrijdag ook gezegd, Mechelen heeft de fusie niet nodig en Boortmeerbeek moet voor zichzelf uitmaken waar het naartoe wil.”

Bij een fusie met Boortmeerbeek zou Vlaanderen voor 50 miljoen euro schulden overnemen. Als Mechelen naar een stad van 100.000 inwoners groeit, maakt dat financieel een groot verschil. Dan kan ze net zoals bijvoorbeeld Leuven aanspraak maken op meer middelen van de hogere overheid. Het loon van burgemeester en schepenen is bij steden van 80.001 inwoners tot 150.000 inwoners overigens hetzelfde.

Somers reageert

Somers krijgt het verwijt “dat hij de financiële putten wilde laten dempen die hij zelf heeft geslagen”. Daar heeft men bij zijn Mechelse kabinet geen oren naar. Dat Mechelen qua schuld per inwoner vooraan de lijst van centrumsteden staat, valt nochtans niet te ontkennen. “Maar je moet ook naar de meerjarenbegroting kijken. Het gaat om investeringen die we nu afbetalen. Tegen 2025 zit onze schuldenlast in de middenmoot van het peloton. Mechelen heeft geen fusie nodig om financiële redenen.”

Fractieleider Thijs Verbeurgt van Vooruit is het daar niet mee eens: “Er moet een breed onderzoek komen naar de kosten en baten van de fusies.” Lopen Somers en zijn stadsbestuur een blauwtje in hun eigen achtertuin? Daar lijkt het op. Dat neemt niet weg dat de minister wil blijven gaan voor fusies: “Lokale besturen genieten het meeste vertrouwen en staan het dichtst bij de burger. Alleen zijn onze gemeenten in Vlaanderen vandaag veel te klein.”