Vooruit wil 1 miljard ophalen door bedrijven extra te belasten: uitzonderlijke winsten worden geviseerd

De oorlog in Oekraïne hakt diep in onze welvaart, aldus Vooruit. “De stijgende gas- en energieprijzen, de toename van de voedselprijzen en de oplopende inflatie wegen op de portefeuilles van mensen. De gevolgen van deze oorlog zullen helaas een collectieve verarming veroorzaken. Een daling van de koopkracht in België is een spijtige realiteit. De factuur van die verarming zal zich laten voelen in de begroting. Net daarom moeten we de inspanning om die verarming te dragen op een rechtvaardige manier verdelen”, staat te lezen in een nota die De Morgen kon inkijken.

Voor de socialisten is het duidelijk dat die inspanning niet van de werknemers kan komen: een indexsprong is onbespreekbaar. Er wordt gekeken naar de bedrijfswereld. “De winstmarges van ondernemingen liggen historisch hoog. Veel hoger dan in onze buurlanden, terwijl de concurrentiepositie tegenover die buurlanden net het argument is dat werkgeversorganisatie gebruiken voor de indexsprong. Terwijl de brutowinstmarges tien jaar geleden nog rond de 39 procent schommelden, stegen die vorig jaar tot 45 procent. En ondertussen werd het tarief van de vennootschapsbelasting verlaagd, wat wil zeggen dat de marges na belasting nog meer stegen”, stelt Vooruit.

Lockdown

Volgens de socialisten is het “niet meer dan rechtvaardig” om bedrijven die uitzonderlijk hoge winsten boeken extra te belasten via de vennootschapsbelasting. (Technisch gezien via een verhoogd tarief van 35 procent voor alles boven een rendement van 8 procent op geïnvesteerd kapitaal.)

Zo viseert Vooruit enerzijds de ‘windfall profits’. “Dat gaat over bedrijven die niet door hun eigen verdienste, maar door een gebeurtenis van buitenaf opeens grote winsten kunnen maken. Een herkenbaar voorbeeld waren webshops tijdens de covidlockdowns”, duiden de socialisten. 

Anderzijds worden ook de marktmachtwinsten aangepakt. Dit gaat over bedrijven die “meer dan normale” winsten maken als gevolg van een machtige marktpositie, bijvoorbeeld een monopolie. “In een normale concurrentiële markt zouden de winsten niet gerealiseerd kunnen worden, maar door de marktpositie wel. Een voorbeeld zijn grote brouwconcerns die ook cafés bezitten. De huurders van die cafés moeten dan ook drank afnemen, vaak aan hoge prijzen”, luidt het.

Vooruit schat de opbrengst van deze koopkrachtbijdrage op ongeveer 1 miljard euro. 

Minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) werkt al langer aan een afroming van de overwinsten van de energiebedrijven in België. Voorlopig zonder resultaat: er is nog studiewerk nodig. De regeringspartijen Groen, Ecolo, PS en cd&v hebben zich de afgelopen weken één voor één uitgesproken voor een soort van ‘rijkentaks’ om de huidige crisis financieel door te komen. De liberalen staan op de rem. Zeker MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez is hoegenaamd niet overtuigd.