Internationale Schaatsfederatie bekijkt leeftijdsgrens na ophef rond kunstschaatsster Kamila Valieva

Even het geheugen opfrissen: tijdens de Winterspelen in februari raakte bekend dat kunstschaatsster Kamila Valieva twee maanden eerder positief had getest op het verboden middel trimetazidine. Meteen werd haar deelname aan de individuele competitie in vraag gesteld. En Rusland kreeg z’n gouden medaille in de landencompetitie, waar Valieva haar steentje aan had bijgedragen, niet uitgereikt.

Na veel discussie werd het licht dan toch op groen gezet voor Valieva. Tijdens de korte kür kon de Europese kampioene haar emoties nog de baas op het ijs, maar twee dagen later kraakte ze, voor het oog van de wereld. Valieva, uitgesproken favoriete voor het goud, ging herhaaldelijk in de fout en verliet huilend de piste - waar ze vervolgens nog eens de mantel werd uitgeveegd door haar omstreden coach Eteri Tutberidze. Zelfs voorzitter van het Internationale Olympische Comité (IOC) Thomas Back zei nadien geschokt te zijn over het discours van Tutberidze.

Meteen werd ook de jonge leeftijd van Valieva een thema: de Russin was toen pas 15. Veel te jong om al onder zo’n uitzonderlijke mentale druk te worden gezet. Ook fysiek worden ze tot het uiterste gepusht om al op hun 15de viervoudige sprongen te kunnen uitvoeren - een troef die al veel medailles opbracht.

De Internationale Schaatsfederatie (ISU) lijkt dat probleem nu ook in te zien. Tijdens hun congres in juni in Thailand ligt een voorstel van de medische commissie op tafel om de minimumleeftijd voor internationale competities op te trekken van 15 naar 17 jaar, zowel in het kunst- als snelschaatsen. In 2022-23 zou de huidige leeftijdsgrens nog van toepassing zijn, een seizoen later zou de norm minstens 16 jaar zijn, om dan vanaf 2024-25 opgetrokken te worden tot 17 jaar - zo zouden er tijdens de Winterspelen van 2026 in Milaan en Cortina d’Ampezzo geen atleten jonger dan 17 nog kunnen deelnemen.

“Het lijkt erop dat de leeftijdsgrens van 15 tot korte carrières leidt in het kunstschaatsen”, noteren ze. “Sinds 1994 waren vijf olympische kampioenes 15, 16 of 17 jaar oud (in 1994, 1998, 2002, 2014 en 2018). Drie onder hen deden het seizoen erop niet meer mee aan het WK. De anderen traden wel aan, maar hielden meteen erna het schaatsen voor bekeken. De druk om te presteren op topniveau bij de seniors is immens. Op 15-jarige leeftijd debuteren lijkt de atleten niet te motiveren om een lange carrière uit te bouwen.”

Het zijn de individuele sportfederaties zelf die al dan niet een leeftijdsgrens inbouwen. In het turnen ligt die bijvoorbeeld op 16 jaar, in het judo op 15 jaar, in het boksen 18, in het tafeltennis is er zelfs geen ondergrens. Het IOC heeft vorige maand alle sportfederaties aangeraden om zich over de kwestie van de minimumleeftijd te buigen.