Kamercommissie roept op om klokkenluiders te beschermen naar aanleiding van uitlevering Julian Assange aan VS

Assange wordt momenteel in het Verenigd Koninkrijk vastgehouden. Een Britse rechter besliste eerder deze maand dat hij uitgeleverd mag worden aan de Verenigde Staten, die hem willen berechten voor het publiceren van geclassificeerde militaire informatie en spionage. 

Volgens Amnesty International dreigt hij in een Amerikaanse gevangenis het slachtoffer te worden van mensenrechtenschendingen. Bij een veroordeling riskeert de Australiër 175 jaar gevangenisstraf.

In de Kamercommissie Buitenlandse Betrekkingen is woensdag een resolutie gestemd rond de bescherming van klokkenluiders als Assange. Daarin roept het parlement de internationale gemeenschap op om de vrijheid van mening en de persvrijheid te beschermen, en geen journalisten of klokkenluiders uit te leveren als die het risico lopen op foltering of andere onmenselijke behandelingen.

“Het is een rechtsstaat onwaardig dat helden die in het algemeen belang de waarheid aan het licht brengen, worden vervolgd of wegkwijnen in de gevangenis”, zegt Groen-Kamerlid Wouter De Vriendt. “Burgers hebben het recht de waarheid te kennen en wie die met gevaar voor eigen leven of carrière naar buiten brengt, moet door de wet worden beschermd.”

Op Belgisch niveau roept de tekst op om de Europese klokkenluidersrichtlijn van 2019 om te zetten in Belgisch recht, zoals dat ook in het regeerakkoord staat, en om dat “op ambitieuze wijze” te doen. 

In een eerste versie van de resolutie werd de regering ook nog opgeroepen om journalisten en klokkenluiders te beschouwen als één van de prioritaire doelgroepen bij het toekennen van humanitaire visa. Dat is een uitzonderlijke gunstmaatregel voor mensen die normaal gezien geen recht hebben op een verblijf in België, waarover de staatssecretaris voor Asiel en Migratie kan beslissen. Maar in consensus met andere partijen is uiteindelijk voor een bredere formulering ter bescherming van klokkenluiders gekozen, klinkt het bij Groen.

De resolutie kreeg woensdag groen licht in de Kamercommissie Buitenlandse Betrekkingen. Enkel oppositiepartij N-VA stemde tegen, Vlaams Belang onthield zich. 

PVDA-Kamerlid Nabil Boukili noemde het wel “schandalig” dat de regering in de tekst niet wordt opgeroepen om politiek asiel te verlenen aan Assange. “Wat overblijft is een vage tekst”, vond hij. Ook François De Smet (DéFI) betreurde dat. “Dit is een grote gemiste kans.”

De Vriendt wees erop dat het verlenen van politiek asiel sowieso geen bevoegdheid is van de federale regering, omdat het commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen (CGVS) daar autonoom over beslist. Een PVDA-resolutie die wél om politiek asiel voor Assange vroeg, werd even later weggestemd.