PFOS-onderzoek bij jonge kinderen in Zwijndrecht toont hoge bloedwaarden aan bij zes van de twintig kinderen

Een nieuw onderzoek dat is uitgevoerd op vraag van de PVDA toont aan dat ook kinderen die verder wonen van de 3M-fabriek in Zwijndrecht te veel PFOS in hun bloed hebben. In totaal werden twintig kinderen met een leeftijd tussen 2 en 12 jaar getest. Uit het onderzoek bleek dat zes kinderen verhoogde PFOS-waarden in hun bloed hebben. De waarden van kinderen die eieren van hun eigen kippen hadden gegeten, lagen het hoogst. 

Onder anderen Mieke Van Laer liet haar kinderen onderzoeken, zo vertelt ze aan VTM NIEUWS. Het gezin woont in Burcht, op zo’n vier kilometer van de 3M-fabriek. Bij Mieke’s 10-jarige zoon is er sprake van 11 microgram PFOS per liter bloed. Haar 6-jarige dochter heeft maar liefst 20 microgram PFOS in haar bloed, een waarde die als “alarmerend” wordt beschouwd bij een volwassen man. “Ik laat hen nog wel buitenspelen, maar ze moeten continu hun handen wassen”, vertelt Mieke. “Het lijkt wel alsof er een donkere wolk boven onze tuin hangt, want misschien krijgen ze nog extra PFOS binnen.” “Ik ben heel kwaad op 3M, maar ook op de overheid”, vertelt ze. Die had het schandaal volgens Mieke veel eerder moeten bekendmaken. 

De PVDA liet het onderzoek uitvoeren omdat er naar eigen zeggen veel ongerustheid was bij ouders, al benadrukt de partij wel dat het gaat om een steekproef en dus niet om een wetenschappelijke studie. 

Volgens professor Nik van Larebeke (UGent) is de impact van PFOS op het lichaam problematisch, maar niet catastrofaal. Het brengt echter wel enkele klachten met zich mee, zo blijkt uit eerder onderzoek dat op adolescenten werd uitgevoerd. Zo bestaat het risico op een lichte vertraging van de seksuele ontwikkeling, een mogelijke vermindering van het kortetermijngeheugen en meer slaperigheid. Dat alles komt omdat een hormoonverstoring optreedt, legt van Larebeke uit. Eens PFOS aanwezig is in het bloed, kan er bovendien niets gedaan worden om de waarden te doen dalen. 

De overheid voerde vorig jaar al een onderzoek uit op 800 volwassen omwonenden, maar niet op kinderen. Het Agentschap Zorg en Gezondheid en het kabinet van Vlaams minister van Volksgezondheid Wouter Beke (CD&V) kondigen echter aan dat er een nieuw grootschalig onderzoek zal komen. Sinds vorige week dinsdag kan iedereen in een straal van vijf kilometer rond de site van chemiereus 3M en ten westen van de Schelde zich daarvoor online aanmelden. Het gaat om alle inwoners van Zwijndrecht en het Antwerpse Linkeroever, de inwoners van Melsele en Kallo en nog eens 127 adressen in de gemeente Kruibeke.

 2.014 mensen hebben zich intussen aangemeld voor een bloedonderzoek, blijkt uit de teller op de website van het Agentschap Zorg en Gezondheid. In totaal komen tussen de 60.000 en 70.000 mensen in aanmerking. 

Uit de resultaten van het onderzoek van vorig jaar bleek dat de meerderheid van de deelnemers te veel PFOS in het bloed had, waarop Zorg en Gezondheid de voorzorgsmaatregelen zoals geen grondwater drinken of geen eieren van eigen kippen eten, uitbreidde. Op basis van het bloedresultaat kan echter niet voorspeld worden of en welke nadelige gezondheidsgevolgen kunnen opduiken. 

De nieuwe bloedafnames starten vermoedelijk in het najaar en zullen over meerdere jaren gespreid moeten worden door beperkingen in de labocapaciteit. 

De problemen met de PFOS-vervuiling bij 3M in Zwijndrecht kwamen vorig jaar aan het licht bij de graafwerken aan de Oosterweeltunnel. De Amerikaanse chemiereus produceerde de stof tot 20 jaar geleden, maar omdat die niet afbreekbaar is, is het terrein rond de fabriek nog altijd zwaar vervuild.