Moet buste van oud-burgemeester Roger Nols verdwijnen uit gemeentehuis Schaarbeek?
De Franstalige antiracismebeweging MRAX wil dat de buste van oud-burgemeester Roger Nols uit het gemeentehuis van Schaarbeek verdwijnt. Het gemeentebestuur liet de kwestie onderzoeken door 2 academici van de ULB en de VUB. Zij vinden dat de inwoners van Schaarbeek het laatste woord moeten krijgen in de zaak.
Roger Nols was burgemeester van Schaarbeek van 1970 tot 1989. Hij overleed in 2004. Nols, die verkozen was voor het FDF, nam opvallende politieke standpunten in. Hij is in Vlaanderen wellicht het meest bekend door de lokettenkwestie. Nols opende in 1971 in het gemeentehuis aparte loketten: zes voor Franstaligen, een voor Nederlandstaligen en twee voor buitenlanders. Hij ging daarmee regelrecht in tegen de taalwetgeving voor gemeentelijke ambtenaren, die voorschreef dat de gemeentelijke ambtenaren tweetalig moesten zijn. De communautaire kwestie werd letterlijk met de hakbijl beëindigd, toen een regeringscommissaris op een morgen de deuren van het gemeentehuis met een bijl liet openmaken en eigenhandig de bordjes van de aparte loketten weghaalde.
Nols ging in de latere jaren van zijn politieke loopbaan steeds meer de extreemrechtse toer op. Zo nodigde hij ooit de leider van het Franse extreemrechtse Front National, Jean-Marie Le Pen uit in Schaarbeek en verzette hij zich tegen het stemrecht voor migranten door in djellaba en op de rug van een kameel naar het gemeentehuis te komen.
Weg met de buste?
Nols kreeg, net zoals al zijn voorgangers, een buste in het Schaarbeekse gemeentehuis. Dat was niet naar de zin van de Franstalige antiracismebeweging MRAX, die in 2017 al vroeg om de buste te verwijderen. Het toenmalige gemeentebestuur onder leiding van burgemeester Bernard Clerfayt (Défi) bestelde daarop een studie bij de historici Serge Jaumain (ULB) en Joost Vaesen (VUB).
Jaumain en Vaesen hebben veel inspanningen gedaan om de historische context te schetsen waarin Nols actief was. "Er is veel emotie mee gemoeid. Dat zien we ook in de discussies rond de standbeelden van koning Leopold II. De neiging is ook groot om alles op één persoon te focussen, maar je moet het bredere plaatje bekijken", zegt Joost Vaesen. "Je mag in dit geval bijvoorbeeld niet uit het oog verliezen dat Nols erg populair was en veel verkiezingsoverwinningen behaalde."
Alternatieven
De bal ligt nu opnieuw in het kamp van het Schaarbeekse gemeentebestuur. "Zij moeten nu een maatschappelijk debat voeren, met de inwoners van de gemeente. Dat kan leiden tot het behoud of tot het wegnemen van de buste, maar een goed alternatief is bijvoorbeeld een bord bij de buste zetten met daarop duiding van zijn beleid", aldus Vaesen.
Roger Nols: portret van een omstreden politicus
